Chiều 24/11, tại buổi họp giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội, nhân kỷ niệm tháng hành động Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS (tháng 12 hằng năm), bà Lã Thị Lan – Phó giám đốc trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.Hà Nội (CDC Hà Nội) đã thông tin một số hoạt động của TP trong việc ngăn chặn, phòng ngừa nguy cơ nhiễm HIV tăng.
Gần đây thông tin phim Lửa ấm hiện đang chiếu lúc 21h trên kênh VTV1 từ thứ 2 đến thứ 6 đang khiến dư luận hoang mang về việc phơi nhiễm HIV dễ dàng, theo Phó giám đốc CDC Hà Nội, nội dung phim Lửa ấm tuyên truyền về nhiễm HIV đang vô cùng sai lệch.
Trong tập 36, 37 phát sóng gần đây, nhân vật Hoàng trong lúc cứu một bệnh nhân nữ vô tình tiếp xúc với máu của bệnh nhân và có kết quả xét nghiệm máu nhiễm HIV. Hoàng có nguy cơ phơi nhiễm HIV và phải cách ly HIV 2 ngày.
"Điều này là vô cùng sai lầm, thứ nhất việc phơi nhiễm HIV chưa hẳn là bị nhiễm HIV ngay được, và việc phơi nhiễm không phải cách ly như Covid-19, chi tiết này có lẽ đoàn phim xem nhiều thông tin về Covid quá nên nhầm lẫn. Và một số chi tiết hoảng hốt của người nhà khi nhân vật Hoàng có nguy cơ phơi nhiễm HIV khiến những người làm chuyên môn như chúng tôi vô cùng bức xúc và không hiểu sao đoàn phim có thể tuyên tuyền vấn đề nhiễm HIV sai lầm như vậy", bà Lan thẳng thắn.
Ngoài ra bà Lan thông tin thêm, từ năm 1991 đến nay Hà Nội phát hiện 29.931 ca nhiễm HIV chiếm 9,6% so với cả nước, đứng thứ 2 sau TP.HCM. Các trường hợp nhiễm HIV mới phát hiện năm 2020, chủ yếu là nam giới 78,7%; độ tuổi từ 15-25 chiếm 26,3%, tăng 8,1 % so với năm 2010. Tỷ lệ nhiễm HIV là nữ có xu hướng tăng trong 15 năm trở lại đây từ 17,6% lên đến 21,3 % đặc biệt năm 2012 tỉ lệ nữ nhiễm HIV mới phát hiện chiếm 31,7%.
"Nhiều năm qua việc tuyên truyền chống kỳ thị người HIV đạt nhiều kết quả, vấn đề kỳ thị được giảm rõ rệt. Ngoài ra, Hà Nội đã hỗ trợ tiếp cận với những người nhiễm HIV qua chương trình can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV tại thành phố được đồng bộ. Trong 10 tháng đầu năm 2020, toàn TP.Hà Nội đã có 6.712 người nghiện chích ma túy được nhận bơm kim tiêm, 2.582 phụ nữ mại dâm được tiếp cận chương trình bao cao su; 5708 người nam quan hệ tình dục đồng giới được tiếp cận chương trình bao cao su. Chương trình cấp phát 941.649 bơm kim tiêm; 1.477.926 bao cao su cấp miễn phí cho đối tượng nguy cơ cao”, bà Lan nói.
Ngoài ra, bà Lan cho biết thêm, chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Mehtadone bắt đầu từ năm 2009, cơ sở điều trị Methadone đầu tiên được mở tại Nam Từ Liêm; đến hết năm 2010 có 6 cơ sở được mở thu dung 1230 bệnh nhân. Đến 2020, Hà Nội tiếp tục thẩm định mở mới 6 cơ sở điều trị methadone cho những người nhiễm HIV. Từ năm 2018, Hà Nội tiến hành điều trị dự phòng trước phơi nhiễm, đây được xem là đột phá mới trong công tác dự phòng lây nhiễm HIV, đến nay đã có 2026 người đang điều trị.
“Quan trọng nhất, nếu những người HIV điều trị bằng thuốc ARV sớm, sẽ có hiệu quả vô cùng to lớn không chỉ cứu sống chính mình, mà còn là biện pháp phòng lây nhiễm hiệu quả nhất trong cộng đồng, đặc biệt là qua đường tình dục và mẹ truyền sang con”, bà Lan cho hay.
Tuy nhiên, tình hình HIV qua quan hệ tình dục vẫn còn tăng mạnh, cộng thêm tính chất biến động dân cư của Thủ đô làm cho dịch khó kiểm soát và khó phát hiện hơn. Năm 2021, CDC Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/ADIS, thực hiện mục tiêu 90-90-90 (90% người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của bản thân, 90% người chẩn đoán HIV được điều trị ARV, 90% người nhiễm HIV điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế).