Các chuyên gia phân tích chính trị tại Câu lạc bộ thảo luận quốc tế Valdai cho rằng trong bối cảnh hiện tại, Trung Quốc, Nga và Mỹ đang trở thành các cực định hình hướng phát triển trên toàn cầu và có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong quan hệ chính trị quốc tế.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
"Đang nổi lên trong trật tự toàn cầu hiện hiện nay là hệ thống gồm ba cường quốc - Mỹ, Trung Quốc và Nga", John Mearsheimer, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Chicago nói trong bài phát biểu tại Sochi. Nga.
Ông nói rằng Mỹ đang phải đối mặt với hai "đối thủ lớn" là Nga và Trung Quốc. Những tranh cãi giữa các quốc gia này đã tạo lên những vấn đề lớn trên toàn cầu và trở thành khuôn mẫu định hướng sự phát triển của thế giới.
Trong đó ông nhấn mạnh Mỹ đang sai lầm khi luôn tự coi mình là một cực duy nhất trên thế giới, đồng thời không xem trọng tiếng nói của các cường quốc mới nổi.
"Mỹ vẫn cố gắng mở rộng tầm ảnh hưởng NATO xa hơn về phía đông để làm mích lòng người Nga. Trong khi giới tinh hoa Mỹ, cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ, đều không đánh giá cao vai trò của Moscow", ông Mearsheimer lập luận.
Cuộc khủng hoảng Ukraine và Syria là những ví dụ tốt nhất thể hiện sự suy thoái trong quan hệ Mỹ-Nga và sự thất bại của Mỹ trong việc tôn trọng tầm ảnh hưởng của Moscow. Vị học giả này cho rằng Nga luôn có ba sự lựa chọn: liên minh với Trung Quốc, hợp tác với Mỹ hoặc duy trì vị trí trung lập.
Tình hình hiện tại cho thấy Nga dường như đang tìm kiếm một sự gần gũi hơn trong quan hệ với Bắc Kinh, một động thái mà ông đánh giá là sự dại dột của Mỹ khi để Moscow rơi vào vòng tay của người Trung Quốc".
Quan hệ Nga-Trung đã trở nên gần gũi hơn qua các lĩnh vực quân sự và hợp tác thương mại trong những năm gần đây. Theo giới phân tích, điều này trở thành một lẽ thường tình trong bối cảnh cả hai đang chịu sức ép căng thẳng từ Mỹ và phương Tây trong nhiều vấn đề xung đột thời gian qua.
Moscow tìm kiếm sự hợp tác mới mẻ với Bắc Kinh trong thời điểm phải đối mặt với lệnh trừng phạt áp đặt bởi phương Tây từ cuộc khủng hoảng Ukraine. Trung Quốc cũng cần phải có những bước đi quan trọng trong hợp tác quân sự với Nga khi lên kế hoạch những cuộc tập trận chung trong bối cảnh gia tăng căng thẳng với Mỹ.
"Nga không hài lòng về trật tự thế giới hiện nay", Wang Xianju, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội Á-Âu thuộc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển của Hội đồng Nhà nước Trung Quốc cho biết, "trong khi đó Trung Quốc và Nga chia sẻ lợi ích chung nhiều hơn và có lập trường tương tự trong một loạt các vấn đề, chẳng hạn như ở Syria, an ninh hàng hải và hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở Hàn Quốc - THAAD".
Trước đó trong chuyến thăm của Tổng thống Nga Putin tới Bắc Kinh hồi tháng 6, hai nước đã ký kết với nhau nhiều thỏa thuận quan trọng về thương mại, đầu tư, năng lượng và quân sự.
Ông Putin cũng trở thành thượng khách trong Hội nghị Thượng đỉnh G20 được tổ chức tại Hàng Châu hồi tháng 9. Trong khi đó Bắc Kinh được cho là quan tâm nhiều hơn đến vấn đề hợp tác với Nga ở chiến trường Syria trong thời gian tới.
Kevin Rudd, cựu Thủ tướng Úc cũng đồng tình khi nói rằng thế giới chịu sự ảnh hưởng lớn nhất bởi ba cường quốc nói trên, và điều này đã dẫn đến sự "bùng nổ những bất ổn."
Lý do các vấn đề quốc tế hiện nay trở nên phức tạp là do bộ ba đã không tuân thủ theo các quy tắc của trật tự toàn cầu, trong đó có thể kể đến hành động Mỹ xâm lược Iraq vào năm 2003. Điều này sẽ làm suy yếu các cơ quan quản lý quốc tế, trong đó có Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Quốc Vinh
