Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 18/2022/TT-BYT về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 56/2017/TT-BYT ngày 29 tháng 12 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định chi tiết thi hành Luật Bảo hiểm xã hội và Luật An toàn vệ sinh lao động thuộc lĩnh vực y tế.
Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/2/2023.
Sửa trường hợp mắc bệnh được nhận BHXH một lần
Theo đó, quy định mới tại khoản 1 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT sửa đổi các trường hợp mắc bệnh được hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần như sau: Ngoài trường hợp đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS quy định tại điểm c khoản 1 Điều 60 Luật BHXH, người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn được hưởng BHXH một lần.
Như vậy, có thể thấy, theo quy định mới, người mắc bệnh ung thư, bại liệt... không cần kèm theo điều kiện như quy định cũ mà vẫn sẽ được hưởng BHXH một lần.
Riêng các bệnh, tật khác thì phải có đồng thời hai điều kiện: Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát/tự thực hiện các hoạt động phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày và phải có người theo dõi, giúp đỡ... hoàn toàn thì được hưởng BHXH một lần.
Hướng dẫn cấp giấy nghỉ việc hưởng BHXH cho người mắc Covid-19
Đồng thời, khoản 13 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT còn bổ sung quy định về cấp giấy ra viện và giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH cho người nhiễm Covid-19 điều trị tại cơ sở khám, chữa bệnh.
Theo đó, đối tượng cấp: Người nhiễm Covid-19 điều trị nội trú/ngoại trú tại cơ sở khám, chữa bệnh; cơ sở thu dung, điều trị Covid-19 như bệnh viện dã chiến, bệnh viện điều trị Covid-19, bệnh viện hồi sức cấp cứu Covid-19, trung tâm hồi sức tích cực người bệnh Covid-19.
Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy: Người đứng đầu các cơ sở khám, chữa bệnh nêu trên hoặc người được người đứng đầu uỷ quyền.
Về trình tự cấp gấy ra viện, giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH: Sau khi kết thúc điều trị, người bệnh được cấp hai loại giấy tờ này. Các giấy đã cấp trước ngày 15/02/2023 không đúng mẫu thì sẽ được cấp lại.
Người lao động đã điều trị Covid-19 nhưng chưa được cấp giấy ra viện/giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH thì căn cứ đề nghị của người này và hồ sơ bệnh án để cấp một trong hai loại giấy này cho người bệnh.
Người bệnh sau khi ra viện, trong giấy ra viện có ghi thông tin về thời gian tiếp tục điều trị ngoại trú/thời gian cách ly thì thời gian nghỉ việc được xác định theo thời gian ghi trong giấy ra viện.
Người bệnh sau khi ra viện, trong giấy ra viện không ghi thời gian tiếp tục điều trị ngoại trú nhưng người bệnh phải cách ly thì thời gian nghỉ việc được xác định theo thời gian cách ly…
Bổ sung quy định về cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH
Theo đó, nguyên tắc cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH (gọi tắt là giấy chứng nhận) quy định như sau:
Thứ nhất, một lần khám chỉ được cấp một giấy chứng nhận.
Trường hợp người bệnh cần nghỉ dài hơn 30 ngày thì khi hết hoặc sắp hết thời hạn nghỉ ghi trên giấy chứng nhận đã được cấp, người bệnh phải tiến hành tái khám để người hành nghề xem xét quyết định.
Thứ hai, trường hợp người lao động trong cùng một thời gian được 2 chuyên khoa trở lên của các cơ sở khám, chữa bệnh khác nhau khám và cùng được cấp giấy chứng nhận thì chỉ được hưởng một trong những giấy chứng nhận có thời gian nghỉ dài nhất.
Thứ ba, trường hợp người lao động khám nhiều chuyên khoa trong cùng một ngày tại cùng một cơ sở khám, chữa bệnh với nhiều bệnh khác nhau thì chỉ cấp một giấy chứng nhận và được giải quyết hưởng chế độ BHXH đối với bệnh có chế độ cao nhất (quy định mới bổ sung).
Thông tư 18/2022/TT-BYT quy định thêm 2 trường hợp trong nguyên tắc cấp giấy chứng nhận là: Trường hợp người bệnh điều trị bệnh lao theo Chương trình Chống lao Quốc gia thì thời gian nghỉ tối đa không quá 180 ngày cho một lần cấp giấy chứng nhận; Trường hợp người lao động bị sẩy thai, phá thai, nạo, hút thai, thai chết lưu mà tuổi thai từ 13 tuần tuổi trở lên thì thời gian nghỉ tối đa theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội nhưng không quá 50 ngày cho một lần cấp giấy chứng nhận.
Ngoài ra, người lao động cũng được yêu cầu cấp giấy nghỉ việc hưởng BHXH nếu đi khám mà chưa được cấp. Đây cũng là một trong những hướng dẫn mới được ghi nhận tại khoản 16 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT.
Theo đó, nếu đã khám bệnh, chữa bệnh nhưng chưa được cấp giấy ra viện, giấy chứng sinh, giấy chứng nhận nghỉ dưỡng thai, giấy chứng nhận không đủ sức khỏe để chăm sóc con sau khi sinh, giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH thì người lao động có thể làm văn bản đề nghị cơ sở khám chữa, bệnh đã khám và điều trị cấp mới các loại giấy tờ này cho mình.
Thông tư 18/2022/TT-BYT cũng hướng dẫn, phần ngày, tháng, năm trên phần chữ ký của người hành nghề của giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH, giấy ra việc, giấy nghỉ dưỡng thai,… phải ghi theo đúng ngày mà giấy này được cấp.
Người bị tai nạn lao động được chủ động đi giám định lại
Theo khoản 8 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT, người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đã thực hiện giám định sức khỏe để hưởng chế độ có thể chủ động đi khám giám định lại mức suy giảm khả năng lao động.
Người này còn không mất phí khám giám định nếu kết quả giám định lại đủ điều kiện để người lao động được điều chỉnh tăng mức hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
Trước đó, tại khoản 1 Điều 12 Thông tư 56/2017/TT-BYT, người lao động sau khi đã giám định mức độ suy giảm khả năng lao động thì phải chờ ít nhất 2 năm (đủ 24 tháng) mới được giám định lại.
Điều chỉnh hồ sơ giám định sức khỏe để nghỉ hưu, lấy BHXH một lần
Quy định mới tại Thông tư 18/2022/TT-BYT đã bổ sung thêm các loại giấy tờ chứng minh cho việc người lao động gặp vấn đề về sức khỏe, cần được giám định để làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất, nhận BHXH một lần, hưởng chế độ bảo hiểm khi lao động nữ không đủ sức khỏe để chăm sóc con sau khi sinh hoặc sau khi nhận con do nhờ người mang thai hộ hoặc phải nghỉ dưỡng thai.
Theo Thông tư 56/2017/TT-BYT, người lao động có thể sử dụng bản chính hoặc bản sao hợp lệ của một trong các giấy tờ sau: Tóm tắt hồ sơ bệnh án (Bệnh án sản khoa hoặc bệnh khác); Giấy xác nhận khuyết tật; Giấy ra viện; Sổ khám bệnh; Bản sao Hồ sơ bệnh nghề nghiệp; Biên bản giám định bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động.
Từ ngày 15/02/2023, ngoài các giấy tờ kể trên, người lao động còn có thể sử dụng bản chính hoặc bản sao hợp lệ của các giấy tờ khác: Phiếu khám bệnh; Phiếu kết quả cận lâm sàng; Đơn thuốc của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Tuệ Minh
