Kết quả phục hồi DNA từ da đầu các xác ướp 1.500-2.000 năm tuổi từ nền văn hóa Ansilta ở tỉnh San Juan, miền Tây Argentina, đã giúp các nhà khoa học tìm ra bí mật ẩn trong các con chấy cổ đại, có vẻ lây lan mạnh trong một số quần thể Nam Mỹ thời bấy giờ.
Cụ thể, trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí Molecular Biology and Evolution, nhóm các nhà nghiên cứu từ Anh, Argentina và Đan Mạch phát hiện, khi những con chấy đẻ trứng, một loại "xi măng" sinh học sẽ được tạo ra để gắn chặt trứng vào thân tóc. Thứ vật liệu gắn kết này có chứa rất nhiều tế bào người bên trong và được bảo quản cực kỳ tốt theo thời gian.
Thông qua giải trình tự DNA, nhóm nghiên cứu xác định được giới tính của các xác ướp, cũng như bằng chứng di truyền cho thấy nhóm người này di cư từ tây Amazonia - có thể là khu vực rừng nhiệt đới phía nam của Venezuela và Colombia ngày nay đến dãy Andes ở Argentina.
DNA ty thể lấy từ trứng chấy cho thấy chúng có nguồn gốc từ rừng nhiệt đới Amazon trong khi vị trí của trứng chấy - gần với da đầu của xác ướp chỉ ra rằng vật chủ có thể đã phải chịu nhiệt độ cực lạnh trước khi qua đời.
Đặc biệt, nhóm nghiên cứu tìm thấy dấu vết của một số chủng vi khuẩn và Merkel - một loại virus gây ung thư da. Từ đây họ cho rằng chấy có khả năng là vật chủ trung gian làm lây lan virus.
Những phát hiện trên chứng minh triển vọng cho kỹ thuật phân tích DNA cổ đại từ vật liệu gắn kết trứng chấy và chân tóc trên các xác ướp, bởi lượng DNA họ thu được dồi dào ngoài mong đợi và lưu giữ được rất nhiều thông tin quan trọng.
"Họ đã có thể giải trình tự bộ gene từ một nguyên liệu ban đầu nhỏ và dường như không đáng kể. Ngoài ra, những con chấy này cung cấp thêm thông tin về quá trình di cư của con người. Có vẻ như chấy rận vẫn còn nhiều điều để nói về lịch sử của chúng ta", David Reed, nhà sinh vật học tới từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Florida cho hay.
Minh Hoa (t/h theo VTC, Người Lao Động)