“Biến” hiện vật hiến tặng thành kỷ vật mua bán
Ngày 2/6, ông Nguyễn Thanh Hà, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Khánh Hòa cho biết Sở đã có kết luận thanh tra về việc kiểm kê tài sản là hiện vật được mua sắm, sưu tầm do Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đang quản lý.
Trước đó, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa nhận được đơn thư phản ánh việc cán bộ bảo tàng không minh bạch trong sưu tầm hiện vật.
Vào giữa năm 2021, nhân viên Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đến nhà các cựu binh trong tỉnh vận động xin kỷ niệm chương kháng chiến để sưu tầm, trưng bày. Nhiều người đã đem giấy chứng nhận, giấy khen, bằng khen, huy chương, áo, võng... có được trong kháng chiến chống Mỹ tặng cho bảo tàng.
Thế nhưng, sau khi các hiện vật được đưa về, ông Mai Ngọc Đa, Trưởng phòng Nghiệp vụ thuộc Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đã làm tờ trình “danh sách hiện vật dự kiến sưu tầm” gửi Hội đồng khoa học Bảo tàng tỉnh này xét duyệt để mua từ kinh phí nhà nước .
Theo danh sách trong tờ trình có 52 hiện vật sẽ mua với tổng giá trị 71 triệu đồng. Trong đó, có nhiều hiện vật được định giá ban đầu là 650.000 đồng/hiện vật, tuy nhiên qua 3 lần thương thảo đã giảm xuống còn 500.000 đồng/hiện vật. Còn các hiện vật khác cũng đều thương thảo qua 3 lần và mỗi lần đều giảm giá xuống.
Vụ việc đã bị một số cán bộ, nhân viên của Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa phát hiện và có đơn tố cáo ông Mai Ngọc Đa. Sau đó, ông này bị tạm đình chỉ chức vụ.
Đến tháng 12/2021, ông Lê Chí Hướng, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đã ký kết quả xác minh nội dung tố cáo đối với trường hợp ông Mai Ngọc Đa. Theo kết quả xác minh, Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa cho biết việc ông Đa tham mưu đề xuất còn có thiếu sót.
Cụ thể, ông này đã đề xuất mua hiện vật mà chưa đến tận nơi điều tra, khảo sát mà chỉ nghe qua điện thoại và cộng tác viên, sau đó lấy ảnh minh họa ở trên mạng. Việc này là không đúng theo Thông tư 11 năm 2013 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Đồng thời, Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa cũng kết luận ông Mai Ngọc Đa tham mưu đề xuất thanh toán hiện vật hiến tặng không đúng với quy định tài chính. Còn trong bản kiểm điểm của mình, ông Đa cho rằng mình mắc một số khuyết điểm.
Lãnh đạo Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đã phát hiện sai phạm và cũng đã đình chỉ tạm thời chức vụ đối với ông Đa, thế nhưng vào tháng 1/2022, chính ông Lê Chí Hướng, Giám đốc Bảo tàng tỉnh này lại ký quyết định khôi phục vị trí chức vụ trưởng phòng nghiệp vụ đối với ông Mai Ngọc Đa.
Sau đó, vào tháng 2/2022, 2 cựu chiến binh đã trao tặng “kỷ vật kháng chiến” là ông Mai Như Pha (SN 1948) cùng vợ là bà Trương Thị Mỹ Nữ (SN 1950), ở xã Cam Thành Bắc, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa đã gởi đơn đề nghị trả lại hiện vật kháng chiến mà mình đã tặng miễn phí.
Theo nội dung đơn của ông Pha và bà Nữ, vào tháng 5/2021 một số cán bộ bảo tàng đã đến xin kỷ niệm chương kháng chiến về sưu tầm làm hiện vật bảo tàng. Là những người cựu chiến binh nên ông đã phấn khởi và đem toàn bộ huy chương, bằng khen, kỷ niệm chương được trao tặng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ tặng cho Bảo bàng tỉnh và không hề có trao đổi tiền bạc.
“Đó là tâm huyết, là xương máu, là niềm vinh dự của chúng tôi. Chúng tôi mong muốn sau này được Bảo tàng tỉnh lưu giữu, giáo dục truyền thống cho thế hệ sau” – trong đơn viết.
Nhưng, mới đây, ông Pha phát hiện các kỷ vật mà ông tặng miễn phí lại được cán bộ bảo tàng kê giá mua bán, có dấu hiệu làm hồ sơ giả để trục lợi. Theo ông Pha, đây là hành vi làm tổn hại danh dự các cựu chiến binh.
“Chúng tôi yêu cầu trả lại đầy đủ những hiện vật đã trao tặng. Đề nghị, xử lý nghiêm đồng chí sai phạm, có thư xin lỗi đối với các cựu chiến binh chúng tôi” – ông Pha nêu rõ trong đơn.
Sẽ xử lý kỷ luật đối với ông Mai Ngọc Đa
Theo ông Nguyễn Thanh Hà, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Khánh Hòa, qua thanh tra đã xác định ông Mai Ngọc Đa, Trưởng phòng Nghiệp vụ Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa đã không tuân thủ quy trình, quy định chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử trong thực hiện hoạt động nghề nghiệp.
Ông Đa đã có hành vi lập danh sách hiện vật dự kiến sưu tầm là kỷ vật kháng chiến chống Mỹ (có kê giá tiền định bán giá ban đầu và định giá tiền qua thương thảo lần 1, lần 2, lần 3 với chủ sở hữu) được hiến tặng để đề xuất Hội đồng khoa học Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa thẩm định, xét duyệt để mua hiện vật. Việc này là không đúng với quy định tại Thông tư số 11/2013/TT-BVHTTDL ngày 16/12/2013 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Cũng theo ông Hà, Hội đồng Khoa học Bảo tàng tỉnh Khánh Hòa khi phát hiện sự việc đã không xét duyệt việc mua hiện vật theo đề nghị của ông Đa.
Tuy hành vi lập danh sách, đề xuất Hội đồng khoa học Bảo tàng tỉnh thanh toán mua hiện vật được trao tặng mặc dù chưa gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước nhưng đã làm phát sinh đơn thư khiếu nại, tố cáo, tạo dư luận xấu trong nội độ đơn vị, gây ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh của ngành văn hóa và thể thao nói chung, Bảo tàng tỉnh nói riêng.
“Sai phạm của ông Mai Ngọc Đa đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật theo quy định. Vì vậy, Sở đã giao cho giám đốc Bảo tàng tỉnh thực hiện quy trình xử lý kỷ luật viên chức đối với ông Mai Ngọc Đa, Trưởng phòng Nghiệp vụ theo phân cấp quản lý cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời, báo cáo kết quả thực hiện về Sở theo quy định trước ngày 30/6”- ông Hà thông tin.
Châu Tường