Quy định cấp phép vở diễn 1 năm: 'Cú đá bồi' vào khó khăn sân khấu

Quy định ràng buộc tác phẩm sân khấu chỉ được cấp phép biểu diễn trong một năm khiến nhiều nghệ sĩ, bầu show tâm huyết với nghề mệt mỏi, nản lòng và muốn buông tay.

Quy định mới “lợi bất, cập hại”

Hai năm qua, sân khấu miền Nam đối diện với muôn vàn khó khăn như lượng khán giả giảm mạnh, bị sự cạnh tranh gay gắt từ các gameshow, nghệ sĩ không còn tâm huyết với sân khấu, khán giả đòi hỏi cao... Từ những khó khăn này, các đơn vị xã hội hóa tiêu biểu một thời như kịch Idecaf, Phú Nhuận... đều hoang mang, cố gắng tìm mọi cách chống chọi, lấy ngắn nuôi dài... Thế nhưng, Nghị định 15/2016/NĐ-CP như một “cú đá bồi” vào ngành sân khấu đang gồng mình chịu lỗ.

Theo tìm hiểu của PV, trong hoạt động biểu diễn sân khấu, trước khi có Nghị định 15/2016/NĐ-CP, vở diễn chỉ cần duyệt một lần và giấy phép biểu diễn được cấp không thời hạn. Việc duyệt lại một vở diễn đã có giấy phép chỉ khi vở diễn được dàn dựng ở một sân khấu khác hoặc được dàn dựng lại có thay đổi so với bản dựng đã được cấp phép.

Hiện nay, theo Nghị định mới, “thời hạn có hiệu lực của giấy phép cấp cho chương trình ca, múa, nhạc tối đa 6 tháng và giấy phép cấp cho chương trình sân khấu tối đa 12 tháng”. Thủ tục giấy tờ còn đi kèm với những khoản phí gia hạn lại tương đương với lúc đăng duyệt vở diễn dù không cần đến Hội đồng nghệ thuật. Mức phí thẩm định chương trình nghệ thuật biểu diễn quy định tại Thông tư 288/2016-TT-BTC của bộ Tài chính là 1,5 triệu đồng (thời lượng đến 50 phút), 2 triệu đồng (51-100 phút), 3 triệu đồng (101-150 phút), 3,5 triệu đồng (151-200 phút) và 5 triệu đồng (201 phút trở lên).

NSƯT Phượng Hằng cũng đồng tình với ý kiến của nghệ sĩ Thanh Kim Huệ. Nữ nghệ sỹ cho biết: “Tôi thấy việc cấp giấy phép biểu diễn trong vòng một năm gây rất nhiều bất lợi, mà người chịu thiệt thòi nhiều nhất chính là tác giả. Ngày xưa chỉ cấp giấy phép cho đoàn thôi, chứ chưa có việc cấp phép cho một vở diễn. Hiện nay, sân khấu đã ít người diễn rồi mà làm vậy nữa thì tội lắm. Là tác giả, ai cũng muốn tác phẩm của mình được truyền đến khán giả một cách nhanh nhất mà giờ lại ra những luật lệ như vậy, cuộc sống của người nghệ sĩ đã khổ càng khổ thêm”.

Việc tác phẩm sân khấu chỉ được cấp phép diễn trong một năm gây khó khăn nhiều nhất cho các vở cải lương. Vì vậy, nghệ sĩ Kim Tử Long cho biết, nghị định này vô lý, rườm rà, gây khó khăn cho nhà tổ chức. Những vở như Tô Ánh Nguyệt, Tô Hiến Thành xử án... từ nhiều năm nay đã được công nhận và cấp phép công diễn. Thế nhưng, khi tổ chức đoàn mang tác phẩm biểu diễn ở Hà Nội, Vinh, Thanh Hóa..., anh đều mất thời gian, chật vật đi xin duyệt lại, diễn phúc khảo. Mỗi lần như vậy, đoàn phải tốn nhiều chi phí nhưng chưa chắc khi lưu diễn đã được khán giả ủng hộ. Những người tâm huyết với nghề phải gồng mình chịu lỗ và chịu khổ.

Ông Tôn Thất Cần, Phó phòng Quản lý nghệ thuật, sở Văn hoá - Thể thao TP.HCM cho biết: “Quy định đó là do Chính phủ ban hành, cấp Sở chúng tôi phải nghiêm túc chấp hành chứ không thể can thiệp. Nhưng, thông qua báo chí, chúng tôi cũng đã nắm bắt được tình hình hoạt động của các đơn vị. Hiện tại, chúng tôi cũng cố gắng hỗ trợ các đơn vị cấp lại giấy phép khi vở diễn hết hạn mà không thay đổi về nội dung, diễn viên... Chúng tôi đang tiếp thu ý kiến phản hồi và sẽ trình bày lại với cấp trên là bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, Thủ tướng Chính phủ để được xem xét, thay đổi nhưng cũng phải có lộ trình cụ thể, không thể nói là làm ngay được”.

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, ông Vương Duy Biên – Thứ trưởng bộ VH,TT&DL cho biết: “Bộ VH,TT&DL cũng hiểu những băn khoăn của anh em nghệ sĩ ngành biểu diễn. Chúng tôi cũng chủ trương là việc cấp phép sao cho đơn giản nhất để nghệ sĩ làm nghề. Chúng tôi sẽ làm tờ trình lên Chính phủ để tính lại thời hạn hiệu lực của giấy phép biểu diễn vở diễn. Bản thân tôi cũng xuất phát từ một người làm nghệ thuật, nên tôi cũng muốn các vở kịch phải sống lâu để mang giá trị nhân văn đến khán giả, nếu các vở diễn càng tồn tại lâu thì càng thuận lợi cho việc phục vụ khán giả, anh em nghệ sĩ lại có đất diễn. Bộ VH,TT&DL sẽ làm tờ trình để xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Ngày 8/6, tôi đã gửi văn bản này lên Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện để Bộ trưởng xem xét, làm các công việc tiếp theo, đồng thời gửi đến Văn phòng Chính phủ. Bộ VH,TT&DL sẽ làm việc trên tinh thần cởi mở, lắng nghe để tạo cho anh em nghệ sĩ có hưng phấn làm nghệ thuật và phát triển sáng tạo văn hoá nước nhà…”. 

Hà Nhân – Dung Nhi