Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Science (PNAS) của Viện Hàn lâm khoa học Mỹ, các nhà khoa học đã phát hiện ra những mảng đá có màu sắc kỳ lạ trên vách hang động Ardales, gần thành phố Malaga của Tây Ban Nha.
Một số khu vực trong hang động có những mảng màu kỳ lạ.
Dùng kỹ thuật xác định niên đại uranium – thorium, nhóm nghiên cứu xác định thời điểm các vệt màu xuất hiện là khoảng 64.800 năm trước và là vết tích của người "anh em họ" đã tuyệt chủng của loài người chúng ta-người Neanderthals.
Điều này xua tan giả thuyết trước đó cho rằng những vệt màu tìm thấy trong hang là kết quả của dòng ôxít tự nhiên. Cụ thể, quá trình phân tích cho thấy thành phần và vị trí của các vệt màu không phù hợp với các quy trình biến đổi trong tự nhiên. Thay vào đó, chúng được tạo ra thông qua động tác vẩy và thổi. Hơn nữa, kết cấu của chúng không khớp với các mẫu tự nhiên thu được từ nhiều hang động, điều này càng củng cố cho quan điểm các vệt màu được tạo ra một cách có chủ ý.
Phát hiện trên đã khiến cộng đồng cổ sinh vật học xôn xao bởi lâu nay nhiều người vẫn tin rằng nghệ thuật sơ khai được phát minh ra bởi tổ tiên chúng ta – Homo sapiens, tức Người Hiện Đại hay Người Tinh Khôn và mới chỉ 20.000 năm về trước.
Nhà khảo cổ Prancesco d’Errico từ Đại học Bordeaux (Pháp), một trong các tác giả dẫn đầu nghiên cứu, cho biết các bằng chứng tại hang cho thấy người Neanderthals từng sinh sống tại khu vực này trong thời gian dài, với nhiều nhóm khác nhau đến và đi.
Một hình vẽ đã phục chế từ bảo tàng, được in về từ vách hang La Pasiega (Tây Ban Nha), cũng được vẽ bởi người Neanderthals. Ảnh: Hugo Obermaier
Dù những "bức tranh tường" xét về trình độ chắc chắn cách quá xa so với "nghệ thuật" theo cách hiểu của người hiện đại nhưng là bằng chứng sống động cho thấy người Neanderthals đã phát triển như thế nào vào thời kỳ mà lịch sử ngỡ mọi loài người còn "mông muội".
Khám phá này làm dấy nên giả thuyết rằng nghệ thuật do chính người Neanderthals phát minh ra chứ không phải do Homo sapiens chúng ta và có thể họ đã truyền lại cho tổ tiên chúng ta trong giai đoạn 2 loài gặp gỡ, chung sống. Trước đó nhiều bằng chứng khảo cổ cho thấy người Homo sapiens và người Neanderthals đã chung sống hòa bình khá lâu dài, nảy sinh nhiều cuộc hôn phối dị chủng, còn để lại nguồn gene phong phú trong cộng đồng dân cư châu Âu.
Joao Zilhao, một trong những tác giả của nghiên cứu, bổ sung thêm, vệt màu đỏ được người Neanderthal đánh dấu lên vách đá, có thể là một phần của nghi lễ. "Điều quan trọng là nó thay đổi thái độ của chúng ta đối với người Neanderthal. Họ gần gũi hơn với con người hơn. Nghiên cứu trước đó cho thấy họ thích các vật thể, giao phối với người sơ khai và giờ chúng ta có thể chứng minh rằng họ đã vẽ lên vách hang động giống như chúng ta", ông nói.
Một số nghiên cứu gần đây cũng làm dấy nên mối nghi ngờ loài người đã tuyệt chủng này từng phát triển không kém cạnh tổ tiên chúng ta về mặt văn minh. Thậm chí người Neanderthal còn có thể biết dệt sợi, làm trang sức và chế tác công cụ lao động "siêu đẳng" hơn các Homo sapiens cùng thời. Tiếc rằng họ đã tuyệt chủng khoảng 30.000 năm về trước.
Minh Hoa (t/h)
