Tào Tháo là một chính trị gia xuất sắc, nhà chiến lược quân sự tài ba và nhà văn nổi tiếng cuối thời Đông Hán., trong lịch sử Trung Quốc. Ông đã tiêu diệt các thế lực cát cứ như Viên Thiệu Viên Thuật, Lữ Bố, Lưu Biểu, Mã Siêu, Hàn Toại... cơ bản thống nhất khu vực phía Bắc Trung Quốc, đặt nền móng sáng lập ra triều đại Tào Ngụy trong thời kỳ Tam Quốc.
Còn trong tác phẩm Tam quốc diễn nghĩa, hình tượng Tào Tháo được mô tả khá tiêu cực. Tuy nhiên, qua những lời nói và hành động được ghi chép lại, ta có thể thấy được một góc nhìn khác về con người Tào Tháo.
Hai câu nói nổi tiếng của Tào Tháo: "Kẻ nhận sai chẳng khác nào nói mình nhu nhược" và "Biết sai sửa sai, nhưng không bao giờ nhận mình sai" đã phần nào thể hiện cá tính mạnh mẽ và bản lĩnh của vị quân chủ này.
Câu nói "Kẻ nhận sai chẳng khác nào nói mình nhu nhược" cho thấy quan điểm của Tào Tháo về việc nhận sai. Ông cho rằng, việc nhận sai là biểu hiện của sự yếu đuối, thiếu bản lĩnh. Con người cần phải có niềm tin vào bản thân, vào khả năng và quyết định của mình, dù kết quả có ra sao cũng không nên phủ nhận những gì đã làm.
Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc Tào Tháo đề cao sự cố chấp, bảo thủ. Câu nói "Biết sai sửa sai, nhưng không bao giờ nhận mình sai" đã thể hiện quan điểm của ông về việc sửa sai. Tào Tháo cho rằng, con người cần phải nhận thức được sai lầm của bản thân để sửa chữa, nhưng không cần thiết phải công khai thừa nhận sai lầm đó. Điều quan trọng là rút ra bài học kinh nghiệm và hành động để không lặp lại sai lầm trong tương lai.
Quan điểm của Tào Tháo về việc nhận sai có thể gây ra nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, ta cần nhìn nhận nó trong bối cảnh lịch sử và tính cách của Tào Tháo. Là một vị lãnh đạo tài ba, Tào Tháo luôn phải giữ vững uy quyền và sự quyết đoán của bản thân để thống trị đất nước và chống lại kẻ địch. Việc công khai thừa nhận sai lầm có thể ảnh hưởng đến lòng tin của binh sĩ và người dân đối với ông.
Nhìn chung, hai câu nói của Tào Tháo thể hiện cá tính mạnh mẽ, bản lĩnh và quan điểm sống độc đáo của vị quân chủ này. Dù gây tranh cãi, nhưng những lời nói này cũng mang đến cho chúng ta bài học quý giá về sự cân bằng giữa việc giữ vững niềm tin vào bản thân và khả năng học hỏi từ những sai lầm để trưởng thành. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, những bài học này cần được áp dụng một cách linh hoạt, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể.
* Bài viết này là góc nhìn của tác giả. Bạn đọc có thể có những suy nghĩ và ý kiến khác.
Quốc Tiệp