Như đã phản ánh, hiện dư luận TP.Đà Nẵng đang xôn xao câu chuyện dự án Lò đốt rác xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam đang được xúc tiến đầu tư.
Một dự án ở tỉnh Quảng Nam nhưng lại khiến 1 triệu người TP.Đà Nẵng xôn xao. Bởi lẽ, sau khi biết thông tin dự án này, công ty Cấp nước TP.Đà Nẵng (Dawaco) đã có văn bản đề nghị lãnh đạo thành phố can thiệp với tỉnh Quảng Nam xem xét lại vị trí đặt dự án.
Ngành nước TP.Đà Nẵng cho rằng, vị trí đặt lò đốt rác hiện ở xã Đại Nghĩa, trên thượng nguồn sông Yên - con sông cung cấp nước cho 1 triệu dân địa phương - nên khi lò đốt vận hành sẽ tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm nguồn nước.
(Trái) bãi rác cũ Đại Hiệp hiện tại vẫn hoạt động. (Phải) Ảnh chụp vệ tinh vị trí 2 bãi rác Đại Hiệp và lò đốt rác mới Đại Nghĩa cách nhau không xa. Ảnh: Sở TN&MT TP.Đà Nẵng.
Sau văn bản của Dawaco, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh đã đi thực địa dự án và cho rằng, lo lắng của TP.Đà Nẵng là quá xa vời, không phù hợp. Vị này dẫn chứng ra nhiều thông tin liên quan đến dự án để khẳng định phát ngôn của mình là phù hợp.
Ngày 28/5, theo sở Tài Nguyên và Môi trường (TN&MT) TP.Đà Nẵng, đơn vị này cũng đã có chuyến khảo sát thực địa tại bãi rác Đại Hiệp. Đây là bãi rác đã hoạt động từ năm 2003, đến nay đã bắt đầu đóng bãi. Một số khu vực đã thực hiện phủ đất, một góc nhỏ của bãi hiện vẫn được đổ rác. Tại bãi có hạng mục thu gom nước rỉ rác. Vị trí của bãi rác so với lưu vực sông Yên khoảng 2-3km.
Theo chỉ dẫn của người dân khu vực cho cán bộ sở TN&MT TP.Đà Nẵng, địa điểm dự án lò đốt rác Đại Nghĩa đã được xác định ranh giới, có vị trí gần khu vực bãi rác hiện nay. Khu vực này có cao trình rất cao. Qua khảo sát ban đầu, chưa xác định cụ thể lưu vực thoát nước của dự án.
Với vai trò của mình, sở TN&MT TP.Đà Nẵng cho rằng, ngày 27/4/2016, Tỉnh ủy Quảng Nam và Thành ủy Đà Nẵng đã cùng ký Kết luận 26-KL/TUQN-TUĐN về nội dung hợp tác, hỗ trợ giữa hai địa phương.
Về lĩnh vực tài nguyên, môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, 2 địa phương đã thống nhất một số nội dung, trong đó có nêu: “Các dự án phát triển kinh tế xã hội có tác động đến nguồn nước lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn phải được xem xét, hỏi ý kiến của hai địa phương và các cơ quan Trung ương có liên quan. Tăng cường kiểm tra công tác bảo vệ môi trường tại các khu công nghiệp, tại cơ sở sản xuất ngoài khu công nghiệp có nguồn thải vào hạ lưu sông”.
Thời gian qua, TP.Đà Nẵng đang đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến an ninh nguồn nước (thiếu nước, nhiễm mặn, lợ, đóng cặn...). Do đó, vấn đề đặt dự án đốt rác ở khu vực thượng nguồn sông Yên lẫn công nghệ đốt cần phải được xem xét thận trọng.
UBND TP.Đà Nẵng và UBND tỉnh Quảng Nam cũng đã ký kết Thỏa thuận phối hợp (ngày 21/12/2016) và thành lập ban Điều phối về Quản lý tổng hợp lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn kể từ tháng 8/2017. Hoạt động ban Điều phối được triển khai theo Kế hoạch giai đoạn thử nghiệm từ 2017-2020.
Từ năm 2018 đến nay, ban Điều phối hai địa phương đã có những buổi làm việc, đối thoại định kỳ, chủ yếu tập trung công tác điều phối nguồn tài nguyên nước, quản lý chất lượng môi trường nước trên lưu vực sông.
Sở TN&MT TP.Đà Nẵng nhìn nhận rằng, việc đầu tư dự án Lò đốt rác thải sinh hoạt tại Đại Nghĩa thay thế cho bãi chôn lấp hiện hữu tại xã Đại Hiệp, sẽ góp phần giảm các tác động đối với môi trường khu vực và lưu vực sông. Công tác đóng cửa bãi rác hiện hữu và dự án chắc chắn đã có tính toán những tác động, rủi ro và có các giải pháp xử lý.
Với phạm vi hoạt động của ban Điều phối của hai địa phương, đơn vị này sẽ trao đổi với sở TN&MT tỉnh Quảng Nam để có đầy đủ thông tin dự án, báo cáo UBND TP.Đà Nẵng quyết định.
Trong khi đó, dù rằng ngành TN&MT TP.Đà Nẵng tin tưởng kiểu "nước đôi" rằng, dự án của tỉnh bạn chắc chắn đã được đánh giá tác động môi trường và khu lực sông. Tuy nhiên, trả lời PV báo điện tử Người Đưa Tin, nhiều chuyên gia vẫn tỏ ra ái ngại về dự án này, đặc biệt là cần cẩn trọng trong việc lựa chọn công nghệ đốt và các yếu tố môi trường khác.
Chi tiết các ý kiến chuyên gia, báo điện tử Người Đưa Tin sẽ chuyển tải đến bạn đọc ở bài viết sau!
Dự án Lò đốt rác thải sinh hoạt tại xã Đại Nghĩa được UBND tỉnh Quảng Nam phê duyệt theo QĐ số 383/QĐ-UBND ngày 25/1/2018 theo hình thức đối tác công tư (PPP); được chấp thuận chủ trương đầu tư tại QĐ số 3460/QĐ-UBND ngày 15/11/2018. Dự án do công ty CP Môi trường đô thị Quảng Nam làm chủ đầu tư. Dự án có tổng mức đầu tư gần 100 tỷ đồng với tổng công suất xử lý rác 240 tấn/ngày, gồm 2 modul xử lý rác với công suất khoảng 5 tấn/giờ/modul và các hạng mục kèm theo như: nhà làm việc, nhà kho, nhà lưu chất nguy hại, trạm cân, hệ thống cấp điện và cấp nước, hố chứa tro xỉ, bể sinh học, hệ thống xử lý nước thải, nhà chứa rác, đường giao thông…
Dự án được Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh (người vừa đăng đàn "phản pháo" cho rằng lo lắng của ngành nước TP.Đà Nẵng về dự là xa vời, thiếu thực tế - PV) ký phê duyệt ĐTM vào ngày 23/1/2019.
Dự án này được phê duyệt đơn giá tạm thời xử lý rác thải sinh hoạt bằng công nghệ lò đốt là 390.000 đồng/tấn vào ngày 2/5/2019 (đơn giá này đã bao gồm thuế giá trị gia tăng nhưng chưa bao gồm chi phí xử lý tro xỉ và áp dụng trong thời hạn 1 năm kể từ khi dự án chính thức đi vào hoạt động). Đơn giá này cao hơn nhiều so với con số 284.000 đồng/tấn theo Quyết định công bố dự án trước đó của UBND tỉnh Quảng Nam.
