Một viện nghiên cứu hàng đầu của Trung Quốc đang phát triển một trạm điện hạt nhân nhỏ nhất thế giới với kích cỡ vừa đủ để đặt vào trong một tàu container. Hệ thống này có thể được lắp đặt trên các đảo mà Trung Quốc chiếm đóng, xây dựng trái phép trên Biển Đông trong vòng 5 năm tới.
Mô hình trạm điện hạt nhân từng được công bố hồi tháng 4.
Các nhà nghiên cứu đang thực hiện dự án gọi đơn vị này là "hedianbao", hay "trạm điện hạt nhân xách tay".
Mặc dù kích cỡ của trạm điện tương đối nhỏ, nhưng nó được thiết kế để đặt trọn vào trong khoang của một tàu container với chiều dài khoảng 6,1m và cao khoảng 2,6m.
Nó có thể sản xuất được 10 megawatt nhiệt, và nếu được chuyển tải thành điện, nó sẽ có thể cung cấp đủ điện năng cho khoảng 50.000 hộ gia đình.
Hệ thống này cũng có khả năng vận hành trong nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ mà không cần tiếp nhiên liệu.
Các nhà khoa học cho biết, "hedianbao" không tạo ra nhiều bụi và khói, bởi vậy trên một hòn đảo nhỏ cư dân sẽ khó nhận thấy sự tồn tại của nó.
Theo SCMP, dựa án này được đầu tư phát triển bởi Quân giải phóng Nhân dân (PLA) và được các nhà khoa học từ Viện Công nghệ an toàn năng lượng hạt nhân thuộc Viện Khoa học Trung Quốc nghiên cứu.
Hệ thống này có thể đặt vừa trên các tàu container.
“Một phần nguồn kinh phí phát triển dự án đến từ quân đội, nhưng mục tiêu lớn của chúng tôi là đưa công nghệ này phục vụ cho mục đích dân sự”, giáo sư Huang Qunying, nhà khoa học hạt nhân tham gia vào dự án, cho biết.
Các nhà khoa học Trung Quốc cũng thừa nhận rằng công nghệ của họ tương tự như công nghệ mà lực lượng hải quân Liên Xô từng sử dụng trên các tàu ngầm hạt nhân vào những năm 1970.
Tuy nhiên, Trung Quốc có lẽ là quốc gia đầu tiên trên thế giới sử dụng công nghệ này cho các hoạt động trên mặt đất.
Dù mang đến những lợi ích rõ rệt như tạo ra một lượng lớn điện và khử muối trong nước biển để sử dụng như nước ngọt, trạm điện này cũng đặt ra câu hỏi về vấn đề môi trường nghiêm trọng.
Các nhà khoa học cảnh báo các chất thải phóng xạ có thể gây ảnh hưởng đến không chỉ các nước lân cận, mà còn lan rộng khắp thế giới thông qua các dòng hải lưu lớn.
Một nhà nghiên cứu môi trường biển tại Đại học Hải dương Trung Quốc cho biết phóng xạ từ nhà máy hạt nhân không được xử lý tốt khi tràn ra các đại dương có thể làm thay đổi hệ sinh thái của toàn bộ khu vực xung quanh một hòn đảo.
"Nhiều loài cá và các loại sinh vật biển sẽ không thể thích ứng với những thay đổi lớn của môi trường do nước biển bị khử muối và gia tăng nhiệt", nhà nghiên cứu này cho biết. "Nếu một thảm họa hạt nhân xảy ra ở Biển Đông, nó sẽ không gây ra biến cố ngay lập tức, nhưng về lâu dài hậu quả sẽ là khó lường".
Do đó, đã có những khuyến cáo rằng, trước khi đưa bất kỳ nhà máy điện hạt nhân nào ra một hòn đảo trên Biển Đông, chính phủ Trung Quốc nên xem xét không chỉ lợi ích chính trị, quân sự hay kinh tế, mà cần phải thực hiện các đánh giá khoa học toàn diện về tác động môi trường tiềm năng có thể gây ra.
Quốc Vinh
