Ngày 13-11, thông tin từ Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam cho biết vừa phát hiện lại một cá thể sao la quý hiếm qua các bẫy ảnh đặt trong khu bảo tồn tại tỉnh Quảng Nam.
Những hình ảnh về loài thú bí ẩn này đã được ghi nhận thông qua hoạt động bẫy ảnh của quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) và Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Nam thực hiện tại khu vực Trung Trường Sơn.
Tối 7-9, bẫy ảnh đã chụp được hình ảnh một cá thể sao la đang di chuyển dọc con suối một thung lũng tại một khu vực hẻo lánh của dãy núi Trung Trường Sơn.
Cá thể Sao la được bẫy ảnh chụp lại khi đang di chuyển dọc con suối tại một khu vực hẻo lánh của dãy núi Trung Trường Sơn.
“Khi lần đầu tiên nhìn vào các bức ảnh, chúng tôi đã không thể tin vào mắt mình. Sao la được những nhà bảo tồn Đông Nam Á coi là một “báu vật” nên chúng tôi vô cùng hạnh phúc”.
“Đây là một khám phá nghẹt thở, một số người tin rằng sao la đã biến mất vĩnh viễn khỏi Việt Nam và ghi nhận này làm sống lại hy vọng về sự phục hồi quần thể của loài này", TS Văn Ngọc Thịnh, giám đốc WWF-Việt Nam chia sẻ.
Sao la là loài thú mới được phát hiện vào năm 1992 bởi một nhóm các nhà khoa học của bộ Lâm nghiệp Việt Nam cũ (nay là bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) và WWF khi nghiên cứu đa dạng sinh học rừng tại Vườn Quốc gia Vũ Quang (Hà Tĩnh, Việt Nam), gần biên giới Việt Nam và Lào.
Tại đây, nhóm nghiên cứu đã tìm thấy một hộp sọ với cặp sừng kỳ lạ trong nhà một thợ săn. Đó được xem là phát hiện đầu tiên về một loài động vật có vú lớn trên thế giới trong vòng 50 năm và là một trong những phát hiện về loài tuyệt vời nhất thế kỷ 20.
Sao la được gọi là kỳ lân của châu Á bởi nó hiếm được nhìn thấy và được nhận diện sau khi phát hiện vào năm 1992.
Sau hơn 20 năm, hiểu biết về sinh thái và tập tính của sao la vẫn còn rất hạn chế, và sự khó khăn trong việc nắm bắt loài động vật bí ẩn này đã ngăn cản các nhà khoa học đưa ra ước tính chính xác về quần thể loài.
Loài sao la thuộc nhóm thú sừng rỗng trông giống loài linh dương, sao la – còn được gọi là kỳ lân châu Á bởi nó hiếm khi được nhìn thấy và được nhận diện với hai cặp sừng song song, nhọn dần về phía cuối và có thể dài tới 50cm.
Lần cuối cùng sao la được ghi nhận là ở Lào năm 2010. Người dân tại tỉnh Bolikhamxay, Trung Lào, đã bắt được một cá thể sao la, nhưng cá thể này đã chết sau đó. Trước đó, lần cuối cùng sao la được ghi nhận trong tự nhiên là vào năm 1999 tại Bolikhamxay cũng qua bẫy ảnh.
Sao la được nhìn thấy trong tự nhiên ở Việt Nam lần cuối cùng năm 1998 . Ông Đặng Đình Nguyên, phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm, kiêm giám đốc Khu Bảo tồn sao la Quảng Nam chia sẻ: “Đây là một thời khắc quan trọng đối với những nỗ lực của Việt Nam để bảo vệ sự đa dạng sinh học đặc biệt của quốc gia, đồng thời là một bằng chứng mạnh mẽ về hiệu quả những nỗ lực bảo tồn sinh cảnh của sao la và hôm nay có thể khẳng định rằng đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong công tác bảo tồn loài sao la của Việt Nam”.
Theo các nhà khoa học, hiện nay có thể còn khoảng 200 hoặc chỉ còn vài chục cá thể sao la ở các cánh rừng rậm dọc biên giới Việt - Lào.
Sao la được xem là biểu tượng cho sự đa dạng sinh học của dãy Trường Sơn chạy dọc biên giới Lào và Việt Nam. Cùng với sự phát hiện của sao la, hai loài khác là mang lớn và mang Trường Sơn cũng đã được phát hiện trong những khu rừng Trường Sơn năm 1994 và 1997.
“Đây là những bức ảnh chụp loài hoang dã quan trọng nhất của châu Á, có thể là của thế giới trong vòng 10 năm qua”, ông William Robichaud, điều phối viên nhóm bảo tồn sao la của Ủy ban bảo tồn loài của IUCN cho biết.
Duyên Trần (tổng hợp)
