Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ chính thức được diễn ra vào ngày 8/11 (giờ địa phương), đánh dấu sự kết thúc của một trong những chiến dịch tranh cử gây nhiều tranh cãi nhất trong lịch sử của đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa.
Cuộc bỏ phiếu sẽ quyết định một trong hai ứng cử viên - cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và ông trùm bất động sản Donald Trump - trở thành nhà lãnh đạo mới của nước Mỹ trong 4 năm tới.
Dưới đây là 26 điều thú vị nhất về cuộc bầu cử Mỹ mà không phải ai cũng biết:
1. "Bầu cử" (election) có nguồn gốc từ tiếng Pháp và tiếng Latin (eligere) có nghĩa là "chọn ra một cái gì đó", theo Dictionary.com.
2. Để được bầu làm tổng thống, ứng viên phải đáp ứng ba tiêu chí cơ bản - đủ 35 tuổi, thường trú tại Mỹ ít nhất 14 năm và là một công dân được sinh ra ở Mỹ.
3.Cuộc bầu cử chính thức được quyết định bởi cử tri đoàn gồm 538 đại cử tri. Để trở thành tổng thống, ứng cử viên phải có ít nhất 270 phiếu.
4. Tổng thống Mỹ nhiều tuổi nhất từng được bầu là Ronald Reagan, người đã 69 tuổi vào thời điểm ông tham gia tranh cử. Còn trong cuộc bầu cử năm nay, bà Clinton đã bước sang tuổi 69, trong khi Trump cũng đã 70 tuổi.
5. Tu chính án 22 (sửa đổi hiến pháp) được đưa ra đã giới hạn mỗi tổng thống chỉ được bầu lại không quá 2 lần sau khi cựu Tổng thống Franklin D. Roosevelt từng nắm giữ chức vụ đến 4 nhiệm kỳ.
Theo thống kê tới thời điểm hiện tại, đã có 17 tổng thống Mỹ được bầu hai nhiệm kỳ, bao gồm cả Tổng thống Barack Obama hiện nay. Trong số này có 13 người đã hoàn thành đủ thời gian của cả hai nhiệm kỳ; 3 người gồm Abraham Lincoln, William McKinley và Richard Nixon đã không thể hoàn thành vì nhiều lý do như bị ám sát và bê bối cá nhân.
6. Đã có 18 tổng thống thuộc đảng Cộng hòa và 15 tổng thống đảng Dân chủ được bầu cho đến nay. Bốn vị tổng thống khác được xác định thuộc đảng Dân chủ Cộng hòa, bốn người thuộc đảng Whigs, một người thuộc đảng Liên bang và một không có đảng - George Washington.
7. Trước đó từng có yêu cầu người dân phải sở hữu bất động sản mới được quyền bỏ phiếu. Tuy nhiên nó đã được gỡ bỏ từ năm 1856.
8. Quốc hội thông qua Tu chính án 15 vào năm 1870 cho phép người Mỹ gốc Phi và người da màu khác được quyền bầu cử. Mặc dù vậy, một số vùng phía Nam và miền Bắc đã không cho phép người Mỹ gốc Phi bỏ phiếu cho đến tận những năm 1960.
9. Victoria Woodhull trở thành người phụ nữ đầu tiên chạy đua tổng thống Mỹ vào năm 1872, theo Politico. Tuy nhiên, phải gần 50 năm sau, phụ nữ mới được quyền bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 1920.
10. Đã có hơn 200 phụ nữ Mỹ từng trở thành ứng viên tranh cử tổng thống, theo PBS. Đây chủ yếu là ứng cử viên từ các đảng nhỏ và phần lớn hoạt động từ trước khi phụ nữ được cho phép có quyền bầu cử.
11. Hillary Clinton chính thức trở thành người phụ nữ đầu tiên nhận được đề cử từ một đảng lớn sau khi đảng Dân chủ lựa chọn bà trở thành ứng cử viên của họ trong cuộc bầu cử năm 2016.
12. Các phi hành gia của NASA trên Trạm vũ trụ quốc tế có thể bỏ phiếu trong cuộc bầu cử từ quỹ đạo thông qua các email bảo mật. Đây là kết quả của một dự luật ở Texas năm 1997.
13. Khẩu hiệu chiến dịch tồi tệ nhất trong lịch sử thuộc về Al Smith, người đã chống lại lệnh cấm sản xuất và phân phối rượu bằng lời mời chào: " Hãy bầu cho cho Al Smith và ước mơ ướt át của bạn sẽ trở thành sự thật".
14. Trong cuộc bầu cử năm 1872, đương kim tổng thống Ulysses S. Grant đã phải chạy đua với một "xác chết". Đối thủ của ông là Horace Greeley đã chết trước khi cuộc bầu cử hoàn thành. Và nghiễm nhiên Grant là người thắng cử.
15. George Washington là tổng thống Mỹ duy nhất trong lịch sử giành chiến thắng tuyệt đối với 100% số phiếu đại cử tri. Điều này xuất phát từ việc nền chính trị Mỹ lúc đó còn hoang sơ và các đảng vẫn chưa được hình thành.
16. George Washington đã dùng toàn bộ ngân sách chiến dịch của mình mua 160 lít rượu để phục vụ cho các cử tri tiềm năng.
17. Năm 1845, Quốc hội đã quyết định rằng ngày bỏ phiếu sẽ là thứ ba đầu tiên trong tháng 11, đây là thời điểm cuối thu khi mùa màng đã thu hoạch và trước khi mùa đông khắc nghiệt kéo đến. Và năm nay ngày bầu cử được ấn định là 8/11.
18. Norman Thomas của đảng Xã hội là người tranh cử tổng thống nhiều hơn bất cứ ai trong lịch sử. Ông chạy đua 6 lần nhưng chưa từng chiến thắng.
19. Công kích đối thủ đã trở thành truyền thống trong các cuộc bầu cử Mỹ. Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1776, Thomas Jefferson bí mật thuê một nhà văn tên là James Callender để tấn công đối thủ John Adams thông qua các bài viết bằng viết gọi ông là "người lưỡng tính". Sau một cuộc khởi nghĩa, James Callender đã bị bỏ tù.
20. Đảng Dân chủ sử dụng con lừa làm linh vật như một cách tôn vinh Andrew Jackson. Các nhà phê bình đã từng gọi vị tổng thống này là "đồ ngu" vì quan điểm dân túy của ông.
21. John Adams từng phàn nàn rằng lý do George Washington đưọc ưu ái mọi thứ, bao gồm cả việc được bầu là tổng thống vì "ông này cao hơn bất cứ ai khác trong phòng".
22. Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1920, một ứng cử viên đặc biệt đã vận động chiến dịch tranh cử của mình trong nhà tù là Eugene V. Debs. Ông ngồi tù vì phản đối Chiến tranh thế giới lần thứ nhất. Điều đặc biệt là ông đã giành được 3% số phiếu phổ thông.
23. George Washington có bài phát biểu nhậm chức ngắn nhất với 135 từ. William Henry Harrison là người nói nhiều nhất với 8.445 từ. Bài phát biểu của ông kéo dài hơn hai giờ trong cơn bão tuyết lớn. Điều này khiến ông bị cảm lạnh và cuối cùng chết vì viêm phổi chỉ một tháng sau đó.
24. Trước năm 1804, ứng cử viên tổng thống nào nhận được số phiếu bầu cao thứ hai sẽ trở thành phó tổng thống.
25. Grover Cleveland là ứng cử viên duy nhất từng được bầu vào một nhiệm kỳ, thua trong nhiệm kỳ thứ hai, và sau đó lại được bầu lại sau bốn năm. Vì vậy, ông đã trở thành tổng thống thứ 22 và tổng thống thứ 24 của nước Mỹ.
26. Cũng giống như cuộc tranh luận năm nay, trong năm bầu cử giữa hai ứng viên John Quincy và Andrew Jackson, những lời đả kích cá nhân cũng được đưa ra còn nhiều hơn cả bình luận về hính trị. Jackson gọi John Quincy một tay ma cô, và Quincy cũng không không ngại ngần gọi vợ của Jackson là một người phụ nữ "dâm đãng" và gọi mẹ ông là "gái điếm".
Quốc Vinh