Vào ngày 20/1/2025, Tổng thống đắc cử trong cuộc đua ngày 5/11/2024 dự kiến sẽ tuân theo một truyền thống: Uống cà phê tại Nhà Trắng với Tổng thống sắp mãn nhiệm trước khi di chuyển bằng xe mô tô xuống Đại lộ Pennsylvania để tham dự lễ nhậm chức vào buổi trưa.
Ông Donald Trump đắc cử, trở thành Tổng thống thứ 47 của nước Mỹ. Ảnh: Politico
Nhiều người dân ở Mỹ và cả thế giới đều muốn biết ông Donald Trump sẽ làm gì trong ngày đầu tiên trở lại nhiệm sở. Trong suốt chiến dịch tranh cử Tổng thống lần thứ 3, vị chính trị gia tỷ phú đã đề cập nhiều điều ông sẽ làm vào ngày đầu tiên này.
1. Sa thải cố vấn đặc biệt đã truy tố mình
Trong cuộc phỏng vấn trên truyền hình vào ngày 24/10, ông Trump cho biết sẽ sa thải Jack Smith - cố vấn đặc biệt đã cáo buộc ông phạm tội trong 2 vụ án liên bang - ngay "trong vòng 2 giây" nếu trở lại Nhà Trắng.
"Tôi sẽ sa thải ông này trong vòng 2 giây và ông này sẽ là một trong những vấn đề đầu tiên được giải quyết", ông Trump nói khi đó.
Bên cạnh đó, ông Trump cũng cho biết sẽ trừng phạt các công tố viên và thẩm phán giám sát nhiều vụ án hình sự liên quan đến bản thân mình.
2. Ân xá cho một số người bị kết án sau vụ bạo loạn 6/1
Trên nền tảng mạng xã hội Truth Social của mình hồi tháng 3, ông Trump hứa rằng vào ngày đầu tiên tại Nhà Trắng, ông sẽ ân xá cho một số người bị kết án vì đã tham gia vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 ở Đồi Capitol. Đây là những người mà ông vẫn tuyên bố là "bị giam giữ oan".
"Tôi sẽ ân xá cho nhiều người trong số họ, nhưng không phải tất cả bởi vì một số người có lẽ đã mất kiểm soát", ông Trump nói. Trước đó, ông Trump nhiều lần đánh giá thấp mức độ bạo lực trong vụ Đồi Capitol và kêu gọi thả những người đã bị kết án liên quan.
Theo Bộ Tư pháp Mỹ, tính đến đầu tháng 10, trên 1.530 cá nhân đã bị buộc tội hình sự tại tòa án liên bang do liên quan vụ việc này và hơn một nửa trong số họ đã nhận tội.
3. Chấm dứt "Thỏa thuận mới màu xanh" của Đảng Dân chủ
Thỏa thuận Mới màu xanh (GND) là sáng kiến chính sách công nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu do Hạ nghị sĩ Alexandria Ocasio-Cortez và Thượng nghị sĩ Ed Markey của đảng Dân chủ đưa ra, nhưng chưa được ký thành luật. Ông Trump thường dùng thuật ngữ GND để chỉ chung các chính sách về khí hậu và năng lượng của chính quyền Tổng thống Joe Biden, trong đó có Đạo luật Giảm lạm phát (IRA).
Trong một video vận động tranh cử vào năm 2023, ông Trump cho biết sẽ chấm dứt GND vào Ngày 1 nếu giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Khi phát biểu tại Câu lạc bộ kinh tế New York vào tháng 9 năm nay, ông cho biết sẽ chấm dứt GND – điều mà ông gọi là "trò lừa đảo lớn nhất trong lịch sử". Ông cũng cho biết sẽ hủy bỏ tất cả các khoản tiền chưa được chi theo Đạo luật Giảm lạm phát (IRA).
Hồi tháng 5 tại New Jersey, ông Trump đã hứa sẽ dừng các dự án điện gió ngoài khơi vào ngày đầu tiên nếu trúng cử. Ông cho biết ông sẽ làm điều đó trong một sắc lệnh hành pháp.
Ông Trump cũng giải thích rằng động lực đằng sau việc ông rút khỏi các sáng kiến về khí hậu và thúc đẩy sự phụ thuộc liên tục vào dầu mỏ và khí đốt là do nhu cầu kinh tế.
Trong khi thực hiện các bước hướng tới tương lai năng lượng sạch trong nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden, Mỹ vẫn tiếp tục sản xuất và xuất khẩu nhiều dầu thô nhất so với bất kỳ quốc gia nào, tại bất kỳ thời điểm nào, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ.
4. Trục xuất hàng loạt
Ông Trump từng cam kết sẽ trục xuất hàng triệu người di cư đang sống bất hợp pháp tại Mỹ. Trong cuộc vận động tại Madison Square Garden ở New York vào cuối tuần trước, ông đã nhắc lại lời hứa sẽ ban hành lệnh trục xuất hàng loạt vào ngày đầu tiên tại nhiệm.
Theo đó, ông nói rằng vào ngày đầu tiên trở lại Nhà Trắng, ông sẽ khởi động chương trình trục xuất lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ để trục xuất "tội phạm" và "giải cứu" tất cả các thành phố và thị trấn. Ông sẽ sử dụng lực lượng thực thi pháp luật địa phương và Vệ binh quốc gia để tìm kiếm những người di cư bất hợp pháp đang sống trên nước Mỹ.
Ông Trump cũng chỉ trích các chính sách nhập cư của chính quyền Biden khi cho rằng điều này góp phần khiến nước Mỹ kém an toàn hơn. Ước tính có khoảng 11 triệu người đang sống ở Mỹ mà không phải là người nhập cư hợp pháp. Nếu khả thi, chi phí trục xuất 1 triệu người nhập cư không có giấy tờ mỗi năm sẽ tốn hơn 88 tỷ USD.
5. Trao thẻ xanh cho sinh viên tốt nghiệp đại học
Tuy nhiên ngược lại, ông Trump lại ủng hộ việc "tự động" cấp thẻ xanh cho những người không phải công dân Mỹ sau khi họ tốt nghiệp đại học tại nước này. Ông cho rằng nếu tốt nghiệp đại học thì người đó nên tự động nhận được thẻ xanh như một phần của bằng tốt nghiệp để có thể ở lại Mỹ.
"Bất kỳ ai tốt nghiệp hoặc lấy bằng tiến sĩ từ một trường đại học, bạn sẽ có thể ở lại đất nước này", ông tiếp tục.
Khi được hỏi trên podcast rằng liệu ông có mở rộng thị thực lao động H-1B cho nhân viên công nghệ sau khi sửa chữa biên giới hay không, Trump trả lời "có".
"Một số người tốt nghiệp ở vị trí đứng đầu nhưng không thể đạt được thỏa thuận với công ty vì không biết có thể ở lại Mỹ hay không. Điều đó sẽ kết thúc vào ngày thứ nhất. Thật đáng buồn khi chúng ta mất đi những người từ Harvard, MIT, từ những trường tuyệt vời nhất", ông nói thêm.
Minh Đức (T/h)
