Theo nhóm nghiên cứu quốc tế dẫn đầu bởi nhà cổ nhân học Mirjana Roksandic từ đại học Winnipeg (Canada), người Homo bodoensis sống ở châu Phi trong giai đoạn Chibanian (cách đây 770.000 – 126.000 năm).
Các nghiên cứu trước đây cho rằng con người hiện đại xuất hiện trong thời gian này ở châu Phi, trong khi người Neanderthal xuất hiện ở Âu-Á. Tuy nhiên, nhiều điều về chương quan trọng này trong quá trình tiến hóa của loài người vẫn chưa được hiểu rõ.
Theo SciTech Daily, loài mới Homo bodoensis được tìm ra dựa trên sự đánh giá lại các hóa thạch người hiện có từ châu Phi và lục địa Á-Âu trong giai đoạn Chibanian. Các hóa thạch được gán cho một trong hai loài là Homo heidelbergensis hoặc Homo rhodesiensis, nhưng vẫn gây ra khá nhiều tranh cãi và có những nghiên cứu đưa ra quan điểm trái ngược nhau.
Bằng chứng DNA gần đây cho thấy một số hóa thạch ở châu Âu được gọi là Homo heidelbergensis thật ra là người Neanderthals thời kỳ đầu. Vì thế, Homo heidelbergensis là một cái tên dư thừa trong những trường hợp đó. Tương tự, các phân tích về nhiều hóa thạch ở Đông Á cũng cho thấy chúng không còn được gọi là Homo heidelbergensis nữa, các nhà khoa học lưu ý.
Các hóa thạch còn lại thì có sự tương đồng và luôn bị tranh cãi là Homo heidelbergensis hay Homo rhodesiensis. Để giải quyết sự nhầm lẫn này, các nhà nghiên cứu hiện đề xuất sự tồn tại của một loài mới - Homo bodoensis. Cái tên mới xuất phát từ hộp sọ 600.000 năm tuổi được tìm thấy ở Bodo D’ar thuộc thung lũng sông Awash của Ethiopia vào năm 1976, sẽ dùng để mô tả hầu hết người thuộc giai đoạn Chibanian từ châu Phi và Đông Nam Âu, để phân biệt với người Neanderthals cư trú sâu bên trong lục địa Âu-Á.
Các nhà nghiên cứu cho rằng Homo bodoensis chính là vị tổ tiên trực tiếp mà sau này đã tiến hóa thành loài người sau cùng được sinh ra trên Trái Đất cho đến thời điểm này: Người Homo sapiens, tức người tinh khôn hay người hiện đại. Loài của chúng ta và các loài người từng sống cùng thời điểm như người Neanderthals và người Denisovans cũng có "họ hàng gần", đó là lý do vị tổ tiên trực tiếp này từng bị nhầm lẫn với người Neanderthals vì có nhiều đặc tính giống nhau.
"Chúng tôi không tuyên bố sẽ viết lại quá trình tiến hóa của loài người. Thay vào đó, các nhà nghiên cứu tìm cách sắp xếp sự biến đổi được thấy ở người cổ đại, theo cách có thể thảo luận về việc họ đến từ đâu và đại diện cho điều gì. Những khác biệt đó có thể giúp hiểu được sự di cư và tương tác", nhà cổ sinh vật học Mirjana Roksandic từ đại học Winnipeg ở Canada, đồng tác giả nghiên cứu nói.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Evolutionary Anthropology.
Minh Hoa (t/h)