Nhiều ý kiến trái chiều...
Vào ngày 5/6/2017, một số người dân tại khu vực Pháo Đài Láng (Quận Đống Đa, Hà Nội) nhận được công văn của Công ty Điện lực Đống Đa (thuộc Tổng Công ty Điện lực Hà Nội) thông báo về việc: “Kể từ tháng 6/2017 Công ty Điện lực Đống đa chính thức để Ngân hàng An Bình thu tiền điện của quý khách hàng sử dụng điện vào mục đích sinh hoạt”.
Địa điểm thu là nhà văn hóa của cụm dân cư, thời gian vào ngày 20 và 21 hàng tháng. Ngoài ra, phía điện lực cũng thông báo để khách hàng có thể lựa chọn hình thức thanh toán khác thông qua ATM tại các ngân hàng An Bình, ngân hàng Công thương, ngân hàng Ngoại thương..., hoặc một số cổng trung gian thanh toán như ECPAY, PAYOO...
Sáng 15/7/2017, có mặt tại “Điểm thu tiền điện” tại khu tập thể Kim Liên (Đống Đa, Hà Nội), PV báo Người đưa tin quan sát thấy điểm thu hộ này do ngân hàng An Bình đặt một căn phòng tạm vài mét vuông cơi nới từ trạm biến áp điện lực. Từ khoảng 9h đến 11h, nhiều người dân xung quanh khu vực phường Kim Liên, Phương Mai đã đến đây nộp tiền điện. Họ xuất trình thẻ khách hàng, nộp tiền và nhận lại hóa đơn thanh toán từ nhân viên ngân hàng. Quá trình giao dịch diễn ra khá nhanh chóng, chỉ khoảng một phút, người đến nộp tiền đa số là người già.
Điểm thu hộ tiền điện của Ngân hàng An Bình đặt trong khu tập thể Kim Liên (Hà Nội)
Trao đổi với chúng tôi, bà Nguyễn Thị Lan, nhân viên nhân hàng An Bình tại điểm thu hộ nói trên cho biết: Địa bàn hai phường Kim Liên và Phương Mai này có tất cả 5.321 hộ gia đình trong diện ngân hàng phải thu hộ tiền điện. Hiện tại chúng tôi tiến hành thu trong giờ hành chính từ ngày 11 đến 20 hàng tháng, thu vét ngày 25, 26. Bà Lan cũng cho hay: với mỗi hóa đơn thu hộ, phía ngân hàng được trả số tiền hơn 1.000 đồng, do đó lợi nhuận của điểm thu này là hơn 5 triệu đồng/ tháng.
Tại quận Cầu Giấy, theo thông báo của ngành điện lực, bắt đầu từ tháng 7, khách hàng phải ra các điểm chỉ định của “nhà đèn” để đóng tiền. Các địa điểm thu tiền điện được thông báo là các cửa hàng kinh doanh của Thế Giới Di Động, siêu thị Vinmart, ngân hàng…
Bài toán lợi ích
Theo Tổng Công ty Điện lực Hà Nội (EVN Hà Nội), từ 1/9/2016, bên ngoài cách thanh toán truyền thống là thu tiền tại nhà khách hàng, đơn vị này đã chính thức cung cấp tiện ích thanh toán mới, thông qua các điểm giao dịch của EVN Hà Nội, phòng giao dịch khách hàng của các công ty điện lực/các đội quản lý điện; phòng giao dịch bất kỳ của 12 ngân hàng hợp tác và 4 điểm thu trung gian.
EVN Hà Nội cho rằng biện pháp này nhằm thực hiện chủ trương chung của Chính phủ là từng bước chuyển sang thanh toán điện tử (không dùng tiền mặt), ngoài ra nhằm mục đích nâng cao năng suất lao động của toàn ngành điện lực.
Báo cáo kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2017 của EVN Hà Nội cho biết, đến nay đơn vị này đã chính thức hợp tác với 17 ngân hàng, tổ chức trung gian thanh toán về việc thu tiền điện, cung cấp dịch vụ thu hộ tại 892 quầy giao dịch ngân hàng và 1.862 điểm thu hộ trung gian thanh toán.
Số liệu thống kê của EVN Hà Nội cũng cung cấp thông tin: Đến hết tháng 3.2017, có 53,4% khách hàng đã thực hiện thanh toán tiền điện qua ngân hàng và các tổ chức trung gian. Ngoài ra, có 40,4% thanh toán tại các điểm thu, quầy thu, tổ dịch vụ, chỉ còn 6,2% khách hàng thanh toán tại nhà.
Đến đây, một vấn đề được nhìn nhận lại: khi xã hội ngày càng phát triển, dịch vụ càng cần phải hoàn thiện để phục vụ con người tốt hơn. Trước đây phải đến bến xe mới mua được vé xe khách thì nay chỉ cần gọi điện là nhiều hãng xe mang vé đến tận nơi cho khách hàng. Vậy để người dân đang từ chỗ được nhân viên đến nhà yêu cầu “Bác cho cháu thu tiền điện!” thì nay lại phải xếp hàng để yêu cầu “Cô cho tôi nộp tiền điện!”, chắc chắn phải có một hoặc một số lợi ích đã được cân nhắc kỹ. Nếu không, ngành điện rất dễ bị coi là cậy thế độc quyền nên chất lượng phục vụ đi xuống.
Một chuyên gia kinh tế trao đổi với chúng tôi rằng, chủ trương phát triển thanh toán điện tử thì rõ rồi, cái đó hợp quy luật chung và có lợi cho xã hội. Tuy nhiên cần làm rõ bài toán lợi ích của ngành điện lực sau khi giải quyết được một bộ phận không nhỏ lao động biên chế lẫn hợp đồng đi thu tiền điện bao năm nay. Ngoài ra, lợi ích từ thương vụ hợp tác với ngân hàng và trung gian thanh toán cũng cần được tính đến. Và cuối cùng thì người tiêu dùng được lợi gì hơn, giá điện có rẻ đi không?
Ngành điện lực vào năm 2014 từng bị đánh giá là có nhân sự cồng kềnh lên đến 100.000 người, hưởng thu nhập cao song năng suất lao động chỉ bằng một nửa Malaysia. Đặc biệt, lãnh đạo tập đoàn này từng phát biểu rằng trong tổng số 100.000 nhân sự thì có đến 67.000 người làm công việc thu tiền điện, mặc dù ngay sau đó EVN đã phát đi công văn phủ nhận con số này.
Minh Minh
