Công chúa tuồng cổ thành danh ở tuổi 14
Ngọc Huyền tên khai sinh là Vũ Hà Ngọc Huyền, sinh năm 1970 và lớn lên trên trên mảnh đất Sài Gòn trong một gia đình cơ bản không theo thiên hướng nghệ thuật.
Ngọc Huyền tươi tắn và đầy sức sống thời trẻ.
Từ nhỏ Ngọc Huyền may mắn được theo mẹ đến khắp các rạp hát trong thành phố, coi riết mà thành thân quen với các nghệ sĩ Bạch Mai, Kiều Minh Trang, Ngọc Hương, Mộng Lành...
Và những điệu ca cổ ngấm dần vào bé Ngọc Huyền, mới 3 tuổi Ngọc Huyền đã thuộc luôn những vở tuồng bất hủ và "khó khằn" như: Nửa đời hương phấn, Tiếng trống Mê Linh.
Năm Ngọc Huyền 8 tuổi, cô Bạch Mai, Kiều Minh Trang khuyên mẹ Ngọc Huyền cho cô làm đệ tử thầy Út Trong.
Huyền mới 12 tuổi, thầy Út Trong thấy có triển vọng liền bảo Huyền rèn luyện để năm sau thi vào khóa đào tạo diễn viên của Nhà hát cải lương Trần Hữu Trang.
Y lời thầy chỉ bảo, năm 13 tuổi, Ngọc Huyền tham dự khóa thi của nhà hát cải lương, mới hát câu đầu còn chưa vào trường vọng cổ, NSND Phùng Há ra hiệu dừng lại và nói: "Thôi được rồi, đủ điểm đậu rồi con!".
Năm đó, Ngọc Huyền đứng thứ 6 trong 40 thí sinh được chọn, trở thành bạn đồng môn của NSƯT Thoại Mỹ, NSƯT Kim Tử Long, Tô Châu,... được học bài bản với những người thầy dày dạn kinh nghiệm như NSND Phùng Há, nghệ sĩ Kim Cúc, NSƯT Hoàng Ba, NSƯT Tấn Đạt,...
Là cô đào trẻ nhất trong đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long, nhưng Ngọc Huyền may mắn được các thầy giỏi uốn nắn.
Nghệ sĩ Bạch Mai dạy ca, vũ đạo, diễn xuất; "sư phụ" Kiều Minh Trang dạy cách diễn tuồng xã hội, cách ca sâu lắng, cách nhấn nhá đài từ sao cho "ngọt".
Nghệ sĩ Thanh Bạch (anh rể NSƯT Thành Lộc) trực tiếp uốn nắn Ngọc Huyền trong buổi đầu tập dượt những động tác khó của bộ môn cải lương tuồng cổ.
Vai chính đầu tiên của Ngọc Huyền là trong vở Tấm Cám khi mới 14 tuổi, nhưng lúc đó cô chỉ đóng thử vai, 18 tuổi mới chính thức là đào chính trong vở Lưu Kim Đính (đóng chung với Tiểu Linh).
Ngọc Huyền trong vở diễn Tấm Cám năm 1984.
Cô nhớ năm 17 tuổi, khi nhận vai Tố Mai, một nữ tướng theo hầu vua trong vở tuồng Bí mật thành Cổ Loa, c hỉ là đào ba và đóng có hai cảnh, nhưng mỗi lần Tố Mai xuất hiện khán giả vỗ tay rần rần, báo chí lúc đó khen ngợi Ngọc Huyền như phát hiện thú vị.
Từ đó, Ngọc Huyền nhận ra chinh phục vai diễn mới dù vất vả nhiều nhưng là chìa khóa mở cửa con đường thành công của một người nghệ sĩ trưởng thành.
Năm 1985, Ngọc Huyền hát trên sân khấu Thanh Nga với vở tuồng đầu tiên là Những đêm trăn trở
Từ 1985 đến năm 1989, Ngọc Huyền được học cách hát tuồng Tàu qua các vở tuồng kinh điển.
Sau khi gia nhập đoàn cải lương tuồng cổ Huỳnh Long, cô được các nghệ sĩ đào tạo hát Hồ Quảng, rồi tiếp tục được các nghệ sĩ có tiếng khác trong lĩnh vực đào tạo.
Ham khám phá học hỏi, tìm tòi cái mới nên Ngọc Huyền nhanh chóng trở thành "con cưng" của sân khấu cải lương với hàng loạt vai chính trong các vở: Khoai lang Dương Ngọc, Bùi Thị Xuân, Về đất Kinh Châu, Mạnh Lệ Quân, Mặt trời đêm thế kỷ, Gánh cải trạng nguyên, Hoa Mộc Lan...
Cuối thập niên 80, bằng tài năng thiên bẩm và sự chuyên tu cần mẫn, Ngọc Huyền đoạt huy chương vàng Liên hoan sân khấu cải lương chuyên nghiệp toàn quốc với vai Ngọc Hân công chúa trong vở Mặt trời đêm thế kỷ.
Cuối năm 1989 đầu năm 1990, nghệ sĩ Bạch Mai đích thân chắp bút viết tuồng Xử án Phi Giao "đo ni đóng giày" cho Ngọc Huyền.
Năm 1990, Ngọc Huyền đoạt huy chương vàng hội diễn chuyên nghiệp toàn quốc.
Liên tiếp sau đó, cô giành giải Diễn viên được ưa thích nhất qua các năm 1991, 1992 và 1993 và giải Mai vàng trong 4 năm 1995, 1996, 1997 và 2002.
Rồi để đến nay, với những khán giả từng xem vở diễn, khó mà quên được nàng Phi Giao - từ cái liếc mắt sắc như dao cho đến sự nhấn nhá lời thoại, vũ đạo chuẩn xác, từng nét tâm lý nhân vật.
Từ vai diễn này, cô được mệnh danh là "công chúa của bộ môn cải lương tuồng cổ".
Gây ám ảnh nhất là trường đoạn cuối, khi Phi Giao bị xét xử, Ngọc Huyền thật sự đã khai thác "đặc" sắc thái tâm lý nhân vật qua ánh mắt bén ngọt, giọng cười cao ngạo, hả hê bộc lộ rõ sự ngạo nghễ lẫn xót xa, ân hận của nàng Phi Giao - người phụ nữ thủ đoạn ôm mộng đế vương.
Xử án Phi Giao tạo được tiếng vang diễn suốt cả năm ròng và nàng Phi Giao được xem là vai diễn để đời của nghệ sĩ Ngọc Huyền.
Năm 2017, Kim Tử Long quyết định tự bỏ tiền túi để tổ chức vở diễn Xử án Phi Giao cho Ngọc Huyền đánh dấu mốc 15 năm hoạt động nghệ thuật tại nước nhà.
Cuộc sống nhiều người ghen tỵ của Ngọc Huyền ở trời Tây
Khi đang ở trên đỉnh cao nghệ thuật, Ngọc Huyền quyết định gác ánh sáng sân khấu sau lưng để xây dựng cuộc sống gia đình vào cuối năm 2002.
Tổ ấm hạnh phúc đáng ngưỡng mộ của Ngọc Huyền.
Được biết, ông xã Ngọc Huyền là dân IT, con trai của danh ca Thanh Tuyền. Sau khi tốt nghiệp đại học, anh vào quân đội làm sĩ quan với cấp bậc Trung tá và làm việc cho Chính phủ Mỹ, không phải ra chiến trận hay đi theo sự chỉ huy của quân đội.
NSƯT Ngọc Huyền nhớ lại: "Trước khi nhận lời yêu chồng, tôi trải qua mối tình dang dở, mang tâm lý con chim sợ cành cong nên đã hỏi ý kiến của anh Long. Tôi vẫn nhớ mãi lời khuyên của anh: "Thương người ta thì lấy đi, muốn ế à? Lấy người khác là bỏ nhau nữa đó. Anh thấy cậu ấy thật thà. Anh tin em sẽ là người hạnh phúc".
Nhắc đến chồng, Ngọc Huyền không giấu nổi vẻ hạnh phúc: "Tôi không yêu anh vì anh sống ở nước ngoài hay anh là con của danh ca Thanh Tuyền, tôi bị rung động trước sự chân thật ở anh. Mối tình đầu của tôi có nhiều việc không thật, đã để lại vết thương trong lòng nên tôi sợ sự giả dối. Nhìn lại, tôi thấy mình may mắn khi lấy được người chồng yêu thương, ủng hộ và bao dung với vợ".
Đến khi sinh con gái đầu lòng, Ngọc Huyền quyết định định cư tại Mỹ, cô tự tay chăm sóc cho gia đình nhỏ của mình.
Hình ảnh hiếm hoi Ngọc Huyền chia sẻ khi đứng trên đất Mỹ
Nhắc nhớ về quãng thời gian quyết định sang Mỹ, cô nghẹn lời: "Tôi chưa từng nghĩ mình lấy chồng rồi sẽ bỏ quê hương. Tôi dự định lấy chồng ở Mỹ nhưng vẫn sẽ đi về hai nước. Vợ chồng tôi cũng có giao kèo như thế. Mẹ Thanh Tuyền cũng đồng ý với lựa chọn đó vì không muốn tôi bỏ nghề. Bản thân tôi không biết qua Mỹ mình có còn được hát không nhưng chắc chắn tôi rất muốn có con".
"Trong thời gian đầu sang Mỹ, tôi phải đối diện với những tin đồn không đáng có. Đối với tôi đó là vết cắt nặng nề nhất, đau tới mức tôi không còn nước mắt để khóc. Tôi nghĩ mỗi lựa chọn đều có giá của nó nên tôi không hối tiếc điều gì cả. Với một người mẹ không có gì hạnh phúc hơn khi có hai con ngoan ngoãn, học giỏi", Ngọc Huyền chia sẻ.
Tiết lộ về điều kiện sống bên Mỹ, Ngọc Huyền cho biết cô không muốn khoe khoang bởi đó là thông tin cá nhân mà cô không muốn tiết lộ.
Được biết với mức lương sĩ quan chính phủ Mỹ của chồng Ngọc Huyền không hề nhỏ, anh có thể mang lại cho vợ và gia đình cuộc sống giàu sang, sung túc, đi du lịch,…
Còn về phần mình, Ngọc Huyền thành thật: "Tôi có đồng tiền riêng nên có thể làm từ thiện mà không phải xin anh. Những đồng lương tôi đi hát có thể dùng giúp đỡ những người thân ở Việt Nam còn rất nghèo".
Minh Anh (Tổng hợp)
