SAGRI dưới thời ông Lê Tấn Hùng "xuống dốc không phanh" như thế nào?

Ngày 6/7, Bộ Công an khởi tố, bắt tạm giam ông Lê Tấn Hùng để điều tra về những sai phạm xảy ra tại Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn - TNHH Một thành viên (SAGRI). Ông này bị bắt về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

SAGRI là một trong những doanh nghiệp chuyên sản xuất kinh doanh những lĩnh vực phức hợp về nông, lâm, thủy, hải sản tại TP.HCM. Doanh nghiệp này gồm 27 công ty thành viên và có lịch sử 20 năm thành lập.

SAGRI hiện cũng là đối tác cung ứng cho hệ thống siêu thị lớn toàn quốc như Co.opmart, Mega Market (tên cũ là siêu thị Metro), Lotte hay Big C.

Tuy nắm trong tay hàng nghìn ha đất dự án, nhưng tình hình kinh doanh của Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn TNHH Một thành viên gần đây lại có dấu hiệu đi đi xuống trầm trọng.

Kết quả kinh doanh giai đoạn 2016-2018 của SAGRI đã thể hiện điều đó. Trong khi năm 2016, tổng doanh thu của công ty 2.400 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 279 tỷ đồng. Doanh thu và lợi nhuận của SAGRI trong năm này lần lượt tăng 4,43% và 26,37% so với năm tài chính 2015.

Với kết quả kinh doanh này, SAGRI đã nộp vào Ngân sách Nhà nước tổng cộng 242 tỷ.

Năm 2017, doanh thu của SAGRI bắt đầu có dấu hiệu đi xuống, chỉ còn đạt 2.072 tỷ đồng, giảm 13% so với năm trước. Đáng chú ý, lợi nhuận trước thuế sụt giảm nghiêm trọng, xuống mức âm hơn 18 tỷ.

Lý giải về kết quả này, ban lãnh đạo SAGRI cho biết doanh nghiệp bị truy thu tiền thuế đất và phải nộp hơn 100 tỷ đồng.

Tình kinh doanh của doanh nghiệp do cựu Tổng Giám đốc ông Lê Tấn Hùng điều hành cũng không khả quan hơn trong năm 2018. Trong năm này, lợi nhuận chỉ đạt hơn 9,1 tỷ đồng, một con số quá nhỏ bé so với 3 năm trước đó.

Báo cáo tài chính đã được kiểm toán năm 2018 của Sagri cho biết doanh thu thuần từ việc bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp này đạt 1.393 tỷ đồng. Con số trên tăng xấp xỉ 12% so với năm 2017.

Cùng với doanh thu bán hàng, giá vốn hàng bán cũng tăng 104 tỷ đồng lên mức 1.247 tỷ đồng, giúp lợi nhuận gộp của Sagri đạt 146 tỷ đồng, tăng gần 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2017.

Tuy nhiên doanh thu hoạt động tài chính của Sagri lại giảm 53 tỷ đồng. Thêm vào đó, các chi phí của doanh nghiệp này lại tăng mạnh. Đặc biệt, chi phí tài chính ở ngưỡng 56 tỷ đồng, vượt gấp đôi so với năm 2017.

Hệ quả là lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của SAGRI giảm mạnh, từ lãi 64 tỷ đồng trong năm 2017 thành lỗ gần 600 triệu năm 2018.

Sang năm 2019, doanh nghiệp đặt mục tiêu doanh thu giảm còn 1.366 tỷ đồng, chưa bằng một nửa so với năm 2016.

Kinh doanh không khả quan, SAGRI cũng giảm mạnh khoản nộp ngân sách Nhà nước. Năm 2016, doanh nghiệp nộp ngân sách 242 tỷ đồng, sang năm 2017 giảm nhẹ còn 240 tỷ. Năm 2018 giảm mạnh đột ngột còn 90 tỷ đồng. Dự kiến năm 2019, SAGRI cũng chỉ có thể đóng góp chưa đến 70 tỷ vào ngân sách Nhà nước.

Ngoài tình hình kinh doanh và đầu tư không mấy khả quan, Kiểm toán Nhà nước cũng đã chỉ ra những hạn chế của SAGRI trong việc quản lý các khoản đầu tư tài chính.

Tính đến 31/12/2017, công ty mẹ đã đầu tư vốn vào 25 doanh nghiệp, với giá trị sổ kế toán là 1.038,9 tỷ đồng.

Trong năm 2017, có 9/25 doanh nghiệp kết quả kinh doanh lỗ, 10 doanh nghiệp có kết quả kinh doanh lỗ lũy kế đến cuối năm 2017 tính ra khoảng 383 tỷ đồng. Tổng số dự phòng giảm giá đầu tư tài chính mà công ty mẹ phải trích lập theo quy định là 102,7 tỷ đồng.

Tuy nhiên, Kiểm toán phát hiện SAGRI không thực hiện trích lập.

Kết quả Thanh tra khẳng định hoạt động đầu tư vốn của SAGRI hiệu quả không cao, một số khoản đầu tư tài chính dài hạn không hiệu quả, thua lỗ kéo dài, phải ngưng hoạt động, dẫn đến vốn nhà nước đầu tư tại các doanh nghiệp này bị tổn thất.

Đình Văn