Lãnh đạo Đảng Lao động Úc Anthony Albanese hôm 21/5 đã tuyên bố giành chiến thắng và kế nhiệm ông Scott Morrison trở thành Thủ tướng thứ 31 của Úc. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu Đảng của ông Albanese có đạt đủ 76 ghế để chiếm đa số trong Hạ viện gồm 151 thành viên.
Do đại dịch, khoảng một nửa trong số 17 triệu đại cử tri của Úc đã bỏ phiếu sớm hoặc đăng ký bỏ phiếu qua bưu điện, điều này có thể sẽ làm chậm quá trình kiểm phiếu.
Cuộc bỏ phiếu sớm đã bắt đầu cách đây 2 tuần và Ủy ban Bầu cử Úc sẽ tiếp tục thu thập phiếu bầu qua bưu điện trong 2 tuần nữa.
Thủ tướng đương nhiệm Morrison hôm 21/5 cho biết, ông nhanh chóng thừa nhận thất bại mặc dù hàng triệu phiếu bầu vẫn chưa được kiểm vì cần phải có một nhà lãnh đạo Úc đi tham dự một Hội nghị Thượng đỉnh của “Bộ tứ kim cương” (Quad) ở Tokyo vào ngày 24/5 với Tổng thống Mỹ Joe Biden, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Phát biểu trước những người ủng hộ vào tối muộn ngày 21/5, ông Morrison cho biết ông đã gọi điện để chúc mừng chiến thắng của ông Albanese. “Tôi luôn tin tưởng vào người Úc và phán quyết của họ, và tôi luôn chuẩn bị tinh thần để chấp nhận phán quyết của họ”, ông nói.
Về phần mình, phát biểu trước những người ủng hộ, ông Albanese khẳng định sẽ tìm cách đoàn kết quốc gia. "Tôi sẽ làm việc mỗi ngày để gắn kết người dân Úc lại với nhau. Và tôi sẽ lãnh đạo một chính phủ xứng đáng với người dân Úc".
Ông nói thêm: "Tôi có thể hứa với tất cả người dân Úc điều này bất kể quý vị đã bỏ phiếu hôm nay như thế nào, chính phủ mà tôi lãnh đạo sẽ luôn tôn trọng tất cả mọi người".
Những ưu tiên của tân Thủ tướng Úc
Một trong những ưu tiên hàng đầu của ông Albanese với tư cách Thủ tướng sẽ là xây dựng lại quan hệ với các nhà lãnh đạo nước ngoài mà ông Morrison được cho là đã “lơ là” trong những năm gần đây, bao gồm lãnh đạo các đảo ở Thái Bình Dương, đặc biệt là quần đảo Solomon.
Vào ngày 24/5, ông Albanese dự kiến sẽ đến Tokyo cùng tân Ngoại trưởng Penny Wong của mình để hội đàm với các thành viên Quad từ Mỹ, Ấn Độ và Nhật Bản. Tại đây các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận về các ưu tiên ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Theo các cuộc thăm dò ở Úc, cuộc khủng hoảng khí hậu là một trong những vấn đề quan trọng của cuộc bầu cử, là một trong những điểm làm nên khác biệt giữa Liên minh bảo thủ cầm quyền của ông Morrison và Công Đảng của ông Albanese, và là mối quan tâm chính của cử tri.
“Tôi cho rằng sẽ có những hành động lớn hơn và nhanh hơn về biến đổi khí hậu trên phạm vi rộng hơn”, bà Marija Taflaga, giảng viên chính trị và quan hệ quốc tế tại Đại học Quốc gia Úc, cho biết.
Đảng Lao động Úc cũng hứa giảm 43% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 và đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050, một phần bằng cách tăng cường cơ chế được sử dụng để gây áp lực buộc các công ty cắt giảm phát thải.
Để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo, Đảng này có kế hoạch hiện đại hóa lưới năng lượng của Úc và triển khai các ngân hàng năng lượng mặt trời và pin cộng đồng.
Tuy nhiên, bất chấp cam kết về phát thải ròng bằng 0, Đảng Lao động cho biết, họ sẽ phê duyệt các dự án than mới nếu chúng khả thi về mặt kinh tế và môi trường.
Ông Albanese cũng ủng hộ việc tăng mức lương tối thiểu 5,1% và sẽ tìm cách đệ trình một khuyến nghị lên Ủy ban Việc làm Công bằng để mức lương tối thiểu theo kịp với tốc độ lạm phát.
Minh Đức (Theo CNN, Asahi Shimbun)