“Mật ngọt” sau gần 40 năm
Mới đây, chúng tôi đã nhận được đơn kêu cứu của bà Lê Thị Cháu (73 tuổi), tạm trú tại quận Sơn Trà, TP.Đà Nẵng. Bà Cháu cho biết, bố là liệt sĩ Lê Tôn, hy sinh trong kháng chiến chống Pháp vào tháng 6/1946 và bà nội là Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Qùy. Khi mới lên 1 tuổi, bố mất nên bà được chú ruột là ông Lê Tuyên và vợ là Trần Thị Trai nhận làm con nuôi.
Năm 1969, cha mẹ nuôi của bà mua và sống tại căn nhà số 4 Hoàng Hoa Thám, TP.Huế với diện tích đất 807m2. Năm 1972, cha mẹ nuôi bà chết vì tai nạn giao thông. Bà tiếp tục sống tại căn nhà này.
Ngày 18/1/1978, gia đình bà được chính quyền địa phương cấp Giấy chứng nhận kê khai đăng ký nhà do bà Cháu làm chủ hộ. Ngày 26/10/1979, gia đình bà bất ngờ khi chính quyền địa phương ban hành quyết định quản lý căn nhà trên với lý do “thuộc diện vắng chủ” và sau đó cưỡng chế gia đình ra khỏi nhà.
Từ đó đến nay, bà Cháu liên tục khiếu nại đòi nhà với lý do chính quyền địa phương quản lý nhà của gia đình là trái pháp luật. Sau 37 năm liên tục khiếu nại, đến ngày 19/7/2016, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế mới ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu.
Ngày 6/9/2017, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình: “Bộ trưởng bộ Xây dựng giải quyết khiếu nại của bà Lê Thị Cháu theo thẩm quyền và quy định của pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trước ngày 1/11/2017”.
Đến ngày 13/11/2017, bộ Xây dựng có công văn báo cáo, đề xuất 2 phương án giải quyết lên Thủ tướng Chính phủ. Phương án 1, xét việc chính quyền địa phương quản lý nhà vắng chủ không đúng chính sách, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế giao lại quyền sở hữu ngôi nhà số 4 Hoàng Hoa Thám cho gia đình bà Cháu để tạo điều kiện cho gia đình sử dụng làm nơi thờ tự Bà mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Qùy và Liệt sĩ Lê Tôn. Phương án 2, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế giải quyết cho bà Cháu thuê và mua ngôi nhà này theo quy định về mua bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước.
Ngày 31/12/2017, Văn phòng Chính phủ có thông báo về ý kiến kết luận, chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình. Theo đó, đây là vụ việc phức tạp về mặt pháp lý, kéo dài, quan điểm giải quyết của các cơ quan còn khác nhau. Bà Cháu là con ruột của liệt sĩ và là cháu của Bà mẹ Việt Nam anh hùng, nên cần xem xét, giải quyết có lý, có tình đối với gia đình có công với cách mạng, đảm bảo tính ổn định chung.
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình giao bộ Xây dựng theo thẩm quyền ban hành quyết định giải quyết khiếu nại của bà Cháu theo hướng cho gia đình thuê, mua ngôi nhà này theo quy định về mua bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước.
Trường hợp ngôi nhà trên phải thu hồi để thực hiện dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì xem xét, bố trí cho gia đình bà Cháu thuê, mua ngôi nhà khác thuộc sở hữu nhà nước tại TP.Huế; hoặc giao cho gia đình 1 diện tích đất ở TP.Huế và xem xét, giải quyết miễn giảm tiền sử dụng đất theo quy định đối với gia đình có công với cách mạng.
Vẫn phải ngóng chờ…
Từ đó đến nay, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế chỉ đồng ý giao cho gia đình bà Cháu 1 lô đất 85m2 hoặc lô 114m2 tại khu tái định cư Bàu Vá ở ngoại ô ven TP.Huế.
Bà Cháu cho biết, đến nay vẫn chưa có nhà cửa, đang sống nhờ ở nhà cháu gái. Điều bà mong muốn lớn nhất là có nơi thờ tự ổn định cho những người thân đã khuất. Đồng thời, bà muốn được mua lại căn nhà trên, còn không thì mong chính quyền địa phương giao lại cho mình 1 phần tài sản tương đương giá trị.
“Căn nhà của tôi ở ngay trung tâm thành phố, với diện tích hơn 800m2, vậy nhưng, chính quyền địa phương giao cho gia đình tôi lô đất khoảng 100m2, lại ở vùng tái định cư, ngoại ô thì làm sao người dân chấp nhận”, bà chua xót.
Liên quan đến vấn đề này, ngày 19/5/2017, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế có văn bản gửi bộ Xây dựng cho biết, căn nhà này trước đây để trống và cho thuê kinh doanh cà phê. Đến nay, căn nhà đã giao cho trung tâm Xúc tiến du lịch và Hỗ trợ du khách thuộc sở Du lịch quản lý, sử dụng làm trụ sở làm việc. “Vì vậy, việc cho bà Lê Thị Cháu thuê và mua căn nhà số 4 Hoàng Hoa Thám theo quy định về mua bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước là không thể giải quyết được”, văn bản ghi.
Trao đổi với PV, ông Hoàng Ngọc Khanh, Chánh văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế xác nhận, căn nhà số 4 Hoàng Hoa Thám là của gia đình bà Cháu. Phía tỉnh đã nhận được yêu cầu của Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình để có hướng xử lý đơn và theo đúng yêu cầu, nội dung đơn trình bày.
Cũng theo ông Khanh, do trước đây, căn nhà đã được xác lập là tài sản sở hữu Nhà nước nên phía tỉnh đang chờ ý kiến của bộ Xây dựng. Phía bộ Xây dựng sẽ có hướng dẫn cụ thể về việc trong trường hợp trả lại căn nhà thì từng bước như thế nào, hoặc chuyển đổi ngôi nhà hoặc lô đất khác thì thủ tục ra sao.
Sau khi nhận được ý kiến của bộ Xây dựng, chính quyền địa phương sẽ gặp gỡ, trao đổi để có hướng xử lý tốt nhất, đảm bảo đầy đủ quyền lợi, nguyện vọng cho bà Cháu.
