Liên quan đến việc điều chỉnh nguyện vọng xét tuyển, Công văn số 1444/BGDĐT-GDĐH ngày 14/4/2021 về việc hướng dẫn công tác tuyển sinh, bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) nêu rõ: "Thí sinh điều chỉnh nguyện vọng lớn hơn số lượng đã đăng ký ban đầu hoặc điều chỉnh sai sót các nội dung liên quan đến đối tượng ưu tiên, khu vực ưu tiên phải khai chính xác thông tin trên phụ lục 2 và nộp tại điểm thu nhận hồ sơ để bổ sung kinh phí tương đương với số lượng nguyện vọng tăng so với số nguyện vọng đã đăng ký ban đầu, sau đó sử dụng tài khoản và mật khẩu cá nhân đã được cấp để thực hiện việc điều chỉnh sau khi cán bộ điểm thu nhận hồ sơ cập nhật thông tin bổ sung số nguyện vọng của thí sinh trên Cổng thông tin tuyển sinh".
Còn với thí sinh không tăng thêm nguyện vọng và không chỉnh sửa sai sót có thể điều chỉnh trực tuyến theo hướng dẫn của bộ GD&ĐT.
Từ ngày 29/8 đến 5/9, hệ thống đã mở để thí sinh điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển (ĐKXT) chính thức. Nhưng ngày 29/8 lại vào đúng ngày nghỉ và một số địa phương như TP.HCM, Đà Nẵng, Bình Dương, Đồng Nai... đang thực hiện giãn cách xã hội nghiêm ngặt, "ai ở đâu thì ở đó", nên nhiều thí sinh lo lắng do không được ra khỏi nhà để điều chỉnh nguyện vọng.
Trao đổi với Thanh Niên về vấn đề này, Tiến sĩ Nguyễn Đức Nghĩa, nguyên Phó Giám đốc ĐH Quốc gia TP.HCM, cho biết: "TP.HCM đang thực hiện nghiêm ngặt giãn cách xã hội, nên việc thí sinh đến trực tiếp nơi thu nhận hồ sơ để điều chỉnh là tình huống bất khả thi. Giả sử TP.HCM cần lập 100 điểm nhận hồ sơ điều chỉnh trực tiếp, lúc đó, sẽ phải huy động từ 100 - 200 thầy cô giáo, đăng ký xin giấy đi đường để đến trường ngày 29/8 và xin giấy đi đường để về nhà ngày 5/9. Các thầy cô này phải thực hiện “3 tại chỗ” suốt từ 29/8 – 5/9. Bên cạnh đó, thí sinh nào cần đăng ký thêm nguyện vọng hoặc cần điều chỉnh thông tin tuyển sinh cá nhân thì cũng phải... đăng ký xin giấy đi đường. Nhưng trước đó bộ GD&ĐT phải thống nhất với chính quyền địa phương, rằng việc đăng ký thêm nguyện vọng xét tuyển này cần được bổ sung vào danh mục công việc rất thiết yếu để được cấp giấy đi đường".
Tiến sĩ Nghĩa đề cập đến phương án tiếp theo là có thể quân đội, công an sẽ... hộ tống thí sinh đến các điểm nhận hồ sơ đăng ký thêm nguyện vọng và đưa về nhà.
Cũng theo tiến sĩ Nghĩa: “Một giải pháp đơn giản hơn là bộ GD&ĐT chỉnh sửa phần mềm để cho thí sinh đăng ký thêm nguyện vọng bằng hình thức trực tuyến rồi thu lệ phí sau, hoặc thậm chí miễn luôn lệ phí đăng ký này cho thí sinh".
Thạc sĩ Nguyễn Anh Vũ, Trưởng phòng Tư vấn tuyển sinh và phát triển thương hiệu, Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM, cũng cho rằng nên để thí sinh thao tác tất cả những thay đổi này trên hệ thống và không thu phí đối với thí sinh tăng nguyện vọng, coi như hỗ trợ thí sinh trong mùa dịch. “Còn việc thay đổi đối tượng, khu vực ưu tiên thì cũng để thí sinh tự điều chỉnh kèm theo thao tác gửi file scan giấy tờ minh chứng qua email cho điểm thu nhận hồ sơ. Sau này khi nhập học, thí sinh còn phải xuất trình bản chính để trường ĐH hậu kiểm", ông Vũ đề xuất.
Trong khi đó, tiến sĩ Võ Thanh Hải, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Duy Tân cho rằng không được để thí sinh tự điều chỉnh đối tượng, khu vực ưu tiên tại nhà: "Lý do là chỉ cần một số em khai gian là ảnh hưởng trực tiếp tới cả một hệ thống xét tuyển lúc đó. Chỉ cần một thí sinh được cộng thêm 0,25 điểm thôi, là kết quả xét tuyển của hàng chục ngàn thí sinh sẽ thay đổi. Cộng thêm 0,5 hay 1 điểm thì còn nguy hiểm hơn nữa vì ảnh hưởng tới rất nhiều thí sinh. Đợi hậu kiểm thì hậu quả đã xảy ra rồi".
Theo tiến sĩ Hải, ở những nơi “giãn cách xã hội mềm”, cần tạo điều kiện cho thí sinh mang giấy tờ đến điểm thu nhận hồ sơ để điều chỉnh, có cán bộ kiểm tra ngay tại chỗ sẽ chính xác và không xảy ra sai sót. Còn đối với các địa phương “giãn cách cứng”, thay vì yêu cầu thí sinh đến trực tiếp, sở GD&ĐT nên công bố thông tin email của nơi thu nhận hồ sơ để thí sinh gửi bản scan phiếu điều chỉnh và các giấy tờ minh chứng, cán bộ sẽ rà soát lại và giúp thí sinh điều chỉnh trên hệ thống, đảm bảo không bị sai sót.
Trước tình huống này, trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện vụ Giáo dục đại học, bộ GD&ĐT, cho rằng việc tiếp nhận điều chỉnh thông tin và thu thêm phí đăng ký xét tuyển do các sở GD&ĐT phân công các điểm tiếp nhận hồ sơ thực hiện.
“Vụ Giáo dục đại học đã gửi email đề nghị sở GD&ĐT lưu ý các điểm tiếp nhận, bố trí người trực để hướng dẫn, giải đáp thắc mắc cho thí sinh, đồng thời tiếp nhận và cập nhật các thông tin (tăng thêm nguyện vọng xét tuyển, điều chỉnh khu vực ưu tiên, đối tượng ưu tiên) thay đổi (nếu có) của thí sinh lên hệ thống.
Các sở có thể chủ động thực hiện phương thức phù hợp với thực tế địa phương trong việc hỗ trợ thí sinh được điều chỉnh nguyện vọng như cho phép chuyển khoản phí đăng ký xét tuyển", đại diện vụ Giáo đại học cho biết.
Bên cạnh đó, vụ Giáo dục đại học cũng đã yêu cầu các đơn vị tiếp nhận hồ sơ kịp thời nắm bắt vướng mắc phát sinh trong thời gian thí sinh điều chỉnh nguyện vọng, đề xuất các giải pháp và gửi về bộ để có phương án điều chỉnh phù hợp.
Cũng theo đại diện vụ Giáo dục đại học, hiện có một số ý kiến đề nghị miễn lệ phí các nguyện vọng tăng thêm cho thí sinh ở các khu vực giãn cách. Vấn đề này cũng thuộc quyền chủ động của các sở GD&ĐT.
Ông Nguyễn Bảo Quốc - Trưởng phòng khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục sở GD&ĐT TP.HCM - cho biết thêm: "Sở GD&ĐT đã có chỉ đạo các trường có cách hỗ trợ thí sinh. Thí sinh có thể gọi điện thoại liên hệ với trường, nơi nộp hồ sơ để được hướng dẫn điều chỉnh nguyện vọng. Các trường đều có cử người tiếp nhận thông tin của thí sinh và xử lý việc này. Thí sinh có thể chụp ảnh phiếu điều chỉnh nguyện vọng gửi qua Zalo cho thầy cô tiếp nhận hồ sơ tại các trường".
Minh Hoa (t/h theo Tuổi Trẻ, Thanh Niên)