Ngày 19/8, Phòng CSGT Công an TP.HCM cho biết, hành vi “rẽ phải khi đèn đỏ” của một bộ phận người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy ở TP. HCM thời gian qua là một vấn đề tranh cãi. Nhiều người khi tham gia giao thông có thói quen khi đến giao lộ nhìn thấy đèn đỏ sẽ mặc định được rẽ phải để giảm áp lực giao thông tại giao lộ, vô tư chuyển hướng mà không quan tâm đến những người xung quanh; thậm chí có trường hợp hành động bấm còi inh ỏi, khó chịu, lời qua tiếng lại với người khác khi thấy có người điều khiển phương tiện khác đậu sát lề phải, gây cản trở cho việc chuyển hướng của bản thân.
Vừa qua, Đội CSGT Bến Thành (thuộc Phòng CSGT, Công an TP. HCM) đã tiến hành ghi nhận, xử lý 10 trường hợp là nhân viên của một công ty du lịch mạo điều khiển xe gắn máy hiệu Vespa đã có hành vi lưu thông “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”, lập biên bản vi phạm hành chính đối với 10 trường hợp trên, tạm giữ 10 giấy phép lái xe hạng A1.
Cụ thể, nhóm 10 xe trên lưu thông trên đường Lê Lợi hướng về chợ Bến Thành, khi đến giao lộ Lê Lợi - Nguyễn Huệ (phường Sài Gòn), dù đèn tín hiệu giao thông đã chuyển sang đỏ và không có hiệu lệnh đèn hay biển chỉ dẫn cho phép xe gắn máy rẽ phải khi đèn đỏ, nhưng đoàn xe vẫn không dừng lại mà tiếp tục di chuyển, rẽ phải về đường Lê Thánh Tôn.
CSGT nhận định, những người điều khiển phương tiện của đoàn xe Vespa trên cũng một phần do thói quen chủ quan được “rẽ phải khi đèn đỏ”, bản thân họ không rõ, thậm chí không biết rằng mình sai nên đã vô tư vi phạm ngay giữa trung tâm Thành phố.

Phạt tới 22 triệu đồng nếu rẽ phải khi đèn đỏ (Ảnh minh họa).
Căn cứ khoản 4 Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định, tín hiệu đèn giao thông có 3 màu, gồm: màu xanh, màu vàng, màu đỏ; có hiển thị thời gian hoặc không hiển thị thời gian.
Người tham gia giao thông đường bộ phải chấp hành như sau: Tín hiệu đèn màu xanh là được đi; trường hợp người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang đi ở lòng đường, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ phải giảm tốc độ hoặc dừng lại nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường.
Tín hiệu đèn màu vàng phải dừng lại trước vạch dừng; trường hợp đang đi trên vạch dừng hoặc đã đi qua vạch dừng mà tín hiệu đèn màu vàng thì được đi tiếp; trường hợp tín hiệu đèn màu vàng nhấp nháy, người điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ được đi nhưng phải quan sát, giảm tốc độ hoặc dừng lại nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường hoặc các phương tiện khác;
Tín hiệu đèn màu đỏ là cấm đi.
Như vậy, người tham gia giao thông đường bộ phải chấp hành tín hiệu đèn màu đỏ là cấm đi. Trường hợp, người điều khiển xe máy rẽ phải khi đèn đỏ có thể bị xử phạt đối với hành vi “Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”, hình thức phạt được quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Theo đó, người điều khiển xe ô tô tham gia giao thông không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông thì bị phạt tiền từ 18.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng và bị trừ 4 điểm giấy phép lái xe.
Trường hợp, người điều khiển xe ô tô tham gia giao thông không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông mà gây tai nạn giao thông thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 22.000.000 đồng và bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
Người điều khiển xe máy không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông thì có thể bị phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng và bị trừ 4 điểm giấy phép lái xe.
Trường hợp, người điều khiển xe máy không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông mà gây tai nạn giao thông thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 14.000.000 đồng và bị trừ 10 điểm giấy phép lái xe.
Trường hợp nào được rẽ phải khi đèn đỏ?
Theo quy định, khi tham gia giao thông mà gặp đèn đỏ thì các phương tiện phải dừng lại theo quy định, chỉ trong một số trường hợp được cho phép thì người tham gia giao thông mới được rẽ phải, gồm:
- Có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông
- Có đèn tín hiệu hình mũi tên chuyển màu xanh, cho phép rẽ phải.
- Có biển báo cho rẽ phải.
- Có hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường như: vạch mắt võng bố trí ở làn đường trong cùng bên phải, tiểu đảo phân luồng cho phép rẽ phải trước khi đến đèn tín hiệu giao thông.
Phòng CSGT khuyến cáo mỗi người dân trong xã hội cần tích cực nghiên cứu, tìm hiểu các quy định mới của pháp luật để trang bị thêm nhiều kiến thức cho bản thân; nâng cao ý thức, văn hóa khi tham gia giao thông, chấp hành nghiêm pháp luật về đảm bảo TTATGT. Đây là một phần quan trọng nhằm từng bước xây dựng văn hóa giao thông trong xã hội, tạo cơ sở vững chắc cho một nền giao thông hiện đại, văn minh, một môi trường giao thông an toàn, thân thiện với con người, vì con người.
Hoàng Mai