Khi "chốt đơn" mua hàng online trên các mạng xã hội Facebook, Tiktok,… khách hàng thường để lại thông tin như số điện thoại, địa chỉ công khai trên các bình luận.
Lợi dụng những sơ hở trong quá trình thanh toán số, sự thiếu cẩn trọng của người mua và người bán, các đối tượng đã thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Suýt mất tiền vì "shipper bất đắc dĩ"
Các đối tượng lừa đảo đã lập tài khoản Zalo có tên giống hệt tên cửa hàng, sau đó chủ động nhắn tin cho khách để "chốt đơn".
Chúng cung cấp số tài khoản ngân hàng trùng tên với chủ cửa hàng, khiến người mua chủ quan, tưởng là giao dịch chính thống. Thấy tên tài khoản Zalo và tên người nhận tiền khớp với cửa hàng, nhiều khách đã tin tưởng chuyển tiền mua hàng mà không kiểm chứng thêm.
Tin nhắn các đối tượng nhắn tin hối thúc ông T. nhằm chiếm đoạt tài sản.
Ông N.T.T. (63 tuổi, ngụ phường Tân Phú, Tp.Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước) cho biết, trong lúc lướt Facebook, ông thấy một tài khoản rao bán áo thun với giá 270.000 đồng. Thấy rẻ, ông quyết định đặt mua một chiếc.
Ngày 28/5, khi đang uống cà phê với bạn bè, ông nhận được cuộc gọi thông báo đơn hàng đã giao tới nhà và yêu cầu ông chuyển khoản thanh toán.
Sau khi ông T. chuyển tiền, một số điện thoại khác lập tức gọi đến, nói rằng ông đã chuyển nhầm vào tài khoản cá nhân của “một người bạn” và nhờ ông hỗ trợ. Ông T. từ chối, cho biết đã hoàn tất việc thanh toán và không liên quan gì thêm.
Ngay sau đó, người gọi đầu tiên tiếp tục liên lạc, tự xưng là shipper và tỏ ra hoảng hốt. Họ cho rằng, số tài khoản ông T. chuyển tiền là tài khoản đã được dùng để đăng ký làm shipper.
Người này còn dọa nếu không “xóa đăng ký”, ông T. sẽ bị hệ thống tự động trừ 3,6 triệu đồng mỗi tháng vì bị xem là “shipper bất đắc dĩ”. Để giải quyết, họ yêu cầu ông gọi đến số tổng đài 19004328 để được “hướng dẫn”.
Khi ông T. còn đang do dự, các tin nhắn từ đối tượng liên tục giục giã ông phải gọi ngay. Rất may, bạn bè có mặt đã ngăn lại và cảnh báo đây là chiêu lừa đảo vì từng có người trong nhóm suýt mất hàng chục triệu đồng với kịch bản tương tự.
Sau đó, ông T. gọi điện cho một cán bộ tại chi nhánh VietinBank Bình Phước và được xác nhận đây là hình thức lừa đảo đang phổ biến trên mạng xã hội. Nhờ cảnh giác kịp thời, ông đã tránh được hậu quả đáng tiếc.
Người dùng mạng xã hội chưa đảm bảo an toàn thông tin cá nhân
Thực tế cho thấy, các chiêu trò lừa đảo trên mạng xã hội ngày càng tinh vi, lợi dụng tâm lý cả tin và sự thiếu hiểu biết về công nghệ của người dân, đặc biệt là người cao tuổi, để thực hiện hành vi phạm pháp.
Chỉ từ một giao dịch mua hàng nhỏ, kẻ gian có thể dẫn dụ nạn nhân vào hàng loạt tình huống giả mạo, gây hoang mang và ép buộc truy cập vào các đường link, số điện thoại do chúng giăng sẵn.
Cảnh giác khi mua hàng trên mạng. (Ảnh minh họa).
Thông tin cá nhân bị rò rỉ không chỉ dẫn đến những vụ lừa đảo đơn lẻ mà còn có thể bị khai thác vào nhiều mục đích nguy hiểm hơn, như phân tích trái phép hành vi tiêu dùng, phát tán thư rác, quảng cáo không mong muốn. Nghiêm trọng hơn, kẻ gian có thể sử dụng dữ liệu này để tấn công có chủ đích, chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, mạng xã hội nhằm trục lợi bất chính.
Theo Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh Bình Phước), nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc các bên như sàn thương mại điện tử, đơn vị giao hàng hoặc chính người dùng chưa đảm bảo an toàn thông tin cá nhân.
Công an tỉnh Bình Phước khuyến cáo người dân cần cảnh giác khi nhận hàng, luôn kiểm tra kỹ thông tin người giao và đối chiếu đơn hàng trên ứng dụng. Không chuyển tiền trước hoặc cung cấp thông tin cá nhân khi chưa xác minh rõ ràng.
Ngoài ra, người dùng nên áp dụng các biện pháp bảo mật như xác thực hai lớp, đặt mật khẩu mạnh cho tài khoản mua sắm, và hạn chế chia sẻ thông tin đơn hàng, hình ảnh lên mạng xã hội.
Để tự bảo vệ mình và người thân, người dân tuyệt đối không chia sẻ thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng cho người lạ; không gọi đến số điện thoại lạ, không nhấp vào đường link không rõ nguồn gốc. Khi có dấu hiệu nghi vấn, cần liên hệ ngay với ngân hàng, công an địa phương hoặc chuyên gia để được tư vấn kịp thời.
Đặc biệt, khi mua hàng online, chỉ nên thanh toán khi đã nhận hàng tận tay. Sự tỉnh táo và cảnh giác là lá chắn hiệu quả nhất trước các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi trong thời đại số.
