Sai cả lỗi dùng từ, đặt câu
Cuốn sách “Tuyển chọn đề thi học sinh giỏi 9 và tuyển sinh vào lớp 10 chuyên” do Nhà Xuất bản Đại học Quốc gia xuất bản, theo thông tin cuốn sách được in từ 2015 với giá bán in trên trang bìa là 108.000 đồng. Tuy nhiên giá trị của quyển sách không tương xứng với giá trị đó bởi theo đánh giá của giảng viên một trường Đại học tại Hà Nội cho biết, cuốn sách không chỉ sơ sài về nội dung mà còn sai từ cách dùng thuật ngữ, cách đặt câu.
Với những câu hỏi, phải có từ để hỏi như: Tại sao? Như thế nào? Tuy nhiên nhiều câu ở đây tác giả dùng câu mệnh lệnh, ví dụ câu “Nêu các thời kỳ cách mạng" rồi cho thêm dấu hỏi ở cuối, như vậy là không phân biệt được các kiểu câu.
Bên cạnh đó, tác giả không hiểu thuật ngữ, nhầm lẫn giữa "thời kỳ lịch sử” với “giai đoạn lịch sử”. Trong thời gian từ 1930 đến 1945 là một thời kỳ, trong thời kỳ trên có gian đoạn nhỏ như 1930-1931, 1936-1939 và 1939-1945. Lịch sử Việt Nam từ 1919 đến 2000 chỉ có 5 thời kỳ, nhưng trong cuốn sách tác giả không hiểu thế nào là thời kỳ nên dùng thuật ngữ này không chính xác.
Hay câu hỏi 1, đề 3, trang 29 có hỏi: “Trên cơ sở hoạt động của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ chiến tranh thế giới thứ nhất đến năm 1930…” thì trong giai đoạn này đồng chí Nguyễn Ái Quốc chưa được gọi là “lãnh tụ”.
Về nội dung, ví dụ câu hỏi: "Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của phong trào Cần Vương?" Thì hai gạch đầu dòng đáp án sơ sài là: “Sự non kém của người lãnh đạo” và ý thứ 2 là: “Sự bất cập của ngọn cờ giải phóng dân tộc”. Như vậy câu trả lời không chỉ sơ sài mà còn thiếu vế.
Để trả lời hoàn chỉnh cho câu hỏi này, cần chia ra rõ thành 2 nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan. Trong đó nguyên nhân khách quan là địch còn quá mạnh… sau đó mới triển khai các ý.
Trong khi đó có những câu hỏi sai về thời gian của sự kiện, như câu số 5, trang 35. Câu hỏi nối thời gian với sự kiện, thì có một đáp án là: "Ngày 16/10/2007, Việt Nam chính thức gia nhập WTO".
Nhưng thực tế, ngày 11/1, tại Geneva, Tổ chức Thương mại thế giới WTO mới hành nghi lễ trao thẻ thành viên chính thức cho Việt Nam. Đồng thời phần câu hỏi ở đề 10 không có gợi ý đáp án như những đề thi khác, như vậy rất lộn xộn.
Nên thu hồi cuốn sách
Đánh giá tổng thể về cuốn sách, vị giảng viên bày tỏ: “Khi nhận được phản hồi của giáo viên về sai sót của cuốn sách, tôi chỉ nghĩ lỗi do in ấn vội vàng hay một số lỗi nhỏ vì thực tế, rất khó để có một cuốn sách toàn vẹn, không mắc lỗi. Tuy nhiên nhiều lỗi như cuốn này thật sự rất nguy hiểm.
Để viết một cuốn sách, đặc biệt là sách cho các em phổ thông không hề đơn giản. Nhưng với cuốn sách nhiều lỗi như trên sẽ làm hỏng những thế hệ học sinh. Đây là tất yếu của việc đặt lợi ích, lợi nhuận lên tất cả, dẫn đến “trăm hoa đua nở”, việc viết sách, in sách quá dễ dàng”.
Đồng ý với những phân tích trên, PGS.TS Vũ Quang Hiển, khoa Lịch sử, ĐH Khoa học xã hội & Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết: “Do nhiều lý do khác nhau, một cuốn sách có thể còn những sai sót nhất định. Đó là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên, đối với sách dành cho học sinh phổ thông với nhiều sai sót không đáng có, cả về nội dung và cách thể hiện thì không nên sử dụng. Vì hậu quả là chính học sinh các em có thể bị thiệt thòi trong các kỳ kiểm tra, đánh giá”.
Nhà xuất bản nói gì?
Trao đổi với PV, bà Phan Thị Nga, Trưởng phòng Kế hoạch của NXB Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, việc in ấn phát hành sách được kiểm duyệt và thực hiện rất nghiêm ngặt. Trong đó NXB phụ trách duyệt về nội dung tư tưởng là chủ yếu, còn những chuyên môn sâu, ví dụ như cuốn sách trên thì vẫn do tác giả là chủ yếu.
“Cuốn sách này đã được phát hành từ 2015, đến 5/2016 chúng tôi cũng từng phải thu hồi sửa chữa một lần. Lần này tiếp tục nhận được phản ánh, chúng tôi sẽ kiểm tra.
Sau khi nhận được bất kỳ phản hồi nào về sai sót của cuốn sách in ra, NXB sẽ tiến hành kiểm tra đánh giá lại, tùy theo mức độ có thể đính chính, in lại hoặc tiêu huỷ toàn bộ. Để áp dụng biện pháp nào phải qua công tác tổ chức đánh giá chi tiết”, bà Nga thông tin.
Trong 3 năm qua, đã có nhiều cuốn sách được bán đến tay người dùng, vậy hướng xứ lý trong trường hợp này sẽ ra sao? Về vấn đề này bà Nga thừa nhận: “Đối những cuốn sách đã được bán ra thì không thể thu hồi”.