Trong sự biến đẫm máu ở cửa Huyền Vũ năm ấy, những người phụ nữ trong gia tộc Lý Kiến Thành và Lý Nguyên Cát phần lớn đều không rõ tung tích hoặc bí mật được an bài. Duy chỉ có một người được xem là ngoại lệ khi đường hoàng tiến vào hậu cung của Tân đế với danh vị Quý phi.
Đó là Tề Vương phu nhân Dương Khuê Mi – vợ của Lý Nguyên Cát (em dâu Lý Thế Dân).
Sinh thời, Dương thị nổi tiếng là bậc quốc sắc thiên hương, lại có xuất thân cao quý (công chúa Tùy triều), thanh danh từ lâu đã nức tiếng gần xa.
Nàng cũng nổi danh với nhan sắc khuynh thành, tài năng đàn hát thượng thừa, lại hiểu sách thánh hiền, có tài xuất khẩu thành văn.
Dương Khuê Mi trở thành "con mồi" của chàng công tử "cả thèm chóng chán" Lý Nguyên Cát. Sau khi lấy Dương thị về làm vợ, Lý Nguyên Cát đã nhanh chóng bỏ bê nàng và chạy theo những mối tình khoái lạc khác. Dù đã trở thành Tề Vương phi nhưng cuộc sống của Dương Khuê My lại trở nên lạnh lẽo.
Trước đó, Lý Thế Dân thường tranh thủ về kinh thành thăm cha và anh em của mình. Trong một lần trở về kinh, cảnh đẹp gây cảm hứng, Lý Thế Dân nhảy phắt lên ngựa phóng ra bãi cỏ ngút ngàn dưới chân núi. Khi ngựa sắp chạy vào khu rừng rậm, ngoảnh đầu nhìn, Lý Thế Dân vẫn thấy một người từ xa xa vẫn phi đuổi theo mình.
Đợi ngựa đến gần, Lý Thế Dân mới ngạc nhiên thấy đó là Dương phi, người em dâu. Lý Thế Dân dừng lại đỡ Dương Khuê My xuống ngựa. Và cũng chỉ chờ có thế, Dương phi ngã vào lòng Lý Thế Dân.
Bản tính vốn đa tình, Dương Khuê My cảm thấy vô cùng tủi phận. Trong khoảng thời gian đó, cô đã gặp Lý Thế Dân dũng mãnh và tài danh nên yêu thầm. Phần Thế Dân khi biết chuyện cũng từ cảm thương thành yêu dấu, họ lén lút "qua lại" với nhau.
Nhưng khổ một nỗi Dương thị lại đang là em dâu của mình nên Lý Thế Dân dù có si mê cũng không thể hợp thức hoá mối quan hệ.
Năm đó, thực chất Lý Thế Dân năm đó chỉ cần hạ sát một mình Thái tử Lý Kiến Thành, còn Tề vương Lý Nguyên Cát trước giờ phải đối thủ của Thế Dân.
Tuy nhiên, Lý Thế Dân vì đã say mê Dương Khuê My từ lâu nay nhân chuyện Huyền Vũ môn lại có cơ hội triệt hạ em trai, chẳng khác nào "một mũi tên bắn trúng hai đích", vừa tiêu diệt được một địch thủ tranh đoạt ngai vị, vừa danh chính ngôn thuận biến em dâu trở thành vợ mình.
Và sự thật là sau khi lên ngôi không lâu, Lý Thế Dân đã công khai nạp Dương Khuê Mi vào hậu cung, đồng thời còn phong cho bà làm Quý phi.
Thế nhưng sự việc vẫn chưa dừng lại ở đó.
Sau đó ít lâu, khi Trưởng Tôn Hoàng hậu qua đời vị bạo bệnh, Hoàng đế Lý Thế Dân còn dự định sẽ phong cho Dương quý phi làm Hoàng hậu thay thế.
Chỉ đến khi triều thần phản đối quá kịch liệt, ông mới ngậm ngùi từ bỏ ý định liều lĩnh này của mình.
Trước đó, phải nói đến nguồn cơn cơ sự.
Do có công đánh dẹp các đối thủ, Lý Thế Dân được vua cha hứa phong làm thái tử, trong ngoài triều đều cho rằng Thế Dân sẽ thay thế Lý Kiến Thành.
Triều đình chia làm 2 phái: Phái ủng hộ thái tử và Phái ủng hộ Tần Vương. Việc tranh giành đã ảnh hưởng đến kinh thành, khi lệnh của thái tử và Tần Vương các quan đều bắt buộc thi hành như lệnh của hoàng đế, chỉ phải xem ai ra lệnh trước.
Vì lo lắng Tần vương Lý Thế Dân nắm trong tay toàn bộ quân đội nên thái tử Lý Kiến Thành luôn thấp thỏm không yên, tìm mọi cách để trừ khử, ai ngờ rằng Lý Thế Dân đã đi trước 1 bước.
Năm 626, Lý Thế Dân dâng sớ tố giác Thái tử Lý Kiến Thành và Tề vương Lý Nguyên Cát thông gian với hai phi tần của Đường Cao Tổ là Doãn Đức phi và Trương Tiệp dư.
Hay tin, Đường Cao Tổ nổi cơn thịnh nộ tức tốc hạ chỉ triệu Lý Kiến Thành và Lý Nguyên Cát vào cung để trần tình.
Trong khi Kiến Thành và Nguyên Cát trở về kinh, Lý Thế Dân bí mật sai Tần Thúc Bảo và Uất Trì Kính Đức dẫn phục binh mai phục ở cửa Huyền Vũ, đợi lúc Kiến Thành và Nguyên Cát đi vào liền đổ ra tấn công.
Khi Kiến Thành và Nguyên Cát vào cổng Huyền Vũ, do không có sự chuẩn bị nên bị thất thế.
Trong trận chiến đẫm máu ấy, Lý Kiến Thành bị Lý Thế Dân dùng cung tên bắn chết, còn Lý Nguyên Cát thì bị Uất Trì Kính Đức giết chết.
Không dừng lại ở đó, với mục đích "nhổ cỏ tận gốc", Lý Thế Dân vu cho huynh đệ của mình tội danh tạo phản, giết hại toàn bộ các con trai của hai huynh đệ mình và xóa sổ gia tộc của họ khỏi danh sách hoàng tộc Lý Đường để diệt trừ hậu hoạ.
Đường Cao Tổ Lý Uyên khi biết chuyện vô cùng sửng sốt, nhưng không thể giết Lý Thế Dân bởi xét thực tài, Lý Thế Dân hoàn toàn có thể gánh trọng trách cai quản thiên hạ.
Trước tình hình này, Lý Uyên buộc phải ban chiếu lập Lý Thế Dân làm Thái tử và nhường ngôi lui về làm Thái thượng hoàng chỉ hai tháng sau đó.
Tuy nhiên lại có tài liệu cho rằng Lý Thế Dân còn ép Lý Uyên thoái vị, buộc cha ruột lui về làm Thái thượng hoàng để nhường lại ngai vàng cho mình.
(còn nữa)
Phim về Võ Tắc Thiên: Tần vương Lý Thế Dân quả xứng danh anh hùng thiện chiến nhất Đại Đường
Minh Anh