Ngành công nghiệp drone (thiết bị bay không người lái) của Ukraine đã phát triển vượt bậc, từ sản xuất 5.000 drone lên hơn một triệu chiếc mỗi năm chỉ trong hai năm qua, với trọng tâm chuyển sang chất lượng và công nghệ tiên tiến.
Không chỉ đáp ứng nhu cầu phòng thủ nội địa nhờ mở rộng sản xuất và công nghệ, Ukraine còn phát triển những loại máy bay không người lái (UAV) thuộc hàng hiện đại nhất thế giới. Dù vẫn còn một số thách thức lớn kìm hãm sự mở rộng nhưng Ukraine đang nỗ lực vượt qua chúng.
Theo nghiên cứu của Trường Kinh tế Kyiv và cụm phòng thủ Brave1, sản lượng drone của Ukraine đã tăng gấp hàng nghìn lần. Năm 2022, Ukraine sản xuất khoảng 3.000-5.000 drone (toàn bộ là sản xuất trong nước). Đến năm 2023, sản lượng đã tăng lên 300.000 chiếc/năm. Dự kiến năm 2024, công suất sản xuất có thể đạt tới 4 triệu chiếc.
Bộ trưởng Chuyển đổi Kỹ thuật số của Ukraine, ông Mykhailo Fedorov thông báo, Chính phủ đã cung cấp cho Lực lượng Vũ trang Ukraine hơn 1 triệu drone. Các tình nguyện viên cũng tham gia mua hàng loạt drone, lên đến hàng chục, thậm chí hàng trăm ngàn chiếc.
Quy mô sản xuất drone của Ukraine liên tục tăng trong những năm qua.
Hiện, Ukraine có hơn 200 nhà sản xuất drone, trong đó khoảng một nửa có thể sản xuất đa dạng loại drone với số lượng lớn, không chỉ dừng ở drone điều khiển góc nhìn thứ nhất (FPV). Ngành công nghiệp này đã phát triển các loại drone gồm: Drone tầm xa có thể bay trên 1.000 km, drone tấn công, UAV trinh sát, UAV có khả năng thả hàng, drone FPV.
Một thách thức lớn mà Ukraine phải đối mặt là sự phụ thuộc vào linh kiện từ nước ngoài. Trong hai năm qua, các công ty Ukraine đã bắt đầu sản xuất một số linh kiện trong nước, giúp rút ngắn thời gian giao hàng và giảm bớt phụ thuộc vào chuỗi cung ứng quốc tế.
Sau khi làm chủ sản xuất hàng loạt, các công ty Ukraine giờ đây tập trung cải tiến công nghệ drone. Hiện tại, cả Nga và Ukraine đều phát triển các hệ thống tác chiến điện tử (EW) làm tăng tầm quan trọng của công nghệ tiên tiến.
Ví dụ, hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) hiện cho phép drone hoạt động bán tự động hoặc hoàn toàn tự động. Một người điều khiển có thể điều khiển từ xa, nhưng khi drone đã khóa mục tiêu, nó có thể hoàn thành nhiệm vụ mà không cần can thiệp thêm. Trong tình huống này, hệ thống phòng thủ của đối phương sẽ khó đối phó hơn.
Thành tựu khác là tích hợp góc nhìn máy tính và xử lý dữ liệu thời gian thực, nó cho phép UAV trinh sát hoạt động sâu trong lãnh thổ đối phương, thực hiện các nhiệm vụ như lập bản đồ, nhận diện đối tượng và tự động đưa ra quyết định trong khi bay.
Một trong những thành tựu lớn của ngành UAV Ukraine là phát triển drone tấn công tầm xa. Khả năng này giúp Ukraine tấn công mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga – với tầm bắn lên đến 1.850 km. Đây là phương tiện duy nhất Ukraine có để tấn công các mục tiêu quân sự, kho vũ khí và căn cứ trên lãnh thổ Nga.
Bước tiến này đạt được là nhờ sự tham gia tích cực của người dân, tình nguyện viên và các nhà phát triển độc lập. Sau khi chứng minh tính hiệu quả, chính phủ đã bắt đầu thực hiện các hợp đồng chính thức cho loại drone này. Hiện, Ukraine có thể triển khai hơn 200 drone tầm xa mỗi tháng.
Ngoài UAV, Ukraine còn phát triển hệ thống robot mặt đất, đóng vai trò vận chuyển đạn dược ra tiền tuyến. Drone trên biển cũng đã được phát triển.
Thông qua cụm công nghệ quân sự Brave1, Ukraine đang tích cực đầu tư vào các phát triển này với số lượng công ty tham gia công nghệ quốc phòng ngày càng tăng. Những đổi mới này không thể thay thế hoàn toàn binh sĩ, pháo binh hay xe tăng, nhưng đang giúp Ukraine phòng thủ trước Nga vốn có quân số và tài nguyên dồi dào hơn. Đối với Ukraine, UAV và hệ thống robot đang góp phần bảo vệ sinh mạng của các binh sĩ.
Anh Tuấn (Theo United24)
