Sáng 5/6, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì và điều hành của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội khóa XV tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ ba thuộc lĩnh vực kiểm toán.
Nội dung chất vấn sẽ tập trung vào: Trách nhiệm và giải pháp khắc phục tình trạng các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán nhưng vẫn xảy ra sai phạm; việc thực hiện các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm toán Nhà nước; giải pháp khắc phục tình trạng chồng chéo trong công tác thanh tra, kiểm toán...
Đặt câu hỏi chất vấn, ĐBQH Trịnh Minh Bình (đoàn Vĩnh Long) nêu, vừa qua tại một số dự án đầu tư, xây dựng đã được kiểm toán nhưng sau đó cơ quan chức năng vẫn phát hiện sai phạm trong hoạt động đấu thầu. Tổng Kiểm toán lý giải vấn đề này như thế nào? Và giải pháp để khắc phục trong thời gian tới.
Trả lời đại biểu, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, Kiểm toán Nhà nước là cơ quan do Quốc hội thành lập, với chức năng đánh giá, xác nhận, kết luận, kiến nghị về quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
Như vậy, đối tượng kiểm toán là việc quản lý sử dụng tài chính công, tài sản công theo quy định của pháp luật. Đơn vị được kiểm toán là những đơn vị trực tiếp liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công với 12 nhóm đơn vị liên quan.
Trong thời gian qua có một số vụ án lớn liên quan đến việc đấu thầu, cụ thể là vụ án tiêu cực của Tập đoàn Phúc Sơn và Tập đoàn Thuận An có sai sót trong đấu thầu.
“Tôi khẳng định hai đơn vị này là doanh nghiệp không có vốn Nhà nước, thành ra họ không phải là đơn vị được kiểm toán Nhà nước”, ông Tuấn nói và cho biết xét về góc độ đơn vị có liên quan thì họ liên quan đến việc sử dụng tài chính công, tài sản công với tư cách là nhà thầu.
Hoạt động của kiểm toán Nhà nước là kiểm toán ở đơn vị chủ đầu tư và ban quản lý dự án, trong quá trình kiểm toán ông Tuấn cho biết Kiểm toán Nhà nước thực hiện cả 3 nội dung kiểm toán Nhà nước đó là: Đánh giá xác nhận tính đúng đắn, trung thực của báo cáo tài chính; đánh giá xác nhận việc tuân thủ pháp luật trong đấu thầu, trong đầu tư xây dựng cơ bản và xác nhận tính hiệu quả trong đầu tư tài chính công, tài sản công.
Trong kiểm toán chấp hành pháp luật về đấu thầu, ông Tuấn cho biết trên cơ sở hồ sơ tài liệu do đơn vị được kiểm toán, ban quản lý dự án và chủ đầu tư cung cấp thì kiểm toán tiến hành thu thập bằng chứng để phục vụ cho việc kết luận về tính trung thực, tính đúng đắn của báo cáo tài chính.
Vì thế, trong quá trình thực hiện kiểm toán độc lập, Kiểm toán Nhà nước sẽ xem xét toàn bộ quá trình, riêng về lựa chọn nhà thầu xem việc chấp hành gọi thầu có đúng không? hồ sơ thầu và chấm thầu, ký kết hợp đồng với nhà thầu.
“Trong quá trình kiểm toán, chúng tôi đã chỉ ra những sai sót và kiến nghị xử lý từ xử lý tài chính đến hoàn thiện văn bản, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan”, ông Tuấn nói.
ĐBQH Tao Văn Giót (đoàn Lai Châu) nêu, từ các vụ án xảy ra thời gian qua cho thấy công tác phòng chống tham nhũng tiêu cực đang là vấn đề được Đảng, Nhà nước và nhân dân hết sức quan tâm. Đặc biệt Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành quyết định số 131 ngày 27/10/2023 về kiểm soát quyền lực phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật Đảng và trong hoạt động thanh tra kiểm toán. Đề nghị Tổng Kiểm toán cho biết công tác phòng chống tham nhũng tiêu cực trong nội bộ ngành kiểm toán trong thời gian qua được thực hiện như thế nào?
Trả lời nội dung này, Tổng Kiểm toán Ngô Văn Tuấn cho biết, đây là nhiệm vụ được quan tâm. Trong đó, quan tâm giáo dục về chính trị, tư tưởng, kịp thời phổ biến, quán triệt các chỉ đạo của Đảng, các văn bản mới của Nhà nước về phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Kịp thời rà soát, thể chế hóa các văn bản của Đảng, văn bản pháp luật mới. Riêng năm 2022 đã rà soát 75 văn bản liên quan đến quy trình kiểm toán để phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực.
Tăng cường kỷ cương, kỷ luật, đề cao vai trò của người đứng đầu, tổ tưởng tổ kiểm toán, đoàn kiểm toán. Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát, phát huy vai trò của cơ quan thanh tra kiểm toán Nhà nước; xử lý nghiêm những hành vi có hiện tượng tham nhũng, tiêu cực….