Michael Cohen.
Tổng thống Donald Trump đã không trực tiếp đề cập đến quyết định miễn tội cho hai thân tín của mình là cựu Chủ tịch chiến dịch tranh cử và cựu luật sư cá nhân, nhưng Hiến pháp Mỹ cho phép ông có đủ quyền lực để làm như vậy, theo ABC News.
Khả năng Tổng thống Trump ban hành quyền miễn tội cho cả hai trường hợp vẫn chưa rõ ràng. Thư ký báo chí nhà Trắng Sarah Sanders hôm 23/8 cho biết, các quyết định về miễn tội “không được thảo luận trong Nhà Trắng và Tổng thống cũng không đưa ra quyết định tha thứ cho Paul Manafort hay bất cứ ai khác".
Trước đó, luật sư hiện tại của ông Trump là ông Rudy Giuliani nói với tờ Washington Post rằng, Tổng thống Trump đã nêu vấn đề này với các luật sư của mình vài tuần trước và đồng ý về việc miễn tội có thể được thực hiện.
Tuy nhiên theo một học giả pháp lý, sẽ không có lý do gì để ông Trump có thể miễn tội cho cho cựu Chủ tịch chiến dịch tranh cử Paul Manafort, người bị kết án gian lận thuế, hay cựu luật sư riêng Michael Cohen, người đã nhận tội vi phạm các quy tắc trong chiến dịch tranh cử và gian lận tài chính.
"Đó sẽ là một sai lầm về mặt pháp lý lẫn chiến lược nếu tha thứ cho Paul Manafort, chưa kể đến hậu quả chính trị tiềm năng", Giáo sư Lisa Kern Griffin thuộc trường Luật đại học Duke cho biết.
"Ông ấy có quyền miễn tội và bất kỳ quyết định ân xá nào đều sẽ hợp lệ, nhưng Tổng thống có thể phạm tội khi dùng quyền hạn của mình để ngăn cản một cuộc điều tra hoặc truy tố", bà giải thích.
Paul Manafort.
Nếu quyết định tha thứ cho Manafort được coi là hành vi cản trở cuộc điều tra của cố vấn đặc biệt Robert Mueller về cáo buộc Nga trong cuộc bầu cử năm 2016, Griffin nói rằng hành động đó có thể là một ví dụ về sự cản trở công lý.
"Tổng thống dường như có khuynh hướng trêu đùa về ý tưởng miễn tội", bà nói, ám chỉ lời khen ngợi của ông Trump đối với Manafort sau khi các phán quyết có tội được đưa ra, "nhưng tôi hoài nghi về việc ông ấy lại không đủ suy nghĩ đến mức ra quyết định đó".
Đối với Cohen, "ông ấy có vẻ là một ứng cử viên ít có khả năng hơn Manafort cho một quyết định miễn tội", Griffin nói thêm.
Về cơ bản, quyền miễn tội của Tổng thống có thể áp dụng trong cả hai trường hợp nói trên bởi vì các thủ tục tố tụng pháp lý bắt nguồn từ luật liên bang, nằm trong phạm vi được phép ân xá mà Hiến pháp trao quyền lực cho tổng thống.
Điều II, Mục 2 của Hiến pháp Mỹ quy định rằng Tổng thống sẽ có quyền đình chỉ và ân xá đối các trường hợp phạm tội, ngoại trừ các trường hợp luận tội.
Tuy nhiên, quyền miễn tội chỉ áp dụng đối với hành vi phạm tội đã xảy ra, không áp dụng cho trường hợp ân xá từ trước hoặc chưa bị kết án. Ngoài ra, nó không được áp dụng trong trường hợp đang bị luận tội của bất kỳ quan chức nào, kể cả tổng thống.
"Cho đến nay, tất cả các cáo buộc chống lại Cohen và Manafort đều ở cấp liên bang, nhưng điều đó không loại trừ các cơ quan Nhà nước đưa ra các cáo buộc ở cấp độ tiểu bang", Griffin nói.
Griffin lưu ý, luật ở một số tiểu bang về một số hành vi phạm tội có sự tương đồng với luật liên bang. Do đó, nếu một vị luật sư của tiểu bang quyết định áp dụng luật tương tự thì quyền miễn tội của Tổng thống coi như vô dụng.
"Một số vi phạm của Cohen là hành vi phạm tội liên bang, tuy nhiên, một số hoạt động gian lận liên quan đến ngân hàng lại chịu sự ràng buộc bởi luật tiểu bang", Griffin nói.
Khi được hỏi trực tiếp về vụ án Manafort và Cohen, Văn phòng Tổng chưởng lý Tiểu bang New York - nơi có khả năng sẽ truy tố bất kỳ tội danh nào liên quan đến Cohen, vì ông là người của bang này - văn phòng đã không bình luận gì về một cuộc điều tra tiềm năng.
Tuy nhiên, văn phòng lưu ý rằng họ sẽ nỗ lực để ngăn chặn lỗ hổng cho phép những kẻ phạm tội ở cấp liên bang được tha thứ, bằng cách truy tố ở cấp độ tiểu bang.
