Ngày 10/11, Hội thảo quốc tế: “Bảo tồn và Phát triển làng nghề” đã được tổ chức với mục đích nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm bảo tồn và phát triển các làng nghề Việt Nam dưới sự tham gia của khoảng 250 đại biểu khách mời quốc tế và trong nước.
Phát biểu tại sự kiện, ông Tạ Văn Tường - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, thành phố là cái nôi của hơn 1.350 làng nghề và làng có nghề, hội tụ 47/52 nghề trong tổng nghề truyền thống của cả nước. Nhờ đó mà sự phát triển làng nghề tạo nhiều cơ hội việc làm tại Thủ đô, không chỉ với người trong độ tuổi lao động mà còn giải quyết việc làm thêm cho cả người già, người khuyết tật, trẻ em.
Làng nghề phát triển giúp tăng thu nhập cho người dân, rút ngắn khoảng cách về thu nhập cho người nghèo ở nông thôn. Sự phát triển của làng nghề còn tạo điều kiện kết nối cộng đồng, phát triển những giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống, lưu giữ những tinh hoa nghệ thuật, lưu truyền từ đời này sang đời khác.
Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội đánh giá: "Mỗi làng nghề có một bản sắc riêng, từ đó tạo ra những sản phẩm độc đáo, tinh xảo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc với sự đa dạng, nhiều chủng loại. Trong số đó có những sản phẩm có thế mạnh cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước".
Theo ông Tường, cần có nhiều biện pháp gìn giữ, bảo tồn và phát triển nghề truyền thống, làng nghề, làng có nghề để thúc đẩy phát triển sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh, giá trị gia tăng cho các sản phẩm làng nghề; hỗ trợ phát triển làng nghề nhằm tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân; giữ gìn và phát huy các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống làng nghề. Đồng thời, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn.
Đưa ra các biện pháp cụ thể, ông Tường cho rằng: “Cần phải tập trung vào tư vấn xây dựng và vận hành Trung tâm thiết kế sáng tạo làng nghề; tư vấn phát triển mô hình làng nghề, tuyến làng nghề, thiết kế thủ công tiêu biểu của Hà Nội và khu vực lân cận, lấy thiết kế sáng tạo và các giá trị văn hóa truyền thống làm cốt lõi”.
Song song với đó là phối hợp hỗ trợ các doanh nghiệp thủ công đầu tàu của thành phố phát triển các thiết kế mới từ mong muốn của nhu cầu thẩm mỹ tiêu dùng xã hội.
Chia sẻ về kinh nghiệm bảo tồn và phát triển làng nghề thế giới, ông Kevin Murray - Phó Chủ tịch Hội đồng Thủ công Thế giới (WCC) bày tỏ mong muốn được mở rộng kết nối với các làng nghề trên thế giới trong đó có Việt Nam trong thời gian tới.
Giới thiệu về một số làng nghề tiêu biểu tại Anh, Nhật Bản, Ireland…, ông Kevin Murray đã chỉ ra những ứng dụng của công nghệ số, công nghệ hiện đại, vật liệu thân thiện với môi trường trong quá trình sản xuất.
Qua đó, Phó Chủ tịch Hội đồng Thủ công Thế giới nhấn mạnh câu chuyện cần phải phát triển thương hiệu làng nghề. Trong đó, sàn thương mại điện tử là một công cụ hữu ích có thể hỗ trợ đầu ra cho các sản phẩm truyền thống.
“Làng nghề truyền thống Việt Nam có rất nhiều nét đặc biệt. Vấn đề đặt ra là làm sao kết nối làng nghề với thế giới trong khi vẫn duy trì bản sắc của làng nghề”, ông Kevin nói.
Để làm được điều đó, theo ông Kevin, Việt Nam cần trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, sử dụng công nghệ số hỗ trợ về mặt kỹ thuật cho các làng nghề. Đồng thời, xây dựng thương hiệu cho làng nghề, hợp tác tái tạo các giá trị văn hóa lịch sử, kết hợp được văn hóa bản địa với du lịch ngành nghề. Bên cạnh đó, ông Kevin đề cao việc phát triển làng nghề hướng tới xu thế tiêu dùng hiện đại.
Từ những mô hình làng nghề trên thế giới, Phó Chủ tịch Hội đồng Thủ công Thế giới cho rằng công cuộc bảo tồn làng nghề phải bắt đầu càng sớm càng tốt, đồng thời lấy những nghệ nhân làm trung tâm, làm chủ thể và cũng là đối tượng hướng tới.