Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm 7/7 (giờ địa phương) cho biết, chuyến đi gần đây của Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tới Moscow để hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin không làm thay đổi lập trường của NATO về việc hỗ trợ Ukraine mặc dù Hungary là một quốc gia thành viên của liên minh quân sự này.
“Thủ tướng Viktor Orbán đã nói rõ khi đến Moscow rằng ông ấy không đến đó thay mặt cho NATO, các đồng minh NATO khác nhau tương tác với Moscow theo những cách khác nhau”, ông Stoltenberg cho biết trong chương trình “Face the Nation” của Đài CBS phát sóng hôm 7/7.
Hungary đảm nhận vai trò chủ yếu mang tính nghi lễ trong cương vị Chủ tịch luân phiên Hội đồng EU từ ngày 1/7 và kéo dài 6 tháng. Trong vòng chưa đầy một tuần, ông Orbán đã đến Ukraine gặp ông Zelensky và thành lập phong trào liên minh chính trị “Những người yêu nước vì châu Âu” với những người theo chủ nghĩa dân tộc cánh hữu khác, theo Reuters.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg và Thủ tướng Hungary Viktor Orbán, ngày 12/6/2024. Ảnh: Daily News Hungary
Đáng chú ý, hôm 5/7, trong chuyến thăm đến Nga, ông Orbán cũng đã gặp ông Putin. Cuộc gặp diễn ra chỉ vài ngày trước khi khai mạc Hội nghị Thượng đỉnh NATO ở Washington, D.C., nơi chủ đề cung cấp thêm viện trợ quân sự cho Ukraine là chủ đề hàng đầu được thảo luận.
Bất chấp các quan chức châu Âu khác lên án chuyến đi của ông Orbán tới Moscow, ông Stoltenberg nhấn mạnh rằng, cuộc gặp không làm thay đổi mục tiêu chung của NATO là hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
“Điều quan trọng đối với tôi là tất cả các đồng minh đều nhất trí rằng chúng tôi cần phải làm nhiều hơn nữa cho Ukraine, cả với hoạt động đào tạo và hỗ trợ mới mà NATO sẽ cung cấp cho Ukraine cũng như với cam kết lâu dài”, người đứng đầu liên minh nói trên “Face the Nation”.
“Và tôi cũng kỳ vọng rằng tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO bắt đầu hôm 9/7, các đồng minh sẽ đưa ra những thông báo mới về việc bổ sung thêm phòng không và nhiều đạn dược hơn (cho Ukraine)”, ông Stoltenberg, người sắp rời vị trí Tổng Thư ký NATO, nói và cho biết thêm rằng “yếu tố chính” ảnh hưởng đến khả năng NATO đưa ra quyết định hỗ trợ Ukraine là mục tiêu chung vì hòa bình.
Hội nghị Thượng đỉnh NATO lần thứ 75, được tổ chức ở Washington, D.C., cũng diễn ra khi các đồng minh NATO đang chuẩn bị cho kịch bản có thể xảy ra trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024: Ứng cử viên Donald Trump giành chiến thắng.
Tại một sự kiện vận động tranh cử hồi tháng 2 ở Nam Carolina, ông Trump đã khiến các đồng minh của Mỹ “bị sốc” khi công khai chỉ trích việc một số thành viên NATO không đáp ứng các cam kết chi tiêu quốc phòng. Lúc đó vị cựu Thổng thống đã tuyên bố sẽ khuyến khích Nga “làm bất cứ điều gì họ muốn” đối với các đồng minh NATO không đóng góp công bằng cho liên minh quân sự phương Tây.
Đề cập đến cuộc trò chuyện với một nhà lãnh đạo giấu tên của một quốc gia NATO, người đã hỏi ông rằng: “Nếu chúng tôi không nộp tiền, ông vẫn bảo vệ chúng tôi à?”, ông Trump cho biết ông đã trả lời: “Tất nhiên là không”.
Trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh NATO, ông Stoltenberg đã gặp đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng hồi tháng 6. Trong cuộc phỏng vấn hôm 7/7, khi được hỏi về đánh giá cá nhân của mình về ông Biden với tư cách là một nhà lãnh đạo hiệu quả, ông Stoltenberg cho biết cuộc trò chuyện của họ là tích cực.
“Chúng tôi đã có một cuộc họp hiệu quả. Và tất nhiên, không có cách nào để đưa ra những quyết định lớn về cách củng cố hơn nữa NATO, mở rộng NATO, kết nạp các thành viên mới mà không có sự lãnh đạo mạnh mẽ của Mỹ”, vị quan chức dân sự hàng đầu của liên minh 75 tuổi này nói.
Minh Đức (Theo CBS News)
