Thời gian qua, một số người dân trú tại xóm Thượng, xã Xương Thịnh, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ liên tục phản ánh về quyền lợi của họ chưa được đảm bảo trong công tác thu hồi đất để địa phương thực hiện dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp huyện Cẩm Khê. Đồng thời, họ cho rằng việc tổ chức tái định cư đang chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
Cụ thể, theo thông báo số 40, ngày 20/03/2019 của UBND huyện Cẩm Khê về việc thu hồi đất để thực hiện dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp huyện Cẩm Khê thuộc địa bàn các xã Thanh Nga và Xương Thịnh thì diện tích đất dự kiến thu hồi là 394.874m2.
Theo đó, tại xã Thanh Nga (nay là Thị trấn Cẩm Khê) diện tích đất dự kiến thu hồi của hộ gia đình, cá nhân và UBND xã quản lý là 45.161,9m2. Tại xã Xương Thịnh diện tích đất dự kiến thu hồi của hộ gia đình, cá nhân và UBND xã quản lý là 349.712,1m2.
Diện tích đất dự kiến thu hồi để thực hiện dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp huyện Cẩm Khê thuộc địa bàn các xã Thanh Nga và Xương Thịnh là 394.874m2.
Theo kế hoạch dự kiến của UBND huyện Cẩm Khê, kể từ ngày tổ chức làm nhiệm vụ giải phóng mặt bằng và chủ đầu tư thanh toán chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ cho người có đất đai, tài sản thu hồi theo phương án bồi thường đã được phê duyệt thì người có đất bị thu hồi phải bàn giao đất và mặt bằng sạch cho chủ đầu tư để thực hiện công trình theo đúng kế hoạch.
Sau hơn 4 năm, UBND huyện Cẩm Khê lại có văn bản số 66, ngày 06/06/2023, thông báo về việc điều chỉnh bổ sung thông báo số 40 ban hành năm 2019. Đáng chú ý, diện tích đất dự kiến tiếp tục thu hồi là 44.213,3m2 thuộc địa bàn xã Xương Thịnh của 40 hộ gia đình, cá nhân và 01 tổ chức.
Lý do được UBND huyện Cẩm Khê đưa ra là việc thực hiện thu hồi đất của các hộ gia đình, cá nhân theo kế hoạch sử dụng đất năm 2019 của UBND huyện Cẩm Khê theo thông báo số 40 trước đó đã được chuyển tiếp sang kế hoạch sử dụng đất năm 2023 của UBND huyện Cẩm Khê và được UBND tỉnh phê duyệt.
Liên quan đến lần thu hồi bổ sung này, UBND huyện dự kiến có 24 hộ gia đình, cá nhân phải bố trí tái định cư và bồi thường bằng đất ở; phương án bố trí đất ở, tái định cư tại khu tái định cư xã Xương Thịnh, huyện Cẩm Khê. Được biết các ô đất ở, tái định cư được bố trí theo đồ án quy hoạch chi tiết và đã được UBND huyện Cẩm Khê phê duyệt.
Thế nhưng trong quá trình thực hiện dự án trên, nhiều hộ gia đình có quyền lợi liên quan đã phản đối việc thực hiện dự án, trong đó nổi bật là việc tái định cư cho những hộ gia đình có đất và tài sản nằm trên đất bị thu hồi.
Khu tái định cư cho các hộ dân thuộc diện thu hồi đất đã được san lấp mặt bằng, xây dựng hệ thống đường giao thông khang trang, sạch đẹp, nằm ngay gần trung tâm hành chính xã, thế nhưng lại chỉ cách khu nghĩa trang từ 100 - 150m.
Người dân xã Xương Thịnh phản ánh, các cơ quan chức năng và chủ đầu tư dự án lại cho thực hiện xây dựng khu tái định cư nằm sát nghĩa trang hung táng của địa phương khoảng 50m. Do đó người dân lo ngại việc mất vệ sinh, không đảm bảo môi trường sống và các yếu tố tâm linh khi phải di chuyển từ nơi ở cũ sang nơi ở mới.
Ông Vương Văn Trách là người nằm trong diện bị thu hồi đất thực hiện dự án và nằm trong danh sách tái định cư tại xã Xương Thịnh cho biết, nghĩa trang này có từ rất lâu đời rồi, thế nhưng không hiểu lý do tại sao khi thực hiện dự án khu tái định cư lại chọn vị trí nằm sát nghĩa trang như thế này.
Ông Vương Văn Trách (người trong ảnh) cho biết Nghĩa trang xã Xương Thịnh đã nằm ở vị trí hiện tại nhiều năm và người dân phần lớn vẫn sử dụng hình thức hung táng, do vậy việc bố trí khu tái định cư cho người dân gần nghĩa trang là bất hợp lý.
Cùng ý kiến với ông Trách, bà Vương Thị Bằng người dân sinh sống gần đó còn thông tin thêm, hiện người dân vẫn thực hiện chôn cất cho người thân đã mất tại đây bằng hình thức hung táng. Do đó, dịp cuối năm, các hộ gia đình cải mộ, mùi bốc lên ảnh hưởng đến môi trường. Trao đổi với phóng viên hầu hết người dân không đồng ý với việc xây dựng khu tái định cư tại đây và khiếu nại, ý kiến tới nhiều cơ quan từ Trung ương tới địa phương.
Ngoài ra, họ cho rằng việc triển khai dự án trên có dấu hiệu thiếu minh bạch như không niêm yết công khai dự án nơi công cộng; các hộ dân không được họp trực tiếp triển khai quán triệt chủ trương về việc thu hồi đất làm dự án; không bầu người đại diện của mình vào ban vận động giải phóng mặt bằng; một số cá nhân không liên quan nhưng vẫn đứng ra làm đại diện của các hộ dân bị thu hồi đất ký vào hồ sơ kiểm đếm; từ năm 2019 đến nay hội đồng bồi thường vẫn không chỉ trả tiền bồi thường, hỗ trợ về đất thổ cư và tài sản gắn liền trên đất…
Do việc lo sợ khu tái định cư cạnh nghĩa trang sẽ ảnh hưởng tới sức khoẻ và một số yếu tố về mặt tâm linh nên khi các cơ quan chức năng huyện Cẩm Khê vẫn chưa đưa ra lời giải đáp thỏa đáng, người dân đã không tham gia bốc thăm các xuất tái định cư nêu trên.
Tuy nhiên, phía UBND huyện Cẩm Khê vẫn tiến hành thực hiện bốc thăm hộ cho các cá nhân không tham gia theo thông báo trước đó của UBND huyện Cẩm Khê.
Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, người trong danh sách được UBND huyện bốc thăm “giúp” cho rằng, hiện các cơ quan chức năng chưa trả lời thỏa đáng yêu cầu của người dân mà vẫn tiến hành “ép" người dân phải bốc thăm nên gia đình bà không đồng ý. Thế nhưng, phía UBND huyện vẫn tiến hành thực hiện bốc thăm “giúp” gia đình khiến bà rất bức xúc và mong muốn các cơ quan chức năng có cách xử lý thấu tình đạt lý nhằm đảm bảo quyền lợi cho các hộ dân nơi đây.
Để làm rõ những vấn đề mà người dân nêu trên và nghiên cứu tìm hiểu việc chấp hành các quy định của pháp luật trong việc triển khai dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp huyện Cẩm Khê phóng viên đã liên hệ với UBND huyện Câm Khê nhưng phía đơn vị này vẫn chưa phản hồi.
Thực tế ghi nhận tại Nghĩa trang xã Xương Thịnh vào thời điểm cuối tháng 12/2023, tại đây vẫn đang diễn ra các hoạt động chôn cất người mất, cải táng.
Ngày 19/05/2021, Bộ Xây dựng đã có Thông tư số 01/2021/TT-BXD Ban hành QCVN 01:2021/BXD quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch xây dựng. Trong đó nêu rõ: Công trình nhà ở tại đô thị và điểm dân cư nông thôn tập trung thì khoảng cách tối thiểu từ đối tượng cần cách ly là khu huyệt mộ nghĩa trang hung táng từ 1.000 m trở lên.
Ngọc Tân - Mạnh Quốc
