Các bị cáo tại phiên tòa (Từ trái sang : Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tiến Phương, Bùi Hải Bài)
Tuyên rồi lại hoãn
Vụ án của anh em Phương “Ninh hột” được đưa ra xét xử sơ thẩm vào ngày 26/8/2010. Tại phiên xét xử sơ thẩm tỉnh Quảng Ninh, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Tiến Phương, Nguyễn Tiến Chung mức án tử hình; Bùi Hải Bài mức án chung thân. Không chấp nhận mức án trên nên Phương, Chung, Bài đã nộp đơn kháng cáo lên TANDTC.
Tại phiên xét xử phúc thẩm, TANDTC đã hạ mức án phạt đối với anh em “ông trùm” xuống tù chung thân đối với Nguyễn Tiến Chung; 20 năm tù đối với Nguyễn Tiến Phương và 15 năm tù đối với Bùi Hải Bài. Khi bản án được tuyên, dư luận đất mỏ lại dấy lên nhiều tranh cãi. Một số luồng thông tin cho rằng anh em ông trùm đầu cơ chạy án.
Để thể hiện tính nghiêm minh của luật pháp, ngày 3/8/2011, phó chánh án thường trực TANDTC Đặng Quang Phương ký thay Chánh án Quyết định kháng nghị số 20/2011/QĐKN-HS đối với bản án hình sự phúc thẩm số 21/2011/PTHS của Tòa phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội về phần trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Tiến Phương, Nguyễn Tiến Chung và Bùi Hải Bài. Ngày 7/12/2011, Hội đồng thẩm phán TANDTC đã mở phiên tòa giám đốc thẩm, tuyên hủy bản án phúc thẩm để xét xử lại. Theo đó, VKSND tối cao đã đề nghị HĐXX làm rõ tội danh của 3 đối tượng Phương, Chung, Bài và đề nghị mức án tử hình đối với Nguyễn Tiến Phương, đề nghị mức án chung thân dành cho bị cáo Nguyễn Tiến Chung và 20 năm tù cho bị cáo Bùi Hải Bài.
Ngày 29/6/2012 TANDTC tiếp tục mở phiên xét xử phúc thẩm lần 2. Tại tòa, các bị cáo đồng loạt kêu oan và đưa ra một số tình tiết chưa có ở những phiên xử trước là: Các bị cáo đã khắc phục hậu quả; chỉ gián tiếp gây tội và một số tổ chức cá nhân nơi bị cáo sinh sống có đơn đề nghị TANDTC xin giảm án cho bị cáo... Vì những lý do đó, chủ tọa Đào Văn Tiến đã công bố HĐXX quyết định kéo dài thời gian nghị án. Ngày 6/7/2012, HĐXX TANDTC tiếp tục lại phiên tòa phúc thẩm để làm rõ thêm tội danh của các bị cáo. Tuy nhiên, với một loạt các tình tiết mới mà luật sư và bị cáo đưa ra, một lần nữa phiên tòa xét xử Phương, Chung, Bài lại hoãn tuyên án.
Nước mắt muộn màng của ông trùm
Sau 2 lần hoãn tuyên án, ngày 27/07 tại Quảng Ninh, TANDTC đã mở lại phiên tòa phúc thẩm lần 2 để làm rõ tội danh của các bị cáo và tuyên án. Tại phiên tòa, các đối tượng Phương, Chung, Bài vẫn tiếp tục viện dẫn các lý do chứng minh bọn chúng chỉ gián tiếp gây tội. Sau khi nghị án, HĐXX bày tỏ quan điểm: Các tình tiết mà Phương, Chung Bài, đưa ra không có gì mới so với 2 phiên xử phúc thẩm lần trước và càng không thể lấy đó làm căn cứ để giảm nhẹ tội danh của các bị cáo.
Dựa trên cơ sở kết luận của cơ quan điều tra và các tình tiết của vụ án đã được làm sáng tỏ qua các phiên xử trước, HĐXX quyết định chấp nhận kháng nghị của VKSNDTC, tuyên phạt mức án tử hình đối với Nguyễn Tiến Phương, mức án chung thân dành cho bị cáo Nguyễn Tiến Chung và 20 năm cho bị cáo Bùi Hải Bài.
Sau khi nghe tòa tuyên án, ông trùm vùng biên Nguyễn Tiến Phương không thể đứng vững, từng giọt nước mắt muộn mằn chảy dài trên khuôn mặt thoáng chút ăn năn. Phiên tòa mà nhân dân Quảng Ninh trông đợi và mong chờ một bản án công tâm cuối cùng đã được đền đáp. Kẻ thủ ác sẽ phải chịu sự trừng phạt nghiêm minh của pháp luật. Anh em ông trùm vùng biên bị dẫn giải ra xe bít bùng để trở về trại giam. Nhìn cánh cửa xe thùng đóng sầm lại, không ít người cảm thấy tiếc cho những con người đã từng gây đau thương cho biết bao người khác, chuốc cho mình cái chết để rồi lại khát khao sự sống trong vô vọng
Nhật Thiên