Ma trận quảng cáo thiết bị "tiết kiệm điện"
Thời tiết đang trong mùa nắng nóng cao điểm cộng thêm giá điện tăng đã trở thành nỗi lo lạm chi kinh tế của nhiều gia đình. Đây cũng là lý do mà nhiều người đang đổ xô đi tìm mua các loại thiết bị tiết kiệm điện.
Thông tin trên TTXVN, anh Hoàng Sang (quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết số điện của gia đình anh trong 2 tháng qua tăng vọt vì sử dụng điều hòa liên tục, hai vợ chồng sốt ruột nên muốn tìm phương án làm tiết kiệm.
“Tôi tìm kiếm trên mạng thì thấy bài quảng cáo về một chiếc máy có công năng tiết kiệm điện 40% với giá hơn 300.000 đồng nên mua về dùng thử. Kết quả khó kiểm chứng vì trong nhà không có gì đo đạc chứng minh và số công tơ điện tháng này chưa có dấu hiệu giảm,” anh Sang cho hay.
Nắm bắt tâm lý người tiêu dùng, trên nhiều kênh mua bán online như Facebook, Shopee, Lazada… tràn ngập các sản phẩm thiết bị tiết kiệm điện năng được bày bán tràn lan với lời quảng cáo có cánh như “tiết kiệm tới 50%,” “hoàn toàn tối ưu hóa công suất,” “tuổi thọ 10 năm”…
Theo hình ảnh quảng cáo, các thiết bị trên đều có dạng khối hộp, kích thước tương đương chuột máy tính, có một hoặc hai đèn báo. Bên ngoài vỏ hộp ghi nội dung khá đơn giản: “Electric saving box,” “Smart Energy Saver”... Người bán cho biết chỉ cần cắm vào nguồn điện trong gia đình là đã có thể sử dụng thiết bị.
Ảnh minh họa
Mức giá bán đối với của các thiết bị tiết kiệm điện dao động từ vài chục nghìn đến cả triệu đồng. Tất cả các thiết bị đều được giới thiệu có công dụng giúp kéo giảm từ 30-50% chỉ số điện tiêu thụ hàng tháng, nguồn gốc hoặc sản xuất theo công nghệ Mỹ, Đức, Trung Quốc...
Tham khảo một sản phẩm thiết bị có tên “thiết bị tiết kiệm và cân bằng nguồn điện” có giá 250.000 đồng tại một shop trên sàn Shopee, chủ cửa hàng “tung hô” công năng sản phẩm có tỷ lệ tiết kiệm điện từ 15-40% tùy thời điểm… Khi được hỏi về nguồn gốc xuất xứ, người bán này cho sản phẩm có nguồn gốc từ nước ngoài và đã được một số cơ quan trong ngành giám định chất lượng.
Thí nghiệm kiểm chứng
Theo VTV, để thử nghiệm xem thiết bị có thực sự như những lời quảng cáo trên mạng là có thể giảm được 30 - 40% lượng điện tiêu thụ hàng tháng hay không, PV đã cắm bình siêu tốc vào ổ điện có đấu nối với công tơ để xem khi đun sôi bình nước này, lượng điện tiêu thụ là bao nhiêu?
Theo đó, chỉ số ban đầu của công tơ điện là 1,9 kw/h. Đến khi bình nước được đun sôi, chỉ số công tơ là 2,0 kw/h. Như vậy, lượng điện tiêu thụ là 0,1 kw/h.
Tiếp tục thử nghiệm với “tiết kiệm điện” cũng trong khoảng thời gian đun sôi 1 bình nước để xem lượng điện tiêu thụ khi cắm thiết bị này vào nguồn điện có giảm đi hay không? Thực tế cho thấy, chỉ số công tơ điện, sau khi đun sôi bình nước đã tăng từ 1,9 kw/h lên 2,1kw/h. Như vậy, lượng điện tiêu thụ không những không giảm mà còn tăng thêm 0,1 kw/h.
Tìm hiểu cấu tạo bên trong của thiết bị được quảng cáo là có khả năng tiết kiệm điện, các chuyên gia cũng đưa ra nhận định tương tự.
Ông Dương Đức Lập - Phòng kiểm tra, giám sát mua bán điện Công ty điện lực Bắc Ninh nhận định: "Bên trong thiết bị này được cấu tạo khá đơn giản chỉ gồm có 1 tụ điện, 1 bảng mạch gồm 8 con điện trở, giúp chiếu sáng bóng đèn Led. Do vậy có thể khẳng định thiết bị này không có khả năng tiết kiệm điện như quảng cáo".
Cũng theo nhận định của các chuyên gia, các thiết bị này chỉ có tác dụng bù công suất phản kháng, giảm tổn thất trên hệ thống điện. Chính bởi vậy, việc mua các thiết bị này chẳng khác nào ném tiền qua cửa sổ.
Ông Dương Đức Lập đưa ra lời khuyên: "Chúng tôi khuyến cáo người dân không nên tin một chiều vào các thông tin quảng cáo mà phải biết cách kiểm tra, đối chiếu thông tin bằng cách liên hệ với các đơn vị nghiên cứu hay bộ phận chăm sóc khách hàng của các công ty điện lực để tránh mất tiền oan vì mua phải các thiết bị điện kém chất lượng hay các thiết bị được quảng cáo không đúng sự thật".
Trước đó, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng đã đưa ra cảnh báo về việc quảng cáo sai sự thật của những thiết bị tiết kiệm điện. Các thiết bị này hoàn toàn không được Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương hoặc đơn vị chuyên ngành về tiết kiệm năng lượng có uy tín trên thị trường chứng nhận về hiệu quả tiết kiệm điện như quảng cáo.
Vì vậy, người dùng cần phải cẩn trọng trước những sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, công dụng và chưa được thẩm định bởi cơ quan chuyên môn. Việc tiết kiệm điện chỉ có thể đến từ việc quản lý thói quen sử dụng một cách hợp lý các thiết bị điện trong gia đình.
Lam Anh (Tổng Hợp)
