Khi có dịp tới thăm các công trình thời La Mã cổ đại như đền Pantheon ở thành phố Roma (Italy) hay đấu trường Colosseum, du khách không khỏi trầm trồ kinh ngạc trước sự bền chắc của các kỳ quan kiến trúc. Những công trình tồn tại hàng thiên niên kỷ là một minh chứng cho sự khéo léo và trí tuệ của các kỹ sư La Mã cổ đại.
Vậy loại vật liệu xây dựng nào có thể bền chắc tới mức giữ vững cho tòa nhà khổng lồ Pantheon - nơi có phần mái vòm không được gia cố lớn nhất thế giới và đấu trường Colosseum tồn tại suốt hơn 2.000 năm không bị sụp đổ trong khi bê tông hiện đại có thể sụp đổ chỉ trong vài thập kỷ?
Kiến trúc mái vòm đặc trưng của đền Pantheon. Ảnh: CITY WONDERS
Giải đáp cho câu hỏi này, mới đây, các chuyên gia đã phát hiện ra thành phần bí mật giúp người La Mã cổ đại có thể tạo ra loại vật liệu cực bền để xây dựng lên những công trình công phu đó chính là vôi sống.
Theo báo The Telegraph, các chuyên gia thuộc Viện công nghệ Massachusetts và Harvard (Mỹ) đã phát hiện ra việc thêm vôi sống vào vật liệu xây dựng hỗn hợp sẽ tạo ra phản ứng hóa học cực nóng cho ra cặn canxi.
Nghiên cứu lớp vôi trong bê tông cổ đại, các chuyên gia khám phá cặn canxi rải khắp mặt bê tông.
Điều quan trọng, nếu các vết nứt bắt đầu xuất hiện ở giai đoạn sau và nước thấm qua sẽ khiến các cặn canxi này kết tinh lại thành canxi cacbonat, lấp đầy các khoảng trống.
Các phản ứng diễn ra một cách tự phát, chữa lành các vết nứt trước khi chúng lan rộng hơn. Điều này ngăn chặn được việc làm tổn hại đến tính toàn vẹn của cấu trúc.
Phát hiện trên giải thích vì sao mái vòm bê tông không có cốt thép lớn nhất thế giới ở đền Pantheon vẫn còn nguyên vẹn dù đền được xây dựng từ năm 128 sau Công nguyên. Trong khi đó nhiều cấu trúc bê tông hiện đại đổ nát chỉ sau vài thập kỷ.
"Các kỹ sư La Mã cổ đại vô cùng cẩn thận khi lựa chọn và xử lý nguyên vật liệu. Họ đã viết lại công thức với tỉ lệ trộn chính xác và áp dụng tại nhiều công trình xây dựng trên khắp đế quốc La Mã xưa kia", Phó giáo sư Admir Masic đến từ Viện công nghệ Massachusetts (Mỹ), chia sẻ.
Các nhà nghiên cứu cho biết khả năng tự phục hồi này có thể mở đường cho việc sản xuất bê tông hiện đại lâu dài hơn và bền vững hơn. Nhóm đang làm việc để đưa bê tông La Mã trở lại như một sản phẩm thương mại.
Minh Hoa (t/h theo Dân Trí, Tuổi Trẻ Online)
