Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 14/5 đã gặp Tổng thống lâm thời Syria, Ahmed al-Sharaa, tại Ả Rập Xê-út (Saudi Arabia), và cho biết Washington đang xem xét bình thường hóa quan hệ với Damascus.
Cuộc gặp diễn ra sau cánh cửa đóng kín một ngày sau khi nhà lãnh đạo Mỹ bất ngờ thông báo rằng mọi lệnh trừng phạt của Washington đối với Syria sẽ được dỡ bỏ.
Thông báo này được đưa ra bất chấp những lo ngại trong một số bộ phận của chính quyền Trump vì ông Sharaa trước đó đã bị Washington chỉ định là một phần tử khủng bố do có liên hệ trong quá khứ với al-Qaeda, Reuters cho biết.
Các bức ảnh về cuộc họp hôm 14/5, diễn ra trước một hội nghị của Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), cho thấy Thái tử Ả Rập Xê-út Mohammed Bin Salman (MBS) ngồi trong phòng khi ông Trump và ông Sharaa gặp nhau tại Riyadh, bên cạnh là Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Ngoại trưởng Syria Asaad al-Shaibani.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan đã tham gia cuộc họp theo hình thức trực tuyến, hãng thông tấn Anadolu cho biết.
Ông Donald Trump gặp Tổng thống lâm thời Syria Ahmad al-Sharaa (phải) và Thái tử Ả Rập Xe-út Mohammed bin Salman (trái), tại Riyadh, ngày 14/5/2025. Ảnh: NBC News
Theo một phát ngôn viên của Nhà Trắng, ông Trump đã thúc giục ông Sharaa đưa Syria thành bên ký kết một thỏa thuận Abraham giúp bình thường hóa quan hệ với Israel.
Syria hiện không công nhận nhà nước Israel, và Hiệp định Abraham chỉ là một trong những yêu cầu của Trump đối với Syria trong nỗ lực bình thường hóa quan hệ giữa Washington và Damascus.
Tổng thống Mỹ cũng yêu cầu nhà lãnh đạo này phải trục xuất tất cả những kẻ khủng bố nước ngoài khỏi Syria, giúp Mỹ ngăn chặn sự trỗi dậy của ISIS và chịu trách nhiệm về các trung tâm giam giữ ISIS ở Đông Bắc nước này.
"Tôi ra lệnh chấm dứt lệnh trừng phạt đối với Syria để họ có một khởi đầu mới", ông Trump nói với GCC sau cuộc gặp với ông Sharaa. "Điều đó mang lại cho họ cơ hội để trở nên vĩ đại. Các lệnh trừng phạt thực sự tàn khốc".
Cuộc gặp này rất đáng chú ý vì trước đây chính quyền Trump đã cảnh giác khi tiếp xúc với ông Sharaa, trước đây là thủ lĩnh của nhóm phiến quân Hồi giáo Hayat Tahrir al-Sham (HTS), từng là một nhánh của al-Qaeda ở Syria và chiến đấu chống lại các lực lượng Mỹ ở Iraq.
Cuộc gặp dường như là bản thiết kế cho sự hợp tác sâu rộng hơn giữa Mỹ và Syria, và sẽ được tiếp nối bằng các cuộc thảo luận giữa Ngoại trưởng Mỹ và người đồng cấp Syria, The Guardian dẫn một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Syria cho biết.
Cuộc gặp là đỉnh cao của nhiều tháng ngoại giao giữa Syria, cũng như các đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê-út. Ankara và Riyadh tin rằng việc ông Sharaa gặp mặt ông Trump sẽ giúp chấm dứt tình trạng cô lập quốc tế của Syria.
Đây cũng là bước đi quan trọng hướng tới việc công nhận tính hợp pháp của chính quyền mới tại Damascus sau khi chính quyền của cựu Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ hồi tháng 12 năm ngoái.
Phía Syria đã chuẩn bị sẵn những đề xuất hấp dẫn dành cho ông Trump, bao gồm quyền tiếp cận dầu mỏ củquốc gia Trung Đông này, vấn đề đảm bảo an ninh với Israel, và đề xuất xây dựng một tòa tháp Trump tại Damascus.
Minh Đức (Theo The Guardian, Reuters)
