Ảnh: REUTERS/Amr Abdallah Dalsh.
Kể từ khi Hezbollah bắt đầu phóng tên lửa xuyên biên giới Liban, một ngày sau khi Hamas tổ chức tấn công Israel vào ngày 7/10/2023, quan chức Hezbollah đã liên tục khẳng định sẽ không ngừng chiến đấu cho tới khi Israel kết thúc chiến tranh tại Gaza.
Tuy nhiên, Naim Qassem, Phó lãnh đạo Hezbollah, đã cắt đứt thông điệp này trên truyền hình vào ngày thứ Ba, ngay cả khi ông cam kết sẽ tiếp tục đứng về phía Hamas và người Palestine trong cuộc chiến với Israel.
Qassem, hiện là quan chức cấp cao nhất trong Hezbollah sau khi lãnh đạo tổ chức Sayyed Hassan Nasrallah thiệt mạng trong một cuộc không kích do Israel thực hiện. Qassem cho biết, ông đã ủng hộ một nỗ lực được đề ra bởi Chủ tịch nghị viện Liban Nabih Berri, một đồng minh của Hezbollah, nhằm đạt được thỏa thuận đình chiến mà không đặt ra điều kiện tiên quyết.
Qassem phát biểu: "Chúng tôi ủng hộ kế hoạch chính trị mà ông Berri đề ra dưới tiêu đề thỏa thuận ngừng bắn. Nếu phe địch (Israel) tiếp tục chiến tranh, mọi sự sẽ được quyết định trên chiến trường".
Hai ngày trước đó, hai quan chức dưới quyền ông trong Hezbollah cũng đã đề cập tới khả năng ký kết thỏa thuận ngừng bắn tại Liban mà không đặt điều kiện về Gaza.
Hezbollah chưa nêu rõ sẽ thay đổi quan điểm. Tổ chức này chưa cung cấp bình luận cho bài báo.
Quan chức cấp cao của Hamas Sami Abu Zuhri cho biết, tổ chức này vẫn "tin tưởng về quan điểm liên kết thỏa thuận với quyết định ngừng chiến tại Gaza của Hezbollah", trích những tuyên bố trước đây của Hezbollah.
Tuy nhiên, trước Reuters, một quan chức chính phủ Liban yêu cầu giữ kín danh tính cho biết, Hezbollah đã thay đổi quan điểm vì một loạt các vấn đề gây áp lực, bao gồm việc hàng loạt người bị buộc phải sơ tán khỏi các khu vực bầu cử nơi nhiều người ủng hộ tổ chức Hồi Giáo dòng Shi'ite này sinh sống tại miền Nam Liban và khu vực ngoại ô phía Nam Beirut.
Quan chức này cho biết quyết định này cũng bắt nguồn từ việc Israel đẩy mạnh chiến dịch trên bộ, cũng như một số phản đối của những cá nhân có vai trò chính trị về quan điểm của Hezbollah.
Trong thời gian vừa qua, các nhà lập pháp cấp cao nhất từ các giáo phái khác trong nền chính trị chắp vá của Liban cũng đã kêu gọi đề ra giải pháp kết thúc chiến tranh mà không liên kết tương lai của Liban – một quốc gia vốn đã kiệt quệ từ cuộc khủng hoảng tài chính ngay trước cuộc xung đột trong năm vừa qua – với cuộc chiến tại Gaza.
Ngày thứ Hai, Walid Jumblatt, một cá nhân nổi tiếng trong cộng đồng tôn giáo Druze đã phát biểu: "Chúng tôi sẽ không ràng buộc số phận của mình với số phận của Gaza".
Cũng trong ngày thứ Hai, chính trị gia từ cộng đồng Thiên Chúa Giáo của Liban Suleiman Frangieh, đồng minh thân cận của Hezbollah, cho biết "mục tiêu ưu tiên" là chấm dứt chiến dịch của Israel "và quốc gia được đoàn kết sau khi cuộc chiến kết thúc, Liban thắng lợi".
Trước khi những phát biểu này được đưa ra, đã có một số tín hiệu từ hai quan chức khác cho thấy Hezbollah có thể đang thay đổi quan điểm.
Một người trong đó là Mahmoud Qmati quan chức của Hezbollah, trên truyền hình quốc gia Iraq trong ngày Chủ Nhật, ông cho biết tổ chức này sẽ "sẵn sàng bắt đầu cân nhắc giải pháp chính trị sau khi hành vi gây hấn tại Liban kết thúc", mà không nhắc tới Gaza.
Các nhà ngoại giao cũng đã phát hiện về những thay đổi này cho biết có lẽ đã quá muộn để Hezbollah có thể tạo đà ngoại giao. Israel đã bắt đầu đẩy mạnh chiến dịch thông qua điều động binh lính tới nhiều khu vực hơn trên biên giới Israel-Liban trong ngày thứ Ba và đang tiếp tục không kích Beirut cũng như nhiều khu vực khác.
Một nhà ngoại giao về Liban cho biết Israel đang hoạt động với "logic chính" về quân sự thay vì ngoại giao.
Một nhà ngoại giao cấp cao phương Tây cho biết không có dấu hiệu trước mắt nào về khả năng ký kết ngừng bắn và nhận định quan điểm mà quan chức Liban thể hiện đã "có bước tiến" so với quan điểm hoàn toàn tập trung vào Gaza ngay vào lúc Beirut bắt đầu bị đánh bom.
Mohanad Hage Ali, một chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông Carnegie, cho biết Israel đã chiếm thế thượng phong bằng cách đẩy mạnh áp lực quân sự lên Hezbollah.
"Hezbollah đang cố chơi các chiêu bài chính trị… Nhưng những chiêu bài này không đủ để thuyết phục phe Israel".
Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)
