Ung thư miệng là căn bệnh ác tính có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trong khoang miệng như trên bề mặt lưỡi, bên trong má, vòm miệng, sàn miệng, trên môi hoặc lợi. Vì triệu chứng bệnh khá giống với các bệnh lý viêm nhiễm vùng miệng nên bệnh nhân thường đến bệnh viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị trở nên khó khăn, tốn kém mà hiệu quả không cao. Tuy nhiên khi được phát hiện sớm, ung thư miệng có thể được chữa khỏi hoàn toàn bằng phương pháp phẫu thuật.
Do đó chúng ta không nên bỏ qua bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng khác thường nào. Một trong số đó là cảm giác tê dai dẳng không rõ nguyên nhân ở khắp vùng miệng, môi hoặc rải rác ở tất cả các khu vực trong miệng. Cũng có thể có cảm giác ngứa ran hoặc châm chích trên môi hoặc bên trong miệng như kiến bò. Nguyên nhân là do các tế bào ung thư phát triển gây tổn thương dây thần kinh hoặc mạch máu trong miệng. Tuy nhiên, đây không phải là dấu hiệu chắc chắn của ung thư miệng mà còn có thể do các bệnh lý khác. Cách tốt nhất là hãy kiểm tra miệng cẩn thận mỗi tháng một lần xem có dấu hiệu bất thường nào không.
Bên cạnh đó bạn cần chú ý các triệu chứng khác của ung thư miệng bao gồm:
- Đau (loét) không lành hoặc chảy máu
- Xuất hiện mảng trắng hoặc đen, đỏ trong khoang miệng. Một số bệnh ung thư miệng bắt đầu như một mảng trắng hoặc như một vết loét miệng.
- Có các cục u, nốt dày trên lưỡi và bên trong miệng
- Răng lung lay nhưng không tìm ra nguyên nhân.
- Xuất hiện đau vùng khoang miệng không rõ nguyên nhân, đau ngày càng trầm trọng hơn
- Cảm thấy khó nhai, khó nuốt.
- Khó cử động lưỡi hoặc hàm.
Nếu xuất hiện một trong các triệu chứng trên, nhất là khi đi kèm tình trạng mệt mỏi, sụt cân không mong muốn, bạn nên đến gặp các bác sỹ chuyên khoa ung thư để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặc biệt là đối với nhóm người có nguy cơ cao bị ung thư miệng sau đây:
-Người thường xuyên hút thuốc, uống rượu: Hút thuốc lá và uống rượu là 2 nguyên nhân chính dẫn đến ung thư miệng. Theo nghiên cứu, có khoảng hơn 60% ca ung thư miệng và hầu họng là do hút thuốc và khoảng 30% ca ung thư miệng và hầu họng là do uống rượu.
-Nam giới trên 40 tuổi: Nhiều thống kê cho thấy tỷ lệ nam giới mắc ung thư miệng cao gấp đôi phụ nữ và thường gặp ở nam giới trên 40 tuổi.
-Người có thói quen răng miệng không lành mạnh: Thói quen ăn trầu thuốc, vệ sinh răng miệng kém, đeo răng giả chất lượng kém, xỉa răng bằng tăm nhọn... gây nên những tổn thương cơ học trong khoang miệng tạo điều kiện thuận lợi cho ung thư phát triển.
-Người bị các tổn thương trong miệng: Nhiễm virus Herpes, HPV (Human Papilloma Virus), hội chứng Xeroderma pigmentosum, thiếu máu Fanconi... hay các tổn thương tiền ung thư khác trong khoang miệng như bạch sản, hồng sản, viêm nấm candida quá sản mạn tính, các vết loét do sang chấn liên tục kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư khoang miệng.
Để phòng tránh ung thư miệng hiệu quả chúng ta có thể loại trừ những nguy cơ trên bằng cách:
- Không hút thuốc lá: Từ bỏ thói quen hút thuốc là bạn đã loại bỏ được nguyên nhân rất lớn gây ra căn bệnh này.
- Hạn chế uống rượu: Bạn không nên uống rượu hoặc chỉ uống khoảng 1 ly/ngày để đảm bảo sức khỏe và phòng tránh bệnh ung thư miệng.
- Giữ vệ sinh răng miệng: Nhớ đánh răng và dùng chỉ nha khoa để xỉa răng thường xuyên sau mỗi bữa ăn. Nếu không muốn mắc ung thư biểu mô khoang miệng (ung thư khoang miệng), bạn nên đánh răng sáng và tối đúng cách, thay bàn chải 3 tháng 1 lần. Ngoài ra bạn cần thực hiện kiểm tra sức khỏe răng miệng ít nhất hai lần mỗi năm.
- Tránh tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời: Việc tiếp xúc thời gian dài với ánh nắng mặt trời có thể làm tăng nguy cơ ung thư môi. Ung thư môi sẽ dẫn đến ung thư biểu mô khoang miệng. Do đó, bạn hãy luôn đeo khẩu trang hoặc thoa kem dưỡng môi có tác dụng chống nắng bất cứ khi nào phải ra ngoài vào lúc trời nắng gắt.
- Duy trì chế độ ăn lành mạnh và tập luyện thể thao: Điều này sẽ giúp tăng khả năng miễn dịch, bảo vệ cơ thể trước nguy cơ bệnh tật. Để ngăn ngừa nguy cơ ung thư miệng, bạn cần ăn nhiều các loại trái cây và rau quả. Các vitamin và chất chống oxy hóa chứa trong các loại thực phẩm này được chứng minh có thể giúp giảm nguy cơ phát triển ung thư.
Minh Hoa (t/h)