Sở Y tế Tp.HCM ngày 1/10 thông tin Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tp. (HCDC) vừa ghi nhận thêm một bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ (Mpox) cư trú trên địa bàn. Như vậy, Tp.HCM đã ghi nhận 4 trường hợp mắc Mpox trong tổng số 5 trường hợp của cả nước.
Trước đó, ngày 28/9, bệnh nhân nam 34 tuổi, ngụ huyện Bình Chánh đến khám tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM với các dấu hiệu nghi ngờ mắc đậu mùa khỉ (Mpox). Bệnh viện đã lấy mẫu xét nghiệm gửi Viện Pasteur Tp.HCM. Một ngày sau, kết quả xét nghiệm cho kết quả bệnh nhân dương tính với virus Mpox. Bệnh nhân hiện đang cách ly điều trị. Tính đến nay, Việt Nam đã ghi nhận 5 trường hợp mắc bệnh Mpox.
Trước thông tin về các ca bệnh đậu mùa khỉ, nhiều người bày tỏ sự lo ngại “đậu mùa khỉ liệu có bùng phát như Covid hay không?”.
Trao đổi với Người Đưa Tin, BS Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch Liên chi Hội truyền nhiễm Tp.HCM, cố vấn chuyên môn Bệnh viện Nhi Đồng 1 (Tp.HCM) cho biết, bệnh đậu mùa khỉ không bùng phát như Covid-19 và “bệnh không đáng lo ngại và không lây lan nhanh được".
BS.Khanh chia sẻ về bệnh đậu mùa khỉ.
Nói về đường lây truyền bệnh đậu mùa khỉ, BS.Khanh cho biết đậu mùa khỉ nếu không lây từ động vật ở Châu Phi thì lây do tiếp xúc cọ xát với mụn nước của người đang mắc bệnh.
Đồng thời, BS.Khanh cũng cho biết thêm đa số người mắc đậu mùa khỉ đều tự hết chứ không suy hô hấp như bệnh Covid vì không làm viêm phổi. “Đa số bệnh nhân sau 21 ngày sẽ hết virus trong người và hết lây”, BS.Khanh chia sẻ.
Cách để phòng tránh bệnh đậu mùa khỉ theo BS.Khanh đó là theo dõi các triệu chứng, cùng với đó dùng biện pháp cách ly và vệ sinh nơi ở, nhà cửa sạch sẽ.
PGS.TS Trần Đắc Phu - nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng sự kiện y tế công cộng cũng cho rằng, người dân không nên hoang mang mà chủ yếu nâng cao các biện pháp phòng bệnh, dự phòng cá nhân như đeo khẩu trang, khử khuẩn tay,...
Đặc biệt, khi đã tiếp xúc với người đi vùng dịch về cần theo dõi những dấu hiệu của bệnh đậu mùa khỉ để đến cơ sở y tế theo dõi, điều trị và cách ly, phòng tránh bệnh lây lan.
Tại hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh đậu mùa khỉ ở người do Bộ Y tế ban hành, Bộ chỉ ra:
Các giai đoạn bệnh đậu mùa khỉ:
Giai đoạn ủ bệnh: Từ 6 đến 13 ngày, (dao động từ 5 đến 21 ngày). Người nhiễm không có triệu chứng và không có khả năng ây nhiễm.
Giai đoạn khởi phát: Từ 1 đến 5 ngày với các triệu chứng chính là sốt và nổi hạch ngoại vi toàn thân. Kèm theo người bệnh có thể có biểu hiện đau đầu, mệt mỏi, ớn lạnh, đau họng, đau cơ. Vi rút có thể ây sang người khác từ giai đoạn này.
Giai đoạn toàn phát: Đặc trưng ởi sự xuất hiện của các ban trên da, thường gặp sau sốt từ 1 đến 3 ngày, với tính chất sau:
Vị trí: Phát an có xu hướng ly tâm, gặp nhiều trên mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân. Ban cũng có thể gặp ở miệng, mắt, cơ quan sinh dục.
Tiến triển ban: Tuần tự từ rát (tổn thương có nền phẳng) đến sẩn (tổn thương cứng hơi nhô cao); mụn nước (tổn thương chứa đầy dịch trong); mụn mủ (tổn thương chứa đầy dịch vàng); đóng vảy khô; bong tróc và có thể để lại sẹo. Kích thước tổn thương da: Trung bình từ 0,5 - 1cm.
Số lượng tổn thương da trên một người có thể từ vài nốt cho đến dày đặc. Trường hợp nghiêm trọng các tổn thương có thể liên kết với nhau thành các mảng tổn thương da lớn.
Giai đoạn hồi phục: các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần rồi tự khỏi. Người bệnh hết các triệu chứng lâm sàng, các sẹo trên da có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và không còn nguy cơ ây nhiễm cho người khác.
Nếu phát hiện bản thân hoặc người xung quanh có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh Mpox cần đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị đúng.
Các thể lâm sàng của đậu mùa khỉ:
Thể không triệu chứng: Người nhiễm virus đậu mùa khỉ không có bất kể triệu chứng lâm sàng nào.
Thể nhẹ: Các triệu chứng thường hết sau 2 đến 4 tuần mà không cần bất kỳ biện pháp điều trị đặc hiệu nào.
Thể nặng: Thường gặp trên nhóm đối tượng nguy cơ cao (phụ nữ mang thai, người cao tuổi, trẻ em, người mắc bệnh lý nền, suy giảm miễn dịch,…), có thể dẫn tới tử vong, thường từ tuần thứ 2 của bệnh.
Nhiễm khuẩn da: Người bệnh có sốt kéo dài, dịch nốt phỏng đục hoặc nốt phỏng bị vỡ chảy dịch đục.
Viêm phổi: Người bệnh có các triệu chứng như ho, tức ngực, khó thở.
Viêm não: Ý thức suy giảm, co giật, lú lẫn, hôn mê.
Nhiễm khuẩn huyết: Sốt kéo dài, tổn thương các cơ quan phủ tạng.
Tại Việt Nam, Mpox là bệnh truyền nhiễm nhóm B. Ngay từ khi phát hiện ca Mpox đầu tiên xâm nhập từ nước ngoài, Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố và các bệnh viện, phòng khám… triển khai các hoạt động giám sát và truyền thông phòng chống sự lây lan của bệnh.
Ngành Y tế khuyến cáo người dân, nếu phát hiện bản thân hoặc người xung quanh có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh Mpox cần đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị đúng.
Người bị bệnh cần tuân thủ nghiêm túc các hướng dẫn của nhân viên y tế trong chăm sóc điều trị cho bản thân, giảm thiểu các biến chứng cũng như thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng lây nhiễm.
Người bệnh đồng thời cũng cần phối hợp truyền thông cho những người tiếp xúc gần với mình để phát hiện sớm triệu chứng bệnh và ngăn chặn sự lây lan.
Ca bệnh nghi ngờ đậu mùa khỉ:
Là ca bệnh có một hoặc nhiều yếu tố dịch tễ: Trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng, có tiếp xúc với trường hợp bệnh xác định hoặc trường hợp bệnh có thể, thông qua tiếp xúc vật lý trực tiếp với da hoặc tổn thương da (bao gồm cả quan hệ tình dục), hoặc tiếp xúc với các vật dụng bị ô nhiễm như quần áo, giường, đồ cùng cá nhân của người bệnh;
Có tiền sử đi du lịch đến các quốc gia có lưu hành bệnh đậu mùa khỉ trong vòng 21 ngày trước khi khởi phát triệu chứng; có bệnh cảnh lâm sàng nghi bệnh đậu mùa khỉ.
