Vương quốc Anh, quốc gia đầu tiên phê duyệt vắc-xin coronavirus vào cuối năm 2020, hiện cũng là quốc gia đầu tiên “bật đèn xanh” cho một loại vắc-xin đặc hiệu nhắm vào cả biến thể gốc và biến thể Omicron của loại vi-rút chết người này.
Vương quốc Anh hôm 15/8 đã cho phép lưu hành “có điều kiện” vắc-xin Covid-19 đầu tiên của Moderna được sửa đổi để cung cấp khả năng bảo vệ tốt hơn cho người tiêm trước biến thể Omicron và chủng phụ BA.1 siêu lây lan của nó.
Loại vắc-xin này đã được phê duyệt để tiêm mũi tăng cường cho tất cả người lớn từ 18 tuổi trở lên.
Như vậy, Anh trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chấp thuận một loại vắc-xin đặc hiệu như vậy. Cơ quan Dược phẩm Châu Âu (EMA) dự kiến sẽ cấp phép sử dụng loại vắc-xin trên vào cuối tháng này để kịp các chương trình tiêm chủng mũi tăng cường trên khắp EU bắt đầu vào tháng 9.
Tuy nhiên, vắc-xin này chưa được chấp thuận sử dụng ở Mỹ vì các nhà chức trách Mỹ đã yêu cầu sản xuất loại vắc-xin nhắm mục tiêu vào cả vi-rút gốc và chủng phụ mới nhất của Omicron, được gọi là BA.4/BA.5.
“Thế hệ vắc xin Covid-19 đầu tiên đang được sử dụng ở Vương quốc Anh tiếp tục mang lại sự bảo vệ quan trọng chống lại căn bệnh này và cứu mạng nhiều người”, bà June Raine, giám đốc điều hành của Cơ quan quản lý dược phẩm và sản phẩm chăm sóc sức khỏe (MHRA) của Anh, cho biết.
“Những gì vắc-xin lưỡng trị này mang lại cho chúng ta là một công cụ sắc bén trong kho vũ khí để giúp bảo vệ chúng ta chống lại căn bệnh này khi vi-rút tiếp tục phát triển”.
Cần bắt đầu đủ sớm
Trong khi Vương quốc Anh và châu Âu đang tìm cách tối đa hóa khả năng bảo vệ người dân nhanh chóng trước giai đoạn mùa đông khi vi-rút có khả năng lưu hành nhiều hơn, Mỹ đã chọn chờ các công ty phát triển các loại vắc-xin khác hơn.
Đó là một canh bạc mà ngay cả các chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm cũng không biết kết quả của nó, vì không ai có thể dự đoán được vi-rút có thể biến đổi theo cách nào tiếp theo.
Trò chuyện với Politico.eu gần đây, ông Peter Piot, cựu Giám đốc Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London, người chủ trì một nhóm khoa học châu Âu xem xét loại vắc-xin nào tiếp theo sẽ được sử dụng, nói rằng các nhà chức trách đã đạt được sự đồng thuận về việc tiêm mũi vắc-xin lưỡng trị ngừa biến thể BA.1.
Họ đồng ý rằng “điều quan trọng nhất là phải bắt đầu đủ sớm trước khi một làn sóng dịch mới đến. Bởi vì, thông thường, các chính phủ thường bắt đầu hành động khi làn sóng dịch đó đã lập đỉnh. Thành thật mà nói, khi quý vị bắt đầu tiêm vắc-xin vào thời kỳ cao điểm, thì đã quá muộn”.
Việc Vương quốc Anh phê duyệt lưu hành loại vắc-xin sửa đổi này dựa trên một thử nghiệm lâm sàng cho thấy nó giúp người được tiêm chủng phản ứng miễn dịch tốt hơn với Omicron, so với người được tiêm mũi tăng cường với vắc-xin nguyên bản.
Các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm các mẫu máu của những người tham gia để quan sát mức độ hiệu quả của vắc-xin tạo ra kháng thể chống lại Omicron BA.1 cũng như các biến thể đáng lo ngại khác. Moderna cho biết, vắc-xin này của họ đã tăng cường mức độ kháng thể chống lại tất cả các biến thể khác đang được quan tâm so với vắc-xin nguyên bản.
Ngoài ra, vắc-xin đã kích thích các phản ứng kháng thể trung hòa mạnh chống lại các biến thể phụ BA.4 và BA.5 của Omicron so với vắc-xin tiêm chủng hiện đang được ủy quyền, bất kể tình trạng nhiễm bệnh hoặc tuổi tác của người được tiêm.
Ủy ban Hỗn hợp về Tiêm chủng (JCVI) của Vương quốc Anh sẽ tư vấn về cách thức cung cấp loại vắc-xin này như một phần của chương trình triển khai.
Ngoài Moderna, các công ty như Pfizer và BioNTech cũng đã thử nghiệm các phiên bản vắc-xin mRNA được sửa đổi của họ để chống lại các biến thể của Omicron.
Trong khi đó, Sanofi và đối tác GSK đang nghiên cứu một loại vắc-xin dựa trên protein nhằm vào biến thể phụ Beta, một biến chủng vốn đã thống trị một thời gian vào năm ngoái.
Minh Đức (Theo Politico.eu, Malay Mail)