Bỏ “giấc mơ Mỹ” về quê hương khởi nghiệp
Xuất hiện trong tập 10, Shark Tank mùa 3, Nguyễn Bá Cảnh Sơn- CEO, Cofounder Datbike đến kêu gọi 50.000 USD cho 0,5% cổ phần dự án xe máy điện. Sơn cho biết mình sinh ra và lớn lên tại Đà Nẵng, sau nhiều năm làm việc tại Mỹ quyết định quay trở về Việt Nam để thành lập startup.
Cảnh Sơn chia sẻ, mục tiêu duy nhất khi thành lập Datbike là làm sao khi ra đường người Việt Nam không cần phải đeo khẩu trang như những gì anh từng có ngày xưa.
"Không biết từ bao giờ việc đeo khẩu trang khi ra đường đã trở thành một phần tất yếu trong cuộc sống người Việt. Thời gian ở Mỹ, em luôn suy nghĩ công việc làm phần mềm có thật sự quan trọng khi người thân, bạn bè còn chưa hít thở không khí trong lành. Vì vậy, em quyết định về nước thành lập Datbike với mục tiêu duy nhất là giúp người dân không phải đeo khẩu trang khi ra đường", Sơn chia sẻ lý do khởi nghiệp.
Là gương mặt nổi tiếng trong giới công nghệ, shark Dũng nhanh chóng nhận ra Sơn từng làm việc tại Silicon Valley. "Em là thế hệ thanh niên đi thật xa để trở về. Em bỏ Silicon để trở về làm về môi trường là điều rất đáng hoan nghênh và không phải ai cũng dám làm điều đấy. Dấn thân đấy anh đánh giá rất cao", shark Dũng đánh giá.
Theo lời CEO, Datbike hiện có 2 cổ đông là hai nhà sáng lập đã góp 5 tỉ đồng, vốn điều lệ 1 tỉ đồng, các nhà đầu tư đóng góp dưới dạng cổ phiếu chuyển đổi. Công ty có máy móc sản xuất ở Việt Nam, Thái Lan, Đài Loan, Hàn Quốc, còn thiết kế do startup này tự thực hiện, nhà máy ở Đà Nẵng công suất 1.000 xe/tháng.
Xe máy điện Datbike có công suất động cơ là 4.500 W, sạc đầy pin dưới 3 tiếng và đi được 100 km. Tốc độ tối đa của xe đạt 80 km/h và để tăng tốc từ 0 km lên 50 km, cần dưới 3 giây. Giá thành của 1 chiếc xe điện này là 59,9 triệu.
Lên sóng Shark Tank Việt Nam kêu gọi số vốn 50.000 USD cho 0,5% cổ phần, CEO Cảnh Sơn muốn mở rộng sản xuất để giảm giá xuống 39,9 triệu đồng, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Theo lời CEO này, sau 1 tháng bán chính thức đã có 60 người đăng ký mua xe, dự kiến thu về 100.000 USD. Biên lợi nhuận sau khi bán ra thị trường sau khi trừ đi chi phí sản xuất khi ở sản lượng 1000 chiếc là 30%. Nếu bán được 10.000 chiếc thì biên lợi là 30-40%, giá thành chỉ còn 25 triệu.
Shark “bán thân” vì startup
“Cá mập” đầu tiên nhận xét là Shark Bình. Anh cho rằng sản phẩm không an toàn và giá thành quá cao, khó có thể cạnh tranh với các ông lớn khác.
Startup up cho biết tốc độ không phải vấn đề vì hoàn toàn có thể lập trình, điều chỉnh theo người sử dụng.
Về khả năng cạnh tranh, CEO Cảnh Sơn cho biết thị trường các hãng lớn nhắm tới là sản phẩm quốc dân còn dự án này nhắm tới sản phẩm cá nhân hoá của người sử dụng. Ngoài ra đây là xe điện đầu tiên sạc điện thời lượng dưới 3 tiếng đi được 100 km.
Đây cũng là xe điện đầu tiên của Việt Nam có công suất ngang với 1 xe máy xăng và hiện chưa có trên thị trường. Chi phí sạc điện là 5.000 đồng/100 km trong khi xe máy xăng chi phí là 50.000 đồng/100 km. Sơn cho biết cách làm của Datbike là làm cho khách hàng yêu xe của mình.
Về phần mình, Shark Liên nghi ngờ về căn cứ định giá công ty lớn ở mức 10 triệu USD. CEO này lấy dẫn chứng về 2 công ty xe điện tại Trung Quốc và Đài Loan thời điểm mới có đội ngũ, chưa có sản phẩm đã định giá công ty 50 triệu USD và bây giờ đã trên 1 tỷ USD.
Tuy nhiên shark Bình và shark Việt cho rằng không thuyết phục do 2 công ty này ở đất nước khác, hoàn cảnh khác, có hệ sinh thái mạnh ngoài ra thu nhập bình quân đầu người tại 2 thị trường này cũng cao hơn Việt Nam rất nhiều.
CEO Datbike cho biết vì những lý do này nên startup mới định giá 10 triệu USD thay vì 50 triệu USD.
Anh còn chia sẻ thêm về tiềm năng thị trường khi tăng trưởng ngành này trên thế giới là 10%, hiện quy mô đạt 30 tỷ USD, đến 2025 sẽ là 60 tỷ USD. Việt Nam đang đứng ở vị trí rất quan trọng để lấy được thị trường và nếu Việt Nam không làm sẽ mất cơ hội.
"Mặc dù anh rất muốn ủng hộ em nhưng mảng sản xuất không phải lĩnh vực của anh. Chắc chắn tại thời điểm này anh không hiểu thì không đầu tư", shark Dũng là người đầu tiên chốt deal.
"Em học phần mềm đi làm kinh doanh có thể nhân loại sẽ mất đi một kỹ sư phần mềm giỏi", shark Hưng nhận xét.
CEO Datbike cho biết thêm đội ngũ của mình có rất nhiều người từng làm việc ở Thung lũng Silicon Valley trở về. Nguyễn Bá Cảnh Sơn cho rằng phát triển công nghệ là ưu thế của đội ngũ này.
Dù rất khuyến khích nhân tài khởi nhưng Shark Liên không đầu tư do không có khả năng, ưu thế gì khi tham gia dự án. Ngoài ra lý do khác của cá mập bà ngoại là không khuyến khích đầu tư xe máy thêm ùn tắc giao thông.
"Người Việt Nam ở đâu cũng được, làm gì cũng được, máu là máu Việt Nam. Bạn ở nước ngoài kiếm được USD, Yên Nhật, Euro mang về nước xây dựng được nhiều. Trứng không nên bỏ 1 giỏ, nhân tài về hết đất nước thì dễ cản trở lẫn nhau. Xe điện này tôi đánh giá nguy hiểm, bạn cứ làm, làm để trải nghiệm thất bại nào đấy, học được. Bạn nên nghiên cứu ứng dụng công nghệ thông tin", shark Việt cũng đưa ra lời khuyên nhưng không đầu tư.
Nhận xét CEO này là nhân tài của đất nước, rất quý năng lực, tư duy của startup, nhưng shark Bình cũng không đầu tư vì cho rằng startup đang đi sai hướng, sai thời điểm.
Trong khi đó, Shark Dũng sau khi thấy startup bị các shark từ chối, vì muốn giúp startup đã đưa ra offer 50.000 USD cho 10% cổ phần và tham gia cùng Shark Hưng. Tuy nhiên Shark Hưng không đồng ý đồng hợp tác.
Doanh nhân bất động sản liệt kê hàng loạt tiện ích mang lại cho startup, đặc biệt ông đang có hợp đồng sản xuất xe hàng chục triệu USD nên rất cần chàng kỹ sư phần mềm tài năng. Thậm chí, Phó chủ tịch CEN không đưa ra mức cổ phần đầu tư, mà hỏi Sơn muốn "mua" ông với giá bao nhiêu.
Tuy nhiên, trong vòng 1 năm tới, CEO Nguyễn Bá Cảnh Sơn cho biết dự án cần 1 triệu USD. Đại diện Datbike mong muốn 60.000 USD cho 2% cổ phần, kèm 2% ESOP có điều kiện đi kèm. Shark Hưng chấp nhận đầu tư.
Cuối màn gọi vốn, Nguyễn Bá Cảnh Sơn bày tỏ niềm vui khi được hợp tác cùng Shark Hưng. CEO này cho rằng đây là cơ hội để đẩy nhanh cuộc cách mạng xe điện.
Hiếu Nguyễn (Tổng hợp)