Trong bài phát biểu đầu tiên kể từ khi lên nắm quyền Thủ tướng, bà Truss tuyên bố có đủ tự tin để đưa nước Anh “vượt qua cơn bão” khủng hoảng kinh tế, cam kết hành động ngay lập tức để giải quyết một loạt thách thức do hóa đơn năng lượng tăng cao, suy thoái kinh tế đang rình rập và các cuộc đình công.
Tân Thủ tướng Anh Liz Truss hôm 6/9 đã có bài phát biểu đầu tiên trước công chúng Anh bên ngoài Số 10 Phố Downing sau khi bà được Nữ hoàng Elizabeth II chính thức bổ nhiệm làm người kế nhiệm ông Boris Johnson.
Mưa lớn và sấm sét hôm 6/9 đã buộc những người ủng hộ bà Truss phải tìm chỗ trú trong khi chờ bà đến Phố Downing. Nhưng ngay khi đoàn xe của nữ Thủ tướng thứ ba của đất nước đến nơi, mây mù đã tan.
Trong bài phát biểu đầu tiên của mình trước công chúng Anh vào ngày mưa gió, bà Truss cam kết rằng nước Anh sẽ chứng kiến những ngày nắng đẹp hơn ở phía trước bất chấp tình hình kinh tế ảm đạm hiện tại.
“Tôi sẽ hành động trong tuần này để giải quyết các hóa đơn năng lượng và đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng trong tương lai của chúng ta", bà tuyên bố.
“Dù cơn bão có mạnh đến đâu, tôi biết rằng người dân Anh vẫn mạnh mẽ hơn”, nữ Thủ tướng nói, đồng thời vạch ra 3 ưu tiên của chính phủ mới, gồm tăng trưởng nền kinh tế thông qua cắt giảm và cải cách thuế, giải quyết các hóa đơn năng lượng và đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng trong tương lai cho nước Anh, và cải cách dịch vụ y tế để đảm bảo người dân có thể đặt lịch khám và dịch vụ y tế mà họ cần.
Theo bà, bằng cách đặt ưu tiên về kinh tế, năng lượng và dịch vụ y tế, nước Anh sẽ bước lên con đường dẫn tới thành công lâu dài.
Tuy nhiên, một thực tế không thể phủ nhận là Thủ tướng Truss được thừa hưởng một nền kinh tế đang gặp khủng hoảng, với lạm phát ở mức 2 con số và Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) cảnh báo về một cuộc suy thoái kéo dài từ cuối năm nay đến tận hết năm sau.
Phóng viên Andrew Simmons của Al Jazeera, đưa tin từ London, cho biết bà Truss phải đối mặt với một loạt thách thức khó khăn.
“Bức tranh toàn cầu chống lại bà ấy, bức tranh trong nước cũng chống lại bà ấy, nhưng bà ấy nói rằng bà ấy có ý chí”, phóng viên của Al Jazerea cho biết.
Bổ nhiệm Nội các
Trong ngày 6/9, bà Truss đã bổ nhiệm các đồng minh thân cận vào các vị trí hàng đầu trong Nội các của mình.
Cụ thể, ông Kwasi Kwarteng được chọn làm Bộ trưởng Tài chính da màu đầu tiên của Anh. Trong khi đó, ông James Cleverly cũng trở thành Ngoại trưởng da màu đầu tiên của “xứ sở sương mù”.
Trong khi ông Ben Wallace tiếp tục giữ cương vị Bộ trưởng Quốc phòng, bà Therese Coffey được bổ nhiệm làm Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Y tế. Như vậy, đây là lần đầu tiên nước Anh có một nữ Phó Thủ tướng. Vị trí Phó Thủ tướng thường được trao cho một đồng minh cực kỳ thân cận của Thủ tướng.
Ngoài ra, bà Suella Braverman sẽ giữ chức Bộ trưởng Nội vụ, ông Simon Clarke sẽ đảm nhận chức Bộ trưởng Nhà ở, và ông Jacob Rees-Mogg giữ chức Bộ trưởng Kinh doanh, Năng lượng và Công nghiệp.
Điện đàm với đồng minh quan trọng
Trong bài phát biểu ngắn của mình, Truss cũng ca ngợi sự đoàn kết không ngừng của Vương quốc Anh với các đồng minh và sự ủng hộ của đất nước bà đối với “tự do và dân chủ trên toàn thế giới”.
Bà nói: “Chúng ta không thể có an ninh trong nước nếu không có an ninh ở ngoài nước".
Một đồng minh quan trọng, Tổng thống Mỹ Joe Biden, đã nhanh chóng chúc mừng bà Truss được bổ nhiệm vào vị trí Thủ tướng Anh.
“Tôi mong muốn làm sâu sắc hơn mối quan hệ đặc biệt giữa 2 nước chúng ta và hợp tác chặt chẽ trong các thách thức toàn cầu, bao gồm cả việc tiếp tục hỗ trợ Ukraine khi nước này tự bảo vệ mình trước sự gây hấn của Nga”, ông Biden viết trên Twitter.
Hai nhà lãnh đạo đã có cuộc điện đàm vào cuối ngày 6/9. Văn phòng của bà Truss cho biết, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về sự hợp tác sâu rộng trong NATO và AUKUS, thỏa thuận an ninh Mỹ-Australia-Anh được thiết lập vào năm ngoái để đối trọng với Trung Quốc.
Bà Truss cũng mong muốn “hợp tác chặt chẽ với Tổng thống Biden với tư cách là nhà lãnh đạo của các nền dân chủ tự do để giải quyết những thách thức chung, đặc biệt là các vấn đề kinh tế cực đoan do chiến dịch quân sự của Tổng thống Nga Putin gây ra”, tuyên bố cho biết.
Trước cuộc điện đàm của bà Truss với ông Biden là cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Bà Truss nhắc lại sự ủng hộ kiên định của Anh đối với “tự do và dân chủ của Ukraine” và cam kết hỗ trợ dài hạn cho Kiev.
Về phần mình, trên Twitter, ông Zelenskyy cảm ơn người dân Anh vì những khoản viện trợ kinh tế và quốc phòng lớn cho Ukraine và nhắc lại điều quan trọng là Anh sẵn sàng tăng cường viện trợ hơn nữa cho đất nước ông.
Tổng thống Ukraine cũng cho biết đã “phối hợp” với tân Thủ tướng Anh để “gây thêm sức ép” với Nga, đồng thời mời bà Truss đến thăm Ukraine và nhà lãnh đạo Anh đã nhận lời.
Minh Đức (Theo Anadolu Agency, TRT World, Al Jazeera)