Chắc hẳn khi nhắc tới sân khấu cải lương miền Bắc, nhiều người - nhất là các bạn trẻ sẽ cảm thấy bất ngờ và đặt câu hỏi "miền Bắc mà cũng có cải lương ư?". Thế nhưng ít người biết rằng, vào những năm 50 của thế kỷ trước, khi nghệ thuật cải lương du nhập vào miền Bắc (thông qua các nghệ sĩ miền Nam tản cư) nó đã nhanh chóng trở thành món ăn tinh thần quan trọng của nhân dân miền Bắc. Sự phát triển của loại hình nghệ thuật này mạnh mẽ tới mức, hầu hết các tỉnh, thành phía Bắc như: Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Quảng Ninh, Yên Bái… đều có đoàn cải lương riêng.
Thế nhưng cùng với sự đi xuống của nghệ thuật sân khấu nói chung, sân khấu cải lương miền Bắc đang gặp phải vô vàn khó khăn và thách thức nếu nhìn vào thực tiễn đang diễn ra hiện nay. Ai cũng biết diễn viên là lực lượng trung tâm của sân khấu, thế mà hiện nay hầu hết các đơn vị nghệ thuật truyền thống (trong đó có cải lương) đang bị thiếu hụt lực lượng diễn viên và nhạc công trầm trọng.
Một cảnh trong vở Yêu là thoát tội của nhà hát cải lương Hà Nội
Nguồn tuyển sinh cho sân khấu truyền thống thời gian qua đều ở tình trạng báo động vì thưa vắng thí sinh đăng ký. Mặc dù nhà nước đã có chế độ ưu đãi giảm 70% học phí cho sinh viên theo học, hằng tháng có tiền bồi dưỡng nghề, được cấp quần áo tập và các phương tiện học tập khác ... nhưng số lượng thí sinh thi vào các chuyên ngành này vẫn ngày càng giảm. Sự việc đáng báo động đến mức, bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch phải có quyết định “Phê duyệt nội dung đề án Đào tạo diễn viên, nhạc công, cho các đơn vị nghệ thuật Tuồng, Chèo, Cải lương và Dân ca kịch chuyên nghiệp trong cả nước giai đoạn 2016 – 2020”.
Đào tạo nguồn nhân lực đã vậy, bản thân nhiều vở cải lương miền Bắc dù được các nhà chuyên môn đánh giá cao nhưng nó vẫn rất khó để “sống” được trong lòng khán giả. Trong cuộc thi Sân khấu cải lương chuyên nghiệp toàn quốc 2015