Các nhà khảo cổ cảm thấy bất thường dưới ruộng bắp, ngay lập tức một cuộc họp ngắn đã diễn ra, trong tích tắc, những thiết bị máy móc hiện đại nhất được cử đến.
Khi chỉ mới đào sâu khoảng 1 mét dưới ruộng bắp gần di chỉ thành phố châu báu Viminacium, La Mã, mọi người đều ngạc nhiên, trước mắt họ là một pháo đài quân sự xa hoa được xác định xây dựng từ thế kỷ thứ 1 SCN, khi đế quốc của họ đang chiếm đóng khu vực là Serbia ngày nay.
Cũng như các phần khác của thành phố cổ được khai quật, căn cứ quân sự này được xây vô cùng kiên cố và xa hoa. Những bằng chứng còn lại cho thấy nó được chính thức đưa vào sử dụng từ thế kỷ thứ 2 đến thế kỷ thứ 5 SCN. Có ít nhất 5.000-6.000 binh lính chuyên nghiệp và hàng ngàn người phục vụ các công tác khác trú ngụ nơi đây.
Cấu trúc dạng này được người La Mã gọi là principium, nó được xây dựng trên khắp Đế chế La Mã, hiện nay, các công trình đặc biệt này hầu hết được chôn vùi dưới các thành phố hiện đại.
Nhà khảo cổ Miomir Korac cho hay: "Đây là principium đầu tiên trên thế giới được khám phá một cách hoàn toàn và không hề bị xáo trộn bởi thời gian. Trước mắt, chúng tôi mới khảo sát khoảng 1/4 địa điểm, để lộ ra hơn 40 căn phòng rộng, 1 ngôi đền, 1 kho bạc và đài phun nước".
Ngoài ra, các nhà khảo cổ thu lại một số lượng lớn hiện vật quý giá như: 120 đồng xu cổ, các tác phẩm nghệ thuật, bao gồm tranh khảm đắt giá, các viên gạch bằng vàng ròng, 14.000 ngôi mộ cổ lộng lẫy và cả hài cốt 3 con ma mút. Có vẻ chủ nhân nơi đây đã vội vã rời đi trong thiên tai hoặc một cuộc binh biến nên đã bỏ lại cả một kho báu có giá trị lớn đến như vậy. Ước tính, công trình principium rộng tới 5.300m2 và hứa hẹn đem về nhiều đồ tạo tác quý giá bởi công dân của Đế chế La Mã vô cùng giàu có.
Nguyên Anh (Nguồn Live Science/Acient Origins)