Reuters ngày 7/5 đưa tin các nhà nghiên cứu tại đại học Wageningen ở Hà Lan đã huấn luyện những con ong, loài côn trùng có khứu giác nhạy bén, để xác định các mẫu bệnh phẩm bị nhiễm Covid-19 vào giai đoạn nhiễm trùng ban đầu của bệnh.
Nghiên cứu này được giới thiệu là có thể giúp giảm bớt thời gian chờ đợi kết quả xét nghiệm Covid-19 xuống chỉ còn vài giây thay vì vài ngày như trước và không cần tốn tiền mua kit xét nghiệm.
Bản chất của kỹ thuật này như sau: Ong mật được huấn luyện để “đánh hơi” các mẫu máu của người cần phân tích. Chúng có thể xác định họ có bị mắc Covid-19 hay không với sự giúp đỡ của chiếc vòi nhạy cảm. Theo các chuyên gia, việc kéo dài chiếc vòi giống như ống hút của loài ong là hành động giúp xác nhận kết quả xét nghiệm dương tính với virus gây đại dịch Covid-19.
Để huấn luyện ong, các nhà khoa học cho lũ ong uống nước có đường như một phần thưởng sau khi cho chúng tiếp xúc các mẫu bệnh phẩm bị nhiễm Covid-19. Các con ong sẽ không nhận được phần thưởng nào sau khi tiếp xúc với mẫu không bị nhiễm bệnh.
Thực tế nhiều nghiên cứu đã chứng minh côn trùng có khứu giác tinh vi đến mức chúng có thể ngửi thấy ngay cả những mùi khó nắm bắt nhất, thậm chí có thể phát hiện ra sự hiện diện của Covid-19 chỉ trong vài giây.
Theo giáo sư virus học Wim van der Poel, khi đã quen với điều này, những con ong có thể tự kéo dài phần vòi để nhận phần thưởng khi được cho tiếp xúc với một mẫu bệnh phẩm nhiễm Covid-19.
“Chúng tôi thu gom những con ong mật bình thường từ người nuôi ong, dự định tạo một phòng thí nghiệm ong, trong đó côn trùng sẽ được huấn luyện đặc biệt ở chế độ tự động”, ông Poel nói.
Các nhà khoa học trong nhóm dự án đánh giá phương pháp thử nghiệm bằng ong không tốn kém nhiều chi phí nên có thể giúp ích cho các nước có thu nhập thấp.
Tuy nhiên, ông Dirk de Graaf, giáo sư chuyên nghiên cứu về ong, côn trùng và miễn dịch học động vật tại đại học Ghent (Bỉ) lên tiếng phản đối ý tưởng trên: “Tôi thà thực hiện các xét nghiệm bằng các công cụ chẩn đoán cổ điển hơn là sử dụng ong mật. Kỹ thuật này sẽ không thay thế các hình thức xét nghiệm Covid-19 thông thường trong tương lai gần”.
Cũng theo ông de Graaf, kỹ thuật “đánh hơi côn trùng” đã được bộ Quốc phòng Mỹ thử nghiệm hiệu quả để phát hiện chất nổ và chất độc vào những năm 1990. Các loài bướm đêm, ong và ong bắp cày từng được sử dụng để phát hiện chất nổ cũng như chẩn đoán y tế.
“Tôi là người rất yêu ong nhưng tôi sẽ sử dụng ong cho các mục đích khác hơn là phát hiện Covid-19”, giáo sư về côn trùng nhấn mạnh.
Ông Graaf cho rằng thí nghiệm của đại học Wageningen vẫn chưa đủ để khẳng định hiệu quả thực sự của phương pháp này. Tuy nhiên ông rất hoan nghênh ý tưởng sử dụng ong trong việc phát hiện dấu hiệu nhiễm bệnh trong những trường hợp phương pháp xét nghiệm PCR không có sẵn.
Trong khi đó theo Worldometer, tình hình Covid-19 ở nhiều quốc gia đang diễn biến phức tạp. Trong vòng 24 giờ qua, thế giới ghi nhận trên 824.000 ca mắc Covid-19 và trên 13.200 ca tử vong. Tổng số ca bệnh từ đầu dịch tới nay đã vượt 156 triệu ca, trong đó trên 3,26 triệu ca tử vong.
Minh Hoa (t/h)
