Xe quân sự Nga tuần tra ở Syria vào năm 2019. Ảnh: AFP.
Trong cuộc phỏng vấn của báo Mỹ New York Times (NYT), ông Ahmed al-Shara xác nhận thông tin từ lâu được đồn đoán: Moscow đã từ chối yêu cầu dẫn độ cựu lãnh đạo Bashar al-Assad. Chính phủ lâm thời Syria ban đầu muốn Nga giao nộp ông Assad để đổi lấy việc cho phép Nga duy trì sự hiện diện quân sự tại Syria.
Ông al-Shara cho biết chính phủ lâm thời Syria đã đề nghị Nga giao nộp ông al-Assad, người từng nắm quyền hàng chục năm và có mối quan hệ gần gũi với Điện Kremlin. Đổi lại, Syria sẵn sàng cho phép Nga tiếp tục duy trì các căn cứ quân sự mà họ đã thỏa thuận trước đây với chính quyền Assad. Tuy nhiên, đề xuất này đã bị phía Nga bác bỏ.
“Ông Assad chạy sang Nga vào đầu tháng 12, khi chúng tôi tiếp quản đất nước. Đến tháng 1, chúng tôi yêu cầu Điện Kremlin giao nộp ông Assad như một điều kiện để Nga tiếp tục duy trì hiện diện quân sự tại Syria. Nhưng Moscow đã từ chối lời đề nghị này”, ông al-Shara nói, theo NYT.
Trước khi chính quyền Assad bị lật đổ, Nga đã đạt thỏa thuận thiết lập sự hiện diện quân sự lâu dài tại Syria, bao gồm hai căn cứ chủ chốt: căn cứ không quân Khmeimim ở Latakia và căn cứ hải quân Tartus trên bờ Địa Trung Hải.
Hai căn cứ này đóng vai trò chiến lược quan trọng đối với Nga, đặc biệt trong các hoạt động hậu cần quân sự ở châu Phi, vì đây là những căn cứ duy nhất của Moscow nằm ven Địa Trung Hải.
Cả chính quyền mới của Syria lẫn Moscow đều xác nhận từng có các cuộc thảo luận về tương lai của các căn cứ quân sự, song Nga đã giảm đáng kể mức độ hiện diện ở hai căn cứ này.
Tuy nhiên, trả lời báo Mỹ hôm 23/4, ông al-Shara cho biết Syria không hoàn toàn khép lại cánh cửa hợp tác quân sự với Nga, kể cả khi Moscow không giao nộp ông Assad.
“Chúng tôi nói rõ với tất cả các bên rằng sự hiện diện quân sự này phải phù hợp với khuôn khổ pháp lý của Syria”, ông khẳng định.
Ông al-Shara cũng ngụ ý một phần lý do khiến Syria vẫn duy trì quan hệ với Nga là do kho vũ khí mà nước này thừa hưởng từ thời Assad chủ yếu là vũ khí Nga.
“Nga là thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Toàn bộ kho vũ khí của Syria đều là vũ khí Nga. Hơn nữa, còn có nhiều thỏa thuận về thực phẩm và năng lượng mà Syria đã dựa vào trong suốt nhiều năm qua”, ông nói. “Chúng tôi phải cân nhắc đến lợi ích của đất nước”.
“Cho đến nay, vẫn chưa có quốc gia nào đề nghị thay thế kho vũ khí mà chúng tôi phụ thuộc vào Nga”, ông nhấn mạnh.
Đăng Nguyễn - Kyiv Post
