Bayraktar TB2: UAV “sát thủ” của Thổ Nhĩ Kỳ
UAV Bayraktar TB2 do công ty Baykar Technologies, thuộc tập đoàn Baykar Makina sản xuất và là một trong hai máy bay không người lái quân sự trang bị vũ khí nổi bật của Thổ Nhĩ Kỳ. Nó nhỏ và nhẹ hơn khoảng 7 lần so với máy bay không người lái Reaper của quân đội Mỹ.
Sải cánh dài 12m cho phép TB2 ở trên bầu trời tối đa 30 giờ mỗi lần bay. Theo tài liệu quảng cáo từ Baykar Technologies, mỗi máy bay không người lái có thể mang bốn tên lửa dẫn đường bằng laser.
Thế nhưng, sức hấp dẫn của chiếc UAV nằm ở chi phí rẻ nhưng đem lại lợi ích hiệu quả bất ngờ trên chiến trường. Những chiếc máy bay này có tầm bắn khoảng 150 km, bay lơ lửng ở độ cao 7.620 m, chờ đợi thời điểm thích hợp để tấn công.
UAV Bayraktar TB2 lần đầu thu hút sự chú ý quốc tế trong xung đột Nagorno-Karabakh năm 2020, khi đội bay TB2 của Azerbaijan đóng vai trò quyết định đối với kết quả của cuộc chiến. Khi đó, lực lượng vũ trang Azerbaijan hiện đại hóa đã sử dụng TB2 với hiệu quả rất cao để chống lại quân Armenia đóng tại Nagorno-Karabakh. Trong khi đó, quân đội Armenia vẫn sử dụng các chiến thuật, kỹ thuật và quy trình cũ từng giúp họ giành thắng lợi trong xung đột với Azerbaijan hồi năm 1994.
Các UAV vũ trang Bayraktar TB2 đã gây ra tổn thất lớn cho Armenia, phá hủy ít nhất một tổ hợp Panzer-C1 do Nga sản xuất, trị giá gần 15 triệu USD; hàng chục hệ thống phòng không 9K33 Osa và 9K35 Strela-10. Tổng chi phí của các phương tiện quân sự bị phá hủy ở Nagorno-Karabakh đã vượt quá 1,9 tỷ USD.
Mới đây, TB2 đã một lần nữa chứng tỏ hiệu quả cao khi được Ukraine sử dụng để ngăn chặn đà tiến quân của Nga, gây những tổn thất nhất định cho đối phương
Theo đó, đầu tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Alexey Reznikov tuyên bố, Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển giao một lô máy bay không người lái tấn công Bayraktar TB2 cho nước này, Reuters đưa tin.
Ukraine cho biết, trong suốt thời gian xảy ra xung đột, các lực lượng Ukraine đã sử dụng Bayraktar TB2 để tiêu diệt các vũ khí, phương tiện của Nga bao gồm xe tăng và bệ phóng tên lửa đất đối không BUK. Ở độ cao 7.620 m, Bayraktar TB2 có thể tạo ra “cơn mưa” tên lửa dội xuống kẻ thù bên dưới.
Hình ảnh được cho là chụp từ trên không cho thấy, UAV Bayraktar TB2 tấn công tàu đổ bộ của Nga tại đảo Zmiinyi. Ảnh: Reuters
Bayraktar TB2 hoạt động hiệu quả đến mức Mikhail Podolyak, một quan chức cấp cao của Ukraine kiêm cố vấn của Tổng thống Volodymyr Zelensky, đã ca ngợi loại máy bay này là "siêu vũ khí" trong một bài đăng mạng xã hội. “Những chiếc xe tăng sẽ tiếp tục bốc cháy. Bayraktar sẽ hoàn thành bất kỳ nhiệm vụ nào một cách lý tưởng – gây ra nỗi sợ hãi, gây ra sự hủy diệt”, ông Podolyak viết.
Được thế giới săn đón
Ngoài việc bán 86 chiếc TB2 cho quân đội Thổ Nhĩ Kỳ, Baykar Technologies liên tục thu được nhiều hợp đồng xuất khẩu tới các quốc gia khác.
Tháng 5/2021, Ba Lan trở thành quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) đầu tiên bổ sung TB2 vào kho vũ khí của mình, khi nước này mua 4 hệ thống với tổng cộng 24 máy bay không người lái. Tháng 7/2021, nhật báo Le Monde của Pháp nhận xét TB2 “bán chạy như bánh mì nóng hổi”.
Trong khi đó, mặc dù đã mua UAV SkyGuardian của General Atomics với giá 20 triệu USD một chiếc, Bộ Quốc phòng Anh cũng cân nhắc đến việc liệu có nên mua thêm TB2.
Năm 2019, Baykar thông báo đã giành được hợp đồng trị giá 69 triệu USD để bán 6 chiếc máy bay không người lái tấn công Bayraktar TB2 cho Ukraine. Tháng 12/2021, Bloomberg từng đưa tin, Ukraine đặt hàng Thổ Nhĩ Kỳ thêm 20 chiếc TB2.
Các lực lượng Ukraine đã sử dụng chiếc UAV này để tấn công các tay súng ly khai ở miền Đông (còn gọi là vùng Donbass).
“Cả thế giới trở thành khách hàng của Bayraktar. Bayraktar TB2 đang làm những gì nó được cho là phải làm - hạ gục một số hệ thống phòng không tiên tiến nhất, hệ thống pháo tiên tiến và xe bọc thép”, ông Selcuk Bayraktar, Giám đốc kỹ thuật của Baykar Technologies và là con rể của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan, trả lời phỏng vấn hãng Reuters.
Mức độ hiệu quả của máy bay không người lái Bayraktar ở Ukraine cũng đã đưa Baykar Technologies lên bản đồ toàn cầu về công nghệ vũ khí tấn công.
Bayraktar cho biết đang phát triển thế hệ tiếp theo của TB2 là TB3. Mẫu máy bay này sẽ có cánh có thể gập lại và được trang bị trên "tàu sân bay đường băng ngắn". Ngoài TB2, các máy bay không người lái khác của công ty cũng đã đạt được những thành tích ấn tượng.
Minh Hoa (t/h theo Báo Tin tức, Thế giới và Việt Nam, VOV)
