Hiện nay, ở các nơi công cộng xuất hiện nhiều đối tượng hành nghề bói toán. Bằng những chiêu thức khác nhau, chúng "câu dụ" nhiều người qua đường vào những trò lừa bịp để kiếm tiền.
Các đối tượng có thể hành nghề bói toán ở mọi nơi, mọi chỗ
Đeo bám đến cùng
Đã nhiều lần đến Hồ Gươm (quận Hoàm Kiếm, Hà Nội) nhưng gần như không lần nào tôi thoát khỏi sự đeo bám của một thầy bói lì lợm ở đây. Chị này to cao, nước da ngăm đen với giọng nói chắc nịch, lúc nào cũng chực nuốt lấy lời của người khác. Bất cứ ai đi ngang qua khu vực này đều nghe được điệp khúc quảng cáo của chị ta: "Xem đi, xem tướng tránh vận nạn, lấy sang giàu đi…".
Thấy chúng tôi vừa yên vị, chị ta tiến sát lại phía chúng tôi chào mời, toàn những lời có cánh như: "Xem tướng số tránh rủi ro, gặp điều lành. Đường đời, công danh, tình duyên, đoán tiền vận chục năm tới. Lấy chồng giàu sang, thăng chức, lên vận gặp hên xui xem tay ra đường chỉ số...". Chị ta nói liên tục và khi thấy cô bạn tôi ngần ngừ thì chị này ngồi ngay xuống ghế và dẫn dắt chúng tôi vào "mê trận" với những lời "phán" đanh thép.
Sau khoảng 15 phút, khi đã diễn hết bài tự quảng cáo về mình, chị ta chuyển sang chiêu thức nhìn mặt đoán tướng. Ngó vào mặt cô bạn tôi, chị ta dõng dạc bảo: "Cô có khuôn mặt phúc hậu, tướng lấy chồng giàu, có quý nhân phù trợ ...". Rồi chưa để cô bạn tôi kịp phản ứng, chị ta phán một loạt, đại ý là bạn tôi đang ở "năm xung tháng hạn", muốn tránh thì phải tìm thầy để làm lễ..., nếu không sẽ vướng phải "máu chảy tang thương"…
Trong hơn một giờ có mặt ở khu vực này, chúng tôi đã chứng kiến không ít chuyện dở khóc dở cười trong quá trình hành nghề của người phụ nữ nọ, đặc biệt là pha chống đỡ hết sức ngô nghê của nữ thầy bói khi người khách hỏi "thầy" về thời điểm hiện tại. Như gà mắc tóc, "thầy" vòng vo bằng những câu phán tổng thể rồi sử dụng chiêu nói dựa theo tuổi của người khách. Vừa bấm đốt ngón tay, "thầy" vừa đọc những lời "tiên tri" kiểu như: "Tuổi con thuộc cung, số sao mạng ...", sau đó mau chóng "xin lộc" của khách rồi tìm cách… chuồn.
Tận mắt chứng kiến, chúng tôi nhận thấy không ít người, chủ yếu là học sinh, sinh viên, bị "rơi" vào "mê trận" của "thầy". Chỉ đến khi "thầy" đòi từ 100 nghìn đồng đến 200 nghìn đồng, các cô cậu này mới ngã ngửa. Nhưng lúc đó đã quá muộn để "mặc cả" bởi "thầy" sẽ "ca" những câu đại loại như: "Xem tướng số là tùy tâm không thể mặc cả như mớ rau, con cá ngoài chợ để mắc tội với thần linh"... khiến người nghe sởn gai ốc và từ từ… móc hầu bao nếu không muốn… "phải tội".
Thầy bói xem voi ...
Không chỉ có ở Hồ Gươm, ở Hồ Tây còn có cả một "hệ thống" những tay xem bói dạo. Họ sành sỏi từ cách mời chào khách, cho đến cách "câu khách" vào tròng. Vào lúc nhá nhem tối, khi các đôi trai gái tìm được không gian để ngắm cảnh cũng là lúc các thầy bói dạo bắt đầu hành nghề.
Hầu hết thầy bói dạo ở đây đều là phụ nữ. Ngồi gần chúng tôi là một phụ nữ trung tuổi, trên tay luôn thủ sẵn bộ bài tây đã sờn góc. Vì ngồi cách đó không xa nên PV đã nghe trọn cuộc ngã giá của bà bói với khách hàng. Lúc đầu bà kêu gọi "sự tùy tâm" của người xem vì "đã xem tướng thì không được trả giá mới linh", sau khi khách muốn biết cụ thể thế nào là "tùy tâm" thì bà bảo: "Ít là năm chục, một trăm (ngàn đồng), nhiều thì đôi ba trăm nghìn".
Sau khi "đàm phán" thành công với mức giá 15.000 đồng, Lan Hoa (tên nhân vật đã được thay đổi) được bà kéo ra gần vệ đường để hành nghề. Sau một hồi nghe bà nói về cuộc sống sung sướng trong… tương lai, Hoa đột ngột hỏi về cuộc sống hiện tại. Không chút ngần ngừ, bà bói dạo phán: "Cô đang hạnh phúc với chồng và hai đứa con". Thực tế, Hoa vừa tốt nghiệp đại học và mới chia tay người yêu! Nghe đến đây, Hoa chỉ còn nước… thở dài rồi vội đứng dậy cáo biệt bà bói.
Không chỉ hành nghề ở nơi công cộng như vườn hoa, bến xe, những người hành nghề bói dạo còn mở rộng phạm vi "hoạt động" đến cả những nơi linh thiêng như đền chùa, miếu mạo… Tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội), nhiều du khách tới thăm quan bỗng dưng thấy có người ghé tai mời… xem tướng. "Nếu khách đồng ý, họ sẽ được "thầy" dẫn ra phía sau vườn bia, hoặc ra ngoài cổng để tránh sự chú ý. Để tránh bị phát hiện, quá trình "xem bói" và "xin phí" của những "thầy bói dạo" thường diễn ra rất chóng vánh. Mức "phí" cũng rất "hữu nghị", thường là 50.000 đồng/người", Nguyễn Viết K., sinh viên năm thứ hai khoa Khoa học Quản lí, Trường Đại học KHXH&NV chia sẻ.
Sở dĩ những người hành nghề bói dạo có "đất sống" là vì vẫn còn nhiều người quá nhẹ dạ, cả tin. Không cần đồ nghề, bằng những lời lẽ khôn khéo, những thầy bói dạo có thể "chém gió" kiếm tiền triệu một cách tùy hứng mà không bị ai giám sát, xử lý.
"Bói ra ma, quét nhà ra... phiền toái"
Ths. Lưu Hồng Minh - trưởng khoa Xã hội học Học viện Báo chí tuyên truyền nhận định: "Đây là hiện trạng thời kỳ nào cũng có. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện trạng này bao gồm cả những yếu tố khách quan ngoại cảnh xã hội tác động và yếu tố tâm lí con người".
Nói rõ hơn về nguyên nhân này, Ths. Minh phân tích: "Khi xã hội phát triển, nhiều công nghệ hiện đại ra đời và theo đó những mánh khóe, chiêu thức ngày càng tinh vi hơn thì hiện tượng người dân bị lừa sẽ ngày càng nhiều hơn". Và một khi tình trạng này không được kiểm soát, cảnh báo thì hậu quả là điều không tránh khỏi.
Về yếu tố tâm lí con người, Ths. Hồng Minh nhấn mạnh: "Khi con người không được trang bị những kiến thức xã hội, có một tâm lí vững thì khi xảy ra biến cố, họ dễ rơi vào tình trạng khủng hoảng". Theo ông, mọi người nên có ý thức tự bảo vệ bản thân trước khi xã hội hoàn thiện. Vì xã hội là do con người tạo nên, khi con người hoàn thiện, xã hội sẽ có cơ sở để hoàn thiện.
Ths. Lưu Hồng Minh nhận định: "Sự thiếu sát sao của các cơ quan quản lí vô hình trung đã tạo cơ hội cho các đối tượng xấu "tác oai, tác quái". Do vậy, cần tuyên truyền tác động đến ý thức người dân để tự phòng ngừa, cùng tham gia với các cơ quan chức năng phòng tránh những tệ nạn xã hội".
Đánh giá về hiện trạng này, nhà tâm lí học nổi tiếng Trịnh Trung Hòa nhận định: "Đây là hiện trạng của xã hội đã được ông cha ta đúc rút kinh nghiệm từ nhiều đời - "xem bói ra ma, quét nhà ra rác"". Ông Hòa khẳng định: "Bản thân nghề xem bói, xem tướng là không có cơ sở khoa học và những người hành nghề tự do tại các địa điểm công cộng đều không ngoài mục đích kiếm tiền".
Theo đánh giá của ông Hòa thì những bất cập, tệ nạn trong xã hội xuất phát từ chính những bất ổn trong tâm lí con người. Do vậy, việc xây dựng nền tảng tâm lí con người tốt từ cơ sở gia đình là rất cần thiết.
Bình Minh
