Theo Luật trợ giúp pháp lý (TGPL) 2006, người có bằng cử nhân Luật, có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL và phải có thời gian công tác pháp luật từ 2 năm trở lên, sẽ được bổ nhiệm trợ giúp viên pháp lý (TGVPL), nhưng thực tế để được tham dự khóa bồi dưỡng nghiệp vụ thì phải có thời gian công tác pháp luật từ 10 năm trở lên, điều kiện này có phù hợp thực tiễn và pháp luật ?
Sở dĩ có điều kiện thời gian công tác nêu trên là từ năm 2012 trở về trước Cục TGPL có công văn yêu cầu Giám đốc Sở Tư pháp địa phương chỉ đạo Trung tâm TGPL đề xuất và gửi danh sách cán bộ thuộc nguồn bổ nhiệm TGVPL tham dự các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ pháp lý thì người được cử tham dự phải có các điều kiện sau:
1.Có bằng cử nhân luật
2. Đã tốt nghiệp hoặc được miễn khóa đào tạo nghiệp vụ luật sư theo pháp luật vể Luật sư; hoặc người có thời gian công tác pháp luật từ 10 năm (đối với người làm việc tại Trung tâm) hoặc từ 05 năm (đối với người làm việc tại chi nhánh của Trung Tâm).
3. Đã được tuyển dụng vào làm việc tại Trung tâm TGPL, chi nhánh của Trung tâm hoặc là công chức công tác tại Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp cấp huyện nhưng thuộc diện quy hoạch luân chuyển về Trung tâm trợ giúp pháp lý hoặc chi nhánh của Trung tâm.
4.Có văn bản cử cán bộ đi học lớp bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL của Giám đốc Sở Tư pháp.
Ảnh minh họa
Vấn đề đặt ra là: Điều kiện về thời gian công tác pháp luật (đối với người làm việc tại Trung tâm TGPL phải có từ 10 năm trở lên hoặc từ 05 năm trở lên đối với người làm việc tại chi nhánh của Trung Tâm) để được cử tham dự khóa bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL như vậy có phù hợp với thực tiễn và pháp luật ?
Theo Điều 21 Luật TGPL năm 2006,để được bổ nhiệm trợ giúp viên pháp lý, cán bộ, viên chức làm việc ở Trung tâm hoặc các chi nhánh TGPL trực thuộc phải là cử nhân Luật, được cục trưởng Cục TGPL thuộc Bộ Tư pháp cấp chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL, phải có thời gian làm công tác pháp luật từ 2 năm trở lên, sẽ được chủ tịch UBND cấp tỉnh xem xét, bổ nhiệm TGVPL và cấp thẻ hành nghề theo đề nghị của Giám đốc Sở Tư pháp.
Nghị định số 07/2007/NĐ-CP ngày 12/01/2007 của Chính phủ có quy định chi tiết và hướng dẫn: Người có bằng cử nhân Luật, đang làm việc trong Trung tâm TGPL nhà nước hoặc Chi nhánh của Trung tâm TGPL nhà nước nếu có nguyện vọng trở thành TGVPL thì được Giám đốc Trung tâm TGPL đề nghị Giám đốc Sở Tư pháp cử tham dự khoá bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL. Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định nội dung chương trình, thời gian khoá bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL; ban hành Quy chế kiểm tra nghiệp vụ trợ giúp pháp lý và tổ chức kiểm tra việc thực hiện khoá bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL.
Người có đủ tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Điều 21 Luật TGPL và không thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 20 Luật này thì được bổ nhiệm TGVPL.
Thời gian làm công tác pháp luật là thời gian mà họ đã từng đảm nhận công tác pháp luật ở các chức danh pháp lý chuyên trách trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
Tại điều 11của Quy chế bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL (Ban hành kèm theo Quyết định số 07/2008/QĐ-BTP ngày 5 tháng 12 năm 2008 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp), những người tham dự khoá bồi dưỡng để được cấp Chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL phải có đủ các điều kiện sau đây:
1 .Có bằng Cử nhân Luật và có thời gian làm công tác pháp luật từ 2 năm trở lên
2. Thuộc diện được miễn đào tạo nghề luật sư theo quy định của Luật Luật sư;
3. Đã được tuyển dụng vào ngạch viên chức hoặc tương đương và đang làm việc tại Trung tâm TGPL, chi nhánh của Trung tâm hoặc là công chức đang công tác tại Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp cấp huyện và đã được Sở Tư pháp cử tham dự có kết quả khoá đào tạo nghề luật sư theo chương trình đào tạo của Học viện Tư pháp;
4. Được Giám đốc Sở Tư pháp cử tham dự khoá bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL bằng văn bản.
Như vậy, các quy định về thời gian công tác pháp luật - điều kiện bổ nhiệm TGVPL đã được quy định rất cụ thể tại Luật TGPL năm 2006, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành tại Nghị định số 07/2007/NĐ-CP. Theo đó, Thời gian công tác pháp luật - điều kiện để được tham dự lớp bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL cũng được quy định thống nhất là “2 năm trở lên” theo quy chế bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL (kèm theo quyết định số 07/2008/QĐ-BTP của Bộ Trưởng Bộ Tư pháp)
Từ thực tiễn cho thấy, điều kiện đặt ra đối với cán bộ làm việc tại Trung tâm phải có thời gian công tác pháp luật từ trên năm 05 hoặc trên 10 năm là không phù hợp thực tiễn và không đúng pháp luật. Việc áp dụng điều kiện này ảnh hưởng đến nguyện vọng của các cán bộ đã và đang công tác tại Trung tâm nhưng không được tham dự học bồi dưỡng nghiệp vụ TGVPL, do không đủ thời gian công tác pháp luật theo quy định là phải có 10 năm công tác.
Được biết mới đây (ngày 7/8/2013) Cục TGPL đã có công văn gửi Giám đốc Sở Tư pháp về việc đăng ký tham dự lớp bồi dưỡng TGPL khóa XII năm 2013 cho cán bộ là nguồn bổ nhiệm TGVPL trên toàn quốc, đối tượng được cử đăng ký tham dự phải có đủ các điều kiện sau đây :
1. Có bằng cử nhân luật, đã tốt nghiệp khóa đào tạo nghề luật sư (gửi kèm giấy tờ chứng minh), đang làm việc trong Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước, được cử tham dự khóa bồi dưỡng nghiệp vụ trợ giúp pháp lý.
Nếu đã từng là luật sư theo quy định của Luật luật sư hoặc được miễn khóa đào tạo nghề luật sư theo quy định của Luật Luật sư(gửi kèm giấy tờ chứng minh), đang làm việc trong Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước, được cử tham dự kiểm tra bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL.
2. Có văn bản cử cán bộ đi học lớp bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL của Giám đốc Sở Tư pháp.
Theo văn bản, Cục TGPL đã bỏ quy định về thời gian công tác pháp luật từ năm đến 10 năm, nhưng thay vào đó lại có quy định mới, ngoài điều kiện phải có bằng cử nhân luật, người đó phải đã phải tốt nghiệp khóa đào tạo nghề luật sư. Nếu đã từng là luật sư hoặc được miễn đào tạo khó đào tạo nghề luật sư thì được cử tham dự kiểm tra bồi dưỡng nghiệp vụ TGPL. Nội dung văn bản này liệu quá khắc khe so với Luật TGPL, đặc biệt đối với những người có thời gian công tác pháp luật dưới 10 năm, nhưng chưa tốt nghiệp khóa đào tạo nghề luật sư ?
Luật sư Nguyễn Hồng Hà (Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa)
