Tiêu chảy cấp do Rotavirus gây ra khiến trẻ bị sụt cân, suy dinh dưỡng, phải nhập viện. Thậm chí, nếu trẻ không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tử vong.
Vì vậy, hãy để Chuyên gia Vũ Tiến Hoằng – Trưởng khoa Dược, trường Cao đẳng Y Dược Asean giúp các bậc phụ huynh tìm hiểu rõ hơn về bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus và cách điều trị hiệu quả nhé!
Chào chuyên gia, ông có thể cho biết bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus là gì?
Rotavirus là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ em trên toàn thế giới. Trẻ thuộc lứa tuổi nào cũng có thể nhiễm Rotavirus. Hầu hết trẻ em đều có ít nhất một lần mắc tiêu chảy cấp do Rotavirus theo độ tuổi 2 hoặc 3. Đặc biệt là trẻ em sống ở khu vực đô thị thường bị nhiễm virus hơn cả.
Tiêu chảy do nhiễm Rotavirus nguy hiểm hơn tiêu chảy do các nguyên nhân khác nhiều, có thễ dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời vì hiện chưa có thuốc đặc trị. Mất nước là một biến chứng nghiêm trọng của Rotavirus và gây tử vong ở trẻ em, nhất là tại các nước đang phát triển.
Chuyên gia có thể cho biết các triệu chứng của người nhiễm Rotavirus là gì?
Nhiễm Rotavirus thường bắt đầu với một cơn sốt, sau 3 - 8 ngày kể từ ngày tiêu chảy và ói mửa. Cha mẹ có thể nhận biết trẻ đã bị nhiễm Rotavirus hay không bằng cách quan sát trẻ: bé có bị nôn mửa không, có bị đi ngoài rất lỏng hoặc đi ngoài ra máu kèm với sốt. Trong trường hợp trẻ bị nhiễm virus còn có thể bị ho, sổ mũi. Ngoài ra bé còn bị mất nước với các triệu chứng như khô miệng, ít nước miếng, hốc mắt sâu, thóp trũng xuống và nước tiểu ít hơn bình thường... Ở người lớn khỏe mạnh, nhiễm Rotavirus chỉ có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng nhẹ hoặc không có gì cả.
Những biểu hiện nguy hiểm khi mắc bệnh:
- Bị tiêu chảy nặng hoặc đẫm máu
- Thường xuyên nôn mửa trong hơn ba giờ
- Có nhiệt độ 103 F (39,4 độ C) hoặc cao hơn
- Có vẻ đau đớn, kích thích hoặc trong hôn mê
- Có dấu hiệu hoặc triệu chứng của tình trạng mất nước - miệng khô, khóc không có nước mắt, đi tiểu ít hoặc không có, buồn ngủ bất thường hoặc chậm chạp.
Nguyên nhân gây bệnh là gì thưa chuyên gia?
Rotavirus xuất hiện trong phân của người bệnh vài ngày trước khi triệu chứng xuất hiện và cho đến 10 ngày sau khi các triệu chứng giảm dần. Virus lây lan dễ dàng trong suốt thời gian này, ngay cả khi người bị nhiễm bệnh không có triệu chứng.
Nếu nhiễm Rotavirus mà không rửa tay sau khi sử dụng nhà vệ sinh, không rửa tay sau khi thay tã cho con hoặc giúp con sử dụng nhà vệ sinh thì virus có thể lây lan rất dễ dàng, virus có thể bám vào thực phẩm, đồ chơi và đồ dùng.
Đôi khi virus lây lan qua nguồn nước bị ô nhiễm, do ho hay hắt hơi vào không khí.
Rotavirus nhiễm trùng thường gặp ở trẻ em từ 4 tháng đến 24 tháng, đặc biệt là người cao niên và người lớn dành nhiều thời gian ở những nơi chăm sóc trẻ có nguy cơ mắc bệnh cao.
Nguy cơ mắc Rotavirus cao nhất vào mùa đông và mùa xuân.
Các biến chứng của trẻ mắc bệnh là gì và có nguy hiểm không thưa chuyên gia?
Nhiễm Rotavirus có thể gây tiêu chảy nặng dẫn đến mất nước, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Nếu không được chữa trị kịp thời, mất nước có thể trở thành một tình trạng đe dọa tính mạng của trẻ.
Sau khi bị nhiễm bệnh khoảng 12 đến 14 giờ, trẻ bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nôn mửa và tiêu chảy. Thông thường nôn mửa sẽ xuất hiện trước tiêu chảy từ 6 đến 12 giờ và có thể kéo dài khoảng 2 - 3 ngày. Trẻ nôn nhiều vào những ngày dầu và có thể có dấu hiệu giảm bớt khi bắt đầu tiêu chảy. Phân lỏng toàn nước, có thể có màu xanh ưa cải hoặc có nhầy, mũi nhưng không có máu. Tiêu chảy càng tăng trong vài ngày, sau đó giảm dần. Đặc biệt một số trường hợp vừa tiêu chảy và nôn có thể lên tới 20 lần/ ngày rất nặng.
Đa số các trẻ sẽ hết tiêu chảy trong khoảng 4 - 8 ngày, hiếm gặp hơn có trường hợp trẻ tiêu chảy đến 2 tuần mặc dù trẻ đã khỏe, bắt dầu chơi và đòi ăn trở lại. Trẻ có thể sốt, đau bụng, quấy khóc, ít ngủ. Do nôn nhiều và tiêu chảy nên trẻ có thể sẽ mệt lả, da xanh, môi khô, lưỡi trắng (bẩn), da khô nhăn, ít nước tiểu và ít đi tiểu do mất nước và chất diện giải, nếu không được chăm sóc thích hợp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ. Đây là biến chứng nguy hiểm và trầm trọng nhất của bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus vì sẽ dẫn đến tụy tim mạch và tử vong. Vì vậy trong các trường hợp trẻ bị tiêu chảy kèm theo các dấu hiệu trên cần cho trẻ đi bệnh viện ngay!
Vậy chăm sóc trẻ bị Rotavirus như thế nào thì đúng thưa chuyên gia?
Ép trẻ uống nước oserol liên tục, dùng kháng sinh hay thuốc cầm tiêu chảy cho con, kiêng cho bé ăn thịt cá, đường sữa... là những hiểu lầm phụ huynh hay mắc khi chăm trẻ bị tiêu chảy do Rotavirus. Đó là những cách chăm sóc con sai lầm mà cha mẹ cần dừng lại.
Điều quan trọng nhất khi chăm sóc bé bị tiêu chảy cấp do Rotavirus là phải duy trì cho bé đủ nước và khoáng chất thiếu hụt do bệnh. Bạn có biết hầu hết những đứa trẻ tử vong vì viêm đường ruột cấp tính đều do tình trạng mất nước nghiêm trọng và bé bị sốc? Nên trong trường hợp thiếu nước nhưng không nghiêm trọng, cha mẹ có thể chăm sóc bé tại nhà bằng cách cho bé uống dung dịch bù muối, điện giải (nhưng bạn phải pha với tỉ lệ hợp lý nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng bé). Còn nếu bé có các triệu chứng nôn mửa và mất nước nhiều, cha mẹ cần đưa bé đi khám bác sĩ và nhập viện.
Khi trẻ bị tiêu chảy cấp do Rotavirus, tuyệt đối không được cho uống thuốc kháng sinh. Việc uống kháng sinh không chỉ vô tác dụng mà còn làm trẻ có nguy cơ bị rối loạn vi khuẩn đường tiêu hóa, khiến bệnh nặng hơn hoặc gây tình trạng tiêu chảy kéo dài, chưa kể các tác dụng phụ do thuốc gây ra.
Bên cạnh đó, cha mẹ cũng không được cho con uống thuốc cầm tiêu chảy vì chúng không có tác dụng tiêu diệu virus mà còn làm giảm nhu động ruột, làm liệt ruột khiến phân không được thải ra ngoài. Khi đó, trẻ vẫn tiếp tục bị tiêu chảy, mà phân không được bài xuất ra ngoài, ứ đọng lại trong ruột gây chướng bụng, thủng ruột, tắc ruột, thậm chí dẫn đến tử vong.
Cách phòng chống bệnh cho trẻ như thế nào để tránh mắc bệnh thưa chuyên gia?
Đối với trẻ lớn và người lớn - những người không có khả năng phát triển các triệu chứng nghiêm trọng của Rotavirus thì rửa tay thường xuyên là cách phòng tránh tốt nhất đối với bệnh.
Để giảm thiểu sự lây lan của Rotavirus, rửa tay kỹ và thường xuyên, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, thay tã cho con hoặc giúp con sử dụng nhà vệ sinh. Đây là một trong những biện pháp phòng tránh phổ biến và hiệu quả.
Tiêm phòng vắc-xin có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng Rotavirus ở trẻ sơ sinh. Hiện nay, có hai loại vắc-xin được cung cấp chống lại Rotavirus:
- RotaTeq: Vắc-xin này được sử dụng bằng cách uống trong ba liều, thường ở độ tuổi từ 2 tháng, 4 tháng và 6 tháng. Thuốc chủng không được chấp thuận cho sử dụng ở trẻ lớn hoặc người lớn.
- Rotarix: Vắc-xin này là một chất lỏng được sử dụng trong hai liều cho trẻ sơ sinh ở độ tuổi từ 2 tháng và 4 tháng. Thử nghiệm lâm sàng của thuốc chủng phát hiện không có nguy cơ gia tăng của lồng ruột.
Vâng, xin được cảm ơn chuyên gia về những thông tin hữu ích trên!
