Hình tượng Trần Chân đã quá quen với khán giả yêu thích dòng phim võ thuật, ông là một người anh hùng yêu nước, thà chết chứ không khuất phục trước người Nhật Bản cùng câu nói “Sống là người Trung Quốc, chết làm ma Trung Quốc”. Dù từng được dựng thành phim nhiều lần với nhiều câu chuyện khác nhau, song nhân vật này đều có chung lai lịch: là đệ tử chân truyền của Hoắc Nguyên Giáp, thuộc võ phái Tinh võ môn và sống vào đầu thời kỳ dân quốc ở Trung Hoa.
Nhờ sự khắc họa quá thành công nhân vật Trần Chân trên màn ảnh đã khiến nhiều người bị lầm tưởng đây là nhân vật có thật, nhưng thực sự, đây hoàn toàn là nhân vật hư cấu.
Nguyên mẫu của Trần chân
Có ý kiến cho rằng, nhân vật anh hùng Trần Chân được xây dựng dựa trên nguyên mẫu cuộc đời võ sư Lưu Chấn Thanh - đệ tử chân truyền của Hoắc Nguyên Giáp cũng là cao thủ bậc nhất Trung Hoa.
Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu võ thuật Trung Quốc lại đưa ra ý kiến khác. Khi nghiên cứu những nhân vật đã sáng lập Tinh võ thể dục hội, các chuyên gia tìm ra ba võ sư cùng mang họ Trần – những người rất có thể là nguyên mẫu của hình tượng Trần Chân.
Đầu tiên là Trần Kỳ Mỹ (1878-1916), một chí sĩ cách mạng Trung Quốc cận đại, nguyên lão của Đồng minh hội. Thứ hai là Trần Công Triết, một trong “tinh võ tứ kiệt”, võ công xuất chúng, ông đã không tiếc tiền của để đóng góp xây dựng Tinh võ hội.
Nhờ nỗ lực của ông, phong trào kháng Nhật của Tinh võ hội đã diễn ra mạnh mẽ, nhanh chóng. Năm 1920, nhân kỷ niệm 10 năm Tinh võ hội, nhờ Trần Công Triết, Tôn Trung Sơn đã đồng ý viết tặng Tinh võ hội bốn chữ “Tinh thần thượng võ”.
Người thứ ba là Trần Thiết Sinh, cũng là một trong “tinh võ tứ kiệt”. Nhiều người cho rằng, Trần Chân là nhân vật quy tụ những điểm mạnh nhất của ba nhân vật trên, đó là sự quyết đoán, dám nghĩ, dám làm của Trần Kỳ Mỹ, võ công cao cường của “tinh võ tứ kiệt” Trần Công Triết và Trần Thiết Sinh.
Video: Trận đánh hay nhất của Trần Chân (Chân Tử Đan).
Trần Chân trên màn ảnh
Có rất nhiều bộ phim truyền hình khắc hoạ sống động hình tượng Trần Chân, nổi tiếng trong đó là Tinh võ môn (1972 – Lý Tiểu Long thủ vai), Trần Chân (1981 – Lương Tiểu Long), Tinh võ anh hùng (1994 – Lý Liên Kiệt), Tinh võ môn hay còn gọi Huyền thoại Trần Chân (1995 – Chân Tử Đan), sau này có Tinh võ Trần Chân (2008 –Trần Tiểu Xuân)…
Nhân vật Trần Chân được coi là tượng đài trong dòng phim võ thuật. Những diễn viên từng đảm nhận vai Trần Chân đều là tên tuổi hạng A như Lý Tiểu Long, Lương Tiểu Long, Lý Liên Kiệt, Chân Tử Đan, Trần Tiểu Xuân (bản truyền hình). Lý Tiểu Long nhờ vai Trần Chân trong Tinh võ môn (1972) đã trở thành ngôi sao đẳng cấp quốc tế.
Nam diễn viên Lương Tiểu Long qua bộ phim truyền hình Trần Chân của hãng truyền hình ATV, đã chiếm được sự yêu mến của khán giả về khả năng võ thuật đỉnh cao của mình dù cho ông không sở hữu ngoại hình bắt mắt. Bộ phim Lương Tiểu Long gay cấn và hấp dẫn không kém bản điện ảnh của Lý Tiểu Long, nhờ đó giúp nhà đài thu hút thêm 50% người xem, thậm chí đánh bại đối thủ là TVB vào những năm đó.
Vì áp lực từ thành công của Lý Tiểu Long và Lương Tiểu Long khiến Chân Tử Đan từng gặp nhiều áp lực khi nhận lời đóng chính trong bản phim năm 1995 - Huyền thoại Trần Chân do ATV thực hiện. Dự án này mang lại thành công ngoài mong đợi cho nam diễn viên chính. Anh được coi là phiên bản thành công của Trần Chân trên truyền hình, chỉ thua kém Lý Tiểu Long.
Thập niên 90, Trần Chân một lần nữa gây sốt trên màn ảnh nhờ Lý Liên Kiệt. Tinh võ anh hùng ra mắt năm 1994 giúp Lý củng cố vị trí ngôi sao võ thuật. Những màn giao đấu trực diện của anh và Châu Tỷ Lợi được đánh giá là kinh điển trong dòng phim hành động. Tuy nhiên, Trần Chân của Lý bị chê mờ nhạt vì thiếu cá tính, chỉ chú trọng đến võ thuật. Hơn 10 năm sau, Trần Tiểu Xuân nối tiếp các đàn anh đảm nhận vai Trần Chân trong phiên bản truyền hình - Tinh võ Trần Chân. Khán giả vui khi lại được hội ngộ võ sư màn ảnh, nhưng họ thất vọng khi dự án do Tiểu Xuân đóng "thiếu lửa".
Kể từ khi nhân vật Trần Chân lần đầu ra mắt khán giả trong bộ phim Tinh Võ Môn của đạo diễn La Duy năm 1972, từ đó đến nay, nhân vật này đã được tái hiện lại nhiều lần, và luôn nhận được sự quan tâm của khán giả.
Video: Màn giao đấu kinh điển của trong Tinh võ anh hùng.
Quốc Tiệp (t/h)