Theo nội dung công văn, trong 9 tháng đầu năm 2020, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, các bộ, ngành, địa phương đã tích cực thực hiện nhiệm vụ Năm an toàn giao thông 2020 với chủ đề “Đã uống rượu, bia không lái xe”, kịp thời triển khai thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia và Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt.
Từ tháng 3 trở đi, với diễn biến phức tạp khó lường của đại dịch Covid-19, cả nước đã đồng bộ triển khai các giải pháp bảo đảm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) gắn với thực hiện mục tiêu kép phòng chống bệnh dịch và phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội.
Với nỗ lực chung của cả hệ thống chính trị và sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, tình hình TTATGT 9 tháng đầu năm 2020 đạt được những kết quả đáng ghi nhận, tai nạn giao thông (TNGT) giảm sâu nhất trong vòng 10 năm cả về số vụ, số người chết và số người bị thương (số vụ giảm 18,31%, số người chết giảm 13,84%, số người bị thương giảm 20,9%); năng lực và chất lượng dịch vụ vận tải đường bộ, đường sắt và hàng không cơ bản đã đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân.
Mặc dù tai nạn giao thông giảm sâu, nhưng tình hình TTATGT vẫn còn diễn biến phức tạp ở một số địa phương, đặc biệt là ngay sau khi nới lỏng giãn cách đợt 1 (từ giữa tháng 6 đến đầu tháng 8/2020) đã liên tiếp xảy ra một số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe kinh doanh vận tải ở Đắk Nông, Kon Tum, Quảng Bình, Hà Nội.
Ngay trong những ngày đầu tháng 10/2020 lại tiếp tục xảy ra một số vụ TNGT nghiêm trọng do người điều khiển phương tiện uống rượu, bia gây ra (ngày 11 tháng 10 tại Thanh Hóa làm chết 3 người; ngày 04 tháng 10 tại Nghệ An làm chết 5 người và ngày 12 tháng 10 năm 2020 tại Sơn Tây, Hà Nội làm chết 1 người, bị thương 7 người).
Trong tháng 9 và tháng 10, mặc dù TNGT có giảm vẫn còn xảy ra một số vụ TNGT liên quan đến xe kinh doanh vận tải gây thiệt hại lớn về người, gây bức xúc trong dư luận. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình hình phức tạp nêu trên là do ý thức của một bộ phận người tham gia giao thông, nhất là lái xe kinh doanh vận tải; sự buông lỏng quản lý, khoán trắng cho lái xe của chủ phương tiện.
Bên cạnh đó, hạn chế về hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về kinh doanh vận tải ô tô; quản lý trật tự lòng lề đường, hành lang an toàn giao thông (ATGT); tuần tra, kiểm soát xử lý vi phạm cũng là nguyên nhân gián tiếp dẫn đến tình hình nêu trên.
Để khắc phục ngay các tồn tại của 9 tháng đầu năm và thực hiện hiệu quả nhiệm vụ bảo đảm TTATGT quý IV năm 2020, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cơ quan thành viên của Ủy ban ATGT Quốc gia, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tiếp tục thực Kế hoạch Năm ATGT 2020 với chủ đề “Đã uống rượu bia, không lái xe”, các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban ATGT Quốc gia.
Đồng thời, Bộ Giao thông vận tải tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, đề án, chính sách bảo đảm TTATGT, trung tâm là hoàn thiện Dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) theo ý kiến của Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, Đề án "Chiến lược Quốc gia về bảo đảm TTATGT đường bộ giai đoạn 2021 - 2030, định hướng đến năm 2050" bảo đảm tiến độ, chất lượng.
Nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 100/2019/NĐ-CP theo hướng bổ sung quy định xử phạt đối với chủ phương tiện và người đứng đầu đơn vị kinh doanh vận tải có lỗi để người điều khiển phương tiện gây tai nạn giao thông nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nắm sát tình hình, kịp thời chỉ đạo và tham mưu để Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện các giải pháp tháo gỡ, khắc phục khó khăn, phục hồi tăng trưởng trở lại trong hoạt động kinh doanh đồng thời đảm bảo thực hiện nghiêm các quy định về phòng chống dịch bệnh Covid-19, bảo đảm chất lượng và ATGT đối với các đơn vị kinh doanh vận tải.
Tiếp tục triển khai thực hiện và xây dựng báo cáo tổng kết 5 năm Bộ Giao thông vận tải thực hiện Chỉ thị số 32/CT-TTg ngày 25/11/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác kiểm soát tải trọng phương tiện giao thông; lập kế hoạch cao điểm thanh tra, kiểm tra tải trọng xe tại một số địa bàn, trên các tuyến quốc lộ trọng điểm có nhiều xe tải trọng nặng và xe quá tải hoạt động.
Tổ chức thanh tra, kiểm tra các đơn vị kinh doanh vận tải trong việc chấp hành quy định về hoạt động vận tải đường bộ, quản lý xe, triển khai ứng dụng công nghệ cao để quản lý phương tiện và người điều khiển phương tiện kinh doanh vận tải (về thời gian lái xe, hành trình của phương tiện...), phát huy hiệu quả việc quản lý thông tin từ thiết bị giám sát hành trình của phương tiện, kiểm soát hoạt động thực tế của phương tiện khi tham gia giao thông, thời gian lái xe liên tục và thời gian làm việc trong ngày của lái xe theo đúng quy định.
Đẩy nhanh tiến độ và kiểm soát chặt chất lượng thi công các dự án đầu tư, xây dựng công trình giao thông, nhất là các dự án trọng điểm ngành giao thông vận tải; đồng bộ triển khai các dự án thuộc tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Đường cất hạ cánh và đường lăn cảng hàng không quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất, nỗ lực cao nhất để hoàn thành tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông và khởi công dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành trong quý IV năm 2020.
Tiếp tục triển khai kế hoạch bảo trì, bảo đảm ATGT hệ thống công trình kết cấu hạ tầng giao thông, chủ động đánh giá, xác định và khắc phục ngay các điểm đen TNGT mới phát sinh cũng như các điểm tiềm ẩn TNGT; ưu tiên cao nhất nguồn lực để bảo đảm giao thông và khắc phục hư hỏng của kết cấu hạ tầng giao thông do mưa lũ gây ra.
Bộ Công an tập trung xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về TTATGT; trọng tâm là dự án Luật Bảo đảm TTATGT đường bộ để trình Quốc hội khóa XIV cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10, đồng thời xây dựng Báo cáo đánh giá tác động của những đề xuất mới, được dư luận xã hội quan tâm trong Dự thảo Luật Bảo đảm TTATGT, đặc biệt là đối với việc sắp xếp cán bộ, công chức, người lao động của Bộ Giao thông vận tải và các địa phương hiện đang làm công tác quản lý, sát hạch cấp giấy phép lái xe; đánh giá đầy đủ, toàn diện hiệu quả về kinh tế, xã hội của việc đề xuất chuyển công tác quản lý giấy phép lái xe từ ngành Giao thông vận tải sang ngành Công an.
Tiếp tục chỉ đạo lực lượng Cảnh sát giao thông duy trì thực hiện tuần tra, kiểm soát, xử lý hành vi vi phạm của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, đặc biệt là vi phạm về ma túy, nồng độ cồn, tốc độ, vi phạm quy định về đội mũ bảo hiểm đối với người đi mô tô, xe máy, xe đạp diện, đặc biệt vào khung giờ từ 21 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau; cương quyết đấu tranh, ngăn chặn và xử lý nghiêm hành vi đua xe trái phép; trấn áp hiệu quả các hành vi chống người thi hành công vụ trong bảo đảm TTATGT.
Xây dựng và triển khai kế hoạch cao điểm bảo đảm TTATGT dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán Tân Sửu đặc biệt là phương án bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn giao thông trong dịp tổ chức Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, cũng như các hoạt động Năm Chủ tịch ASEAN 2020.
Trong quá trình điều tra, giải quyết các vụ TNGT, ngoài việc xác định nguyên nhân trực tiếp gây TNGT, phải quan tâm xác minh làm rõ nguyên nhân sâu xa (hạ tầng giao thông và phương tiện giao thông không bảo đảm an toàn...), điều kiện dẫn đến TNGT và xác định lỗi của tập thể, cá nhân trong các vụ tai nạn để phục vụ công tác phòng ngừa và xử lý vụ tai nạn được chính xác, khách quan, đúng quy định của pháp luật.
Phối hợp với cơ quan truyền thông, chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật về TTATGT và cảnh báo nguy hiểm cho người dân sinh sống, tham gia giao thông trên các tuyến giao thông có tình hình TTATGT phức tạp, có nguy cơ dẫn đến TNGT và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân để xảy ra TNGT.
Bộ Tư pháp tiếp tục hoàn thiện Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật xử lý vi phạm hành chính để trình Quốc hội khóa 14 thông qua tại kỳ họp thứ 10, trong đó nghiên cứu đề xuất tăng mạnh mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm TTATGT; thẩm định để tham mưu cho Chính phủ trình Dự án Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) và Luật Bảo đảm TTATGT đường bộ đúng thời hạn.
Hoàng Mai
